عربستان اطلاعات فناوری اف-۳۵ را به پکن لو می‌دهد؟/ نگرانی عمیق پنتاگون از جاسوس‌های چینی
یک گزارش اطلاعاتی پنتاگون می‌گوید که اگر دولت ترامپ به عربستان سعودی جنگنده‌های اف-۳۵ بفروشد، چینبرای دستیابی به فناوری پیشرفته این جت‌ها در عربستان سعودی تلاش خواهد کرد.
هشدار پنتاگون
به نوشته نیویورک تایمز، به گفته افراد آگاه، در حالی که دولت ترامپ در تلاش برای نهایی کردن قرارداد فروش جت‌های جنگنده پیشرفته اف-۳۵ به عربستان سعودی است، یک گزارش اطلاعاتی پنتاگون نگرانی‌هایی را مبنی بر اینکه چین می‌تواند در صورت انجام این فروش‌ها به فناوری این هواپیمای جنگی دست یابد، مطرح کرده است.
به گفته این منابع، مقامات پنتاگون که این قرارداد را بررسی کرده‌اند، ابراز نگرانی کرده‌اند که فناوری اف-۳۵ می‌تواند از طریق جاسوسی چین یا همکاری امنیتی چین با عربستان سعودی به خطر بیفتد. این خطرات در گزارشی گسترده که توسط آژانس اطلاعات دفاعی، بخشی از وزارت دفاع، گردآوری شده است، تشریح شده است.
به دنبال توافق دفاعی کلیدی
دولت ترامپ و عربستان سعودی در تلاش بوده‌اند تا بخش‌های نهایی توافقی را که در آن ۴۸ جت اف-۳۵ به قیمت میلیاردها دلار به عربستان سعودی فروش می‌رود، تدوین کنند. این منابع گفتند که انتظار می‌رود پیت هگست، وزیر دفاع آمریکا، این توافق را تأیید کند و سپس از طریق یک فرآیند بررسی بین سازمانی ادامه یابد.
انتظار می‌رود محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، روز سه‌شنبه با رئیس‌جمهور ترامپ در کاخ سفید دیدار کند. مقامات آمریکایی گفتند که موارد اصلی در دستور کار، توافق احتمالی اف-۳۵ و یک توافق دفاعی متقابل است. عربستان سعودی بزرگترین خریدار سلاح‌های آمریکایی است.
شاهزاده خالد بن سلمان، وزیر دفاع عربستان سعودی، روز سه‌شنبه در رسانه‌های اجتماعی نوشت که اخیراً با هگست، مارکو روبیو، وزیر امور خارجه و استیو ویتکاف، فرستاده ترامپ به خاورمیانه، دیدار کرده است. او گفت: «ما روابط عربستان و آمریکا را بررسی کردیم و راه‌هایی را برای تقویت همکاری استراتژیک خود بررسی کردیم.»
تهدید برتری هوایی تل‌آویو؟
شاهزاده محمد و دستیارانش همچنین ایالات متحده را به پیشبرد مذاکرات برای تأیید کمک به عربستان سعودی در توسعه یک برنامه هسته‌ای غیرنظامی ترغیب کرده‌اند - تلاشی که در آمریکا این بحث را برانگیخته داشته است که آیا این پادشاهی می‌تواند از این فناوری هسته‌ای برای تلاش در جهت توسعه سلاح هسته‌ای استفاده کند، یا خیر.
دولت ترامپ، مانند دولت بایدن، تلاش کرده است تا عربستان سعودی را به عادی‌سازی روابط با اسرائیل وادار کند. اما با توجه به تلفات بالای جنگ غزه و سیاست‌های راست افراطی کابینه اسرائیل در قبال فلسطینیان، بعید است که این اتفاق به زودی رخ دهد.
علاوه بر نگرانی‌ها در مورد دستیابی چین به فناوری F-۳۵، قرارداد پیشنهادی همچنین سوالاتی را در مورد اینکه آیا دولت ایالات متحده برتری نظامی منطقه‌ای اسرائیل را به خطر می‌اندازد، مطرح می‌کند. اسرائیل تنها بازیگر در خاورمیانه است که جت‌های F-۳۵ دارد و از آنها برای حملات هوایی در ایران در اکتبر ۲۰۲۴ و ژوئن ۲۰۲۵ استفاده کرد.
از زمان جنگ اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۷۳، سیاست‌گذاران آمریکایی به دنبال اطمینان از حفظ «برتری نظامی کیفی» اسرائیل در منطقه بوده‌اند. در دولت‌های قبلی آمریکا، یک فرآیند بین سازمانی بسیار محرمانه و چند ماهه برای بررسی اینکه آیا فروش سلاح‌های پیشنهادی در منطقه با این موضوع مطابقت دارد یا خیر، وجود داشت. کنگره می‌گوید ایالات متحده باید اطمینان حاصل کند که اسرائیل می‌تواند «هرگونه تهدید نظامی متعارف معتبر» را با تحمل «حداقل خسارت و تلفات» شکست دهد.
معامله شکست‌خورده
در سال ۲۰۲۰، دولت اول ترامپ با فروش جت‌های F-۳۵ به امارات متحده عربی به عنوان بخشی از توافق برای عادی‌سازی روابط دیپلماتیک این کشور با اسرائیل در پیمان ابراهیم موافقت کرد. برخی از مقامات آمریکایی به دلیل همکاری نزدیک امارات با چین و نگرانی از تضعیف برتری نظامی اسرائیل، با این فروش‌ها مخالفت کردند.
دولت بایدن در اوایل سال ۲۰۲۱ این قرارداد را برای بررسی به حالت تعلیق درآورد - عمدتاً به دلیل ترس از اینکه چین می‌تواند در صورت حضور جت‌ها در امارات متحده عربی، فناوری F-۳۵ را به دست آورد. سپس ایالات متحده فهرستی از خواسته‌ها را به امارات متحده عربی ارائه داد، که شامل نصب کلیدهای قطع کننده در جت‌ها بود تا دولت ایالات متحده بتواند در صورت لزوم آنها را غیرفعال کند. مقامات اماراتی این خواسته‌ها را بسیار طاقت‌فرسا دانستند و این معامله با شکست مواجه شد.
همین نگرانی‌ها در مورد عربستان سعودی نیز مطرح شده است. مقامات آمریکایی در حال بحث در مورد قرار دادن پادمان‌هایی برای فناوری F-۳۵ هستند، اگرچه مشخص نیست که در توافق فروش چه مواردی لحاظ خواهد شد و گزارش اطلاعاتی پنتاگون چه پیشنهاداتی را در صورت وجود ارائه می‌دهد.
رد پای سنگین پکن
