کالاهای اساسی سر به فلک کشید / قیمت برنج هاشمی ۱۷۹درصد گران شد +جدول

رصد هفتگی بازار کالاهای اساسی در هفته منتهی به ۲۲ آبان ۱۴۰۴ انجام شد.

بازار گوشت

نوسان قیمتی گوشت مرغ در چند هفته اخیر باعث نوعی سردرگمی مصرف‌کنندگان شده است. قیمت مصوب گوشت مرغ ۱۳۵.۷۰۰ تومان بوده اما با این وجود نوسانات قیمتی آن تا ۱۵۵ هزار تومان سبب شده تا با کاهش نرخ به قیمت مصوب، مردم با حجم بیشتری خرید کنند.

صرفه‌جویی ارزی وزیر جهاد کشاورزی منجر به دلالی در بازار نهاده‌های دامی شد. نایابی و ایجاد بازار سیاه و حتی خالی فروشی نهاده‌های دامی بازار پروتئین حیوانی را به سمت و سویی برده است که قیمت اقلامی مثل گوشت، تخم‌مرغ و لبنیات هر روز متفاوت‌تر از روز گذشته باشد.

محمد ابراهیم حسن‌نژاد، معاون تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی در سومین نشست امنیت غذایی و تنظیم بازار کالاهای اساسی کشاورزی که این هفته برگزار شد، عنوان کرد، در حال حاضر حدود ۶۵۰ هزار تن ذرت در بنادر کشور موجود است، اما چون ارز آنها داده نشده، اجازه حمل ندارند.

حذف ارز ترجیحی از واردات گوشت قرمز از دیگر خبرهای این هفته کالاهای اساسی بود که از سوی دولت چراغ خاموش انجام شده است. مجید حسنی‌مقدم، مدیرکل دفتر بازرگانی داخلی وزارت جهاد با اشاره به واردات بیش از ۲۷ هزار تن گوشت قرمز در ۶ ماه نخست امسال اظهار کرد، از ۲۱ تیر ۱۴۰۴ واردات گوشت قرمز ۱۰۰ درصد با تخصیص ارز مرکز مبادله انجام شده است.

بازار تخم‌مرغ

قیمت هر شانه تخم‌مرغ ۳۰ عددی به وزن ۲ کیلو گرم باید بر اساس قیمت تعیین شده در نهاد متولی ۱۸۴ هزار تومان باشد اما امروز بیش از ۲۳۰ هزار تومان به فروش می‌رسد.

اعلام می‌شود بر عکس نیمه نخست سال، مصرف در فصل سرد سال بالا رفته و بازگشایی مراکز آموزشی از جمله مدارس و دانشگاه‌ها بازار خوراکی‌هایی مثل انواع کلوچه و بیسکویت را داغ می‌کنند.

گفتنی است، وزارت جهاد کشاورزی تأمین و تنظیم بازار تخم مرغ را به اتحادیه مرکزی مرغداران میهن واگذار کرده است که در مدت ۳ سال گذشته بازار این محصول پروتئینی شرایط با ثباتی داشت اما با تصویب نرخ جدید شاهد افزایش قیمت‌ها بیش از قیمت مصوب هستیم.

بازار برنج

افزایش قیمت برنج ایرانی در بازار پدیده‌ای است که از سال ۱۴۰۲ رقم خورده است. سیاست‌های غلط در این بازار از تولید تا واردات سبب شده تا این نابه‌سامانی در بازار دومین محصول پرمصرف کشور ادامه داشته باشد. رصد بازار کالاهای اساسی در هفته پایانی مهر ۱۴۰۳ نیز همین بهم‌ریختگی را نشان می‌دهد.

نرخ تورم نقطه به نقطه برنج داخلی نشان می‌دهد برنج طارم هاشمی با لحاظ کردن کف قیمت در ۲۲ آبان ماه ۱۴۰۴ با هر کیلو گرم ۳۳۵ هزار تومان نسبت به ۲۴ آبان ۱۴۰۳ که این نرخ ۱۲۰ هزار تومان بود، افزایش ۱۷۹.۱۷ درصدی داشته است.

اگر بخواهیم این تفاوت قیمت برای برنج شیرودی (شمشیری) را نیز به دست بیاوریم با نگاهی به جدول قیمت کالاها اساسی مشخص می‌شود؛ هر کیلو گرم برنج شیرودی در ۲۴ آبان ۱۴۰۳ به مبلغ ۸۳ هزار تومان به فروش می‌رسید و امروز ۲۲ آبان ۱۴۰۴ به مبلغ بین ۲۱۰ تا ۲۳۵ هزار تومان عرضه می‌شود. به این ترتیب با در نظر گرفتن کف قیمت، افزایش ۱۳۵ درصدی را طی یک سال تجربه کرده است.

این افزایش قیمت برای برنج فجر هم قابل ملاحظه است؛ ۲۴ آبان ۱۴۰۳ هر کیلو گرم برنج فجر حدود ۹۰ هزار تومان بود و امسال بین ۲۰۰ تا ۲۷۵ هزار تومان معامله می‌شود. با لحاظ کردن کف قیمت افزایش ۱۲۲.۲۲ درصدی را در این نوع برنج ایرانی شاهد هستیم.

در انواع برنج ایرانی کشت شده در ۳ استان شمالی کشور، عنوان می‌شود ۴ نوع برنج به ترتیب کیفیت «طارم، فجر، شیرودی و ندا» را می‌توان برشمرد. برنج طارم نیز به ۳ نوع طارم هاشمی، طارم محلی و طارم دم‌سیاه تقسیم می‌شود. طارم دم‌سیاه کیفی‌ترین و گران‌ترین برنج تولیدی کشور به شمار می‌رود که عموماً در استان گیلان کشت می‌شود. در حال حاضر هر کیلو گرم از این برنج لوکس ایرانی حدود ۴۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد.

سه شنبه ۲۰ آبان ۱۴۰۴ رامین رادفر، معاون مدیرکل دفتر بازرگانی داخلی وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرد، بر اساس مصوبه جلسه این هفته امنیت غذایی و تنظیم بازار کالاهای اساسی کشاورزی، درج قیمت مصرف‌کننده بر روی کیسه‌های برنج داخلی و وارداتی و همچنین تحویل برنج وارداتی به شرکت بازرگانی دولتی ایران برای توزیع از طریق کارگروه‌های تنظیم بازار استانی الزامی است.

همچنین بنا به گفته اکبر فتحی، معاون وزیر جهاد کشاورزی ثبت اطلاعات مربوط به برنج در سامانه جامع انبار تکلیف است و سازمان‌های جهاد کشاورزی مکلف هستند بازدیدهای فیزیکی و کنترلی بر ثبت اطلاعات برنج در انبارها داشته باشند.

حال باید دید با این مصوبه دولت می‌تواند دست دلالان را از این بازار پرمصرف کوتاه کند؟

بازار لبنیات

سریال دنباله‌دار افزایش قیمت فرآورده‌های لبنی در این هفته هم ادامه داشت. یک بطری شیر حدود ۹۰۰ گرمی کم چرب یکی از برندها از ۳۷.۵۰۰ تومان با افزایش ۱۳.۳ درصدی به ۴۲.۵۰۰ تومان افزایش یافته است. همچنین یک بطری شیر پرچرب همین برند از ۴۸ هزار تومان با افزایش ۸.۴ درصدی به ۵۲ هزار تومان رسیده است.

شیوع تب برفکی در کنار کمبود و گرانی نهاده دامی سبب شد تا تولیدکنندگان فرآورده‌های لبنی بهانه‌ای دیگر برای فرایند افزایش قیمت محصولات به دلیل افزایش قیمت شیر خام داشته باشند. افزایش قیمت فرآورده‌های لبنی از ابتدا سال ۱۴۰۴ تا کنون متوقف نشده و با شیوع تب برفکی ادامه دارد. به عنوان مثال، هر سطل ماست پرچرب یکی از برندها از ۱۷۸ هزار تومان در روزهای اخیر به ۱۹۵ هزار تومان رسید. یا یک بطری شیر یک لیتری در ادامه افزایش قیمت شیرهای پاستوریزه و کارخانه‌ای از ۴۷.۵۰۰ به ۵۷.۵۰۰ افزایش یافته است.

بر اساس اعلام علیرضا رفیعی‌پور، رئیس سازمان دامپزشکی کشور کانون‌های این ویروس در کشور با اجرای برنامه‌های منسجم برای مقابله و ایمن‌سازی دام‌ها کاهش یافته است.

امید است، حداقل در چند ماه پایانی سال در بازار لبنیات شاهد ثبات قیمت‌ها باشیم.

کالابرگ الکترونیک و شارژ آبان ماه

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی متولی تعیین فهرست یارانه‌بگیران چه نقدی و چه غیرنقدی است. این وزارتخانه در خصوص کالابرگ الکترونیک (یارانه غیرنقدی) تغییراتی را در حال اعمال است. طی حدود دو سال اخیر ۱۱ قلم از دسته گوشت، لبنیات، حبوبات و.… به دهک‌های پایینی عرضه شده که قیمت این محصولات بخشی را خریدار و بخشی را دولت می‌پرداخته است. بر اساس اعلام مسئولان این حوزه قرار است در اقلام تغییراتی صورت گیرد.

نماینده خانه ملت در خصوص این تغییرات عنوان کرده است، پیشنهاد ما در مجلس شورای اسلامی این است که کالا با نرخ ثابت از طریق کالابرگ الکترونیک عرضه شود و دولت مابه‌التفاوت این نرخ را نسبت به بازار پرداخت کند.

همچنین پیشنهاد دیگر این است که اگر بهای کالا افزایش پیدا کرد، اعتبار کالابرگ نیز به همان نسبت بالا برود؛ برای مثال، اگر در فروردین ماه کالایی به نرخ ۵۰ تومان خریداری شد و در مرحله بعد قیمت آن به ۶۰ تومان رسید، باید در کالابرگ الکترونیکی این تغییر قیمتی لحاظ شود.

در ادامه قیمت برخی از کالاهای اساسی آمده است؛ قیمت‌های زیر یک میلیون تومان به هزار تومان و برای وزن‌های نوشته نشده یک کیلوگرم است.

قیمت کالاهای اساسی

جدول قیمت کالاهای اساسی سال گذشته در مشابه زمان فعلی (۲۴ آبان ۱۴۰۳) از اینجا قابل مشاهده است.

گفتنی است؛ بر اساس گزارش بانک مرکزی، شهروندان می‌توانند با خرید برخی اقلام از میادین میوه و تره بار این کالاهای را با قیمت پایین‌تر تهیه کنند. به عنوان مثال، خرید گوشت گوسفندی ۲۴ درصد، گوشت گوساله با ۱۵ درصد، گوشت مرغ ۸ درصد، تخم مرغ (شانه ۲ کیلو گرمی) ۱۲ درصد، حبوبات ۲۲ درصد، برنج داخلی درجه یک ۱۴ درصد، قند ۱۰ درصد و شکر ۷ درصد در هفته منتهی به ۱۶ آبان ۱۴۰۴، ارزان‌تر از فروشگاه‌های سطح شهر در این میادین عرضه و به فروش رسیده است.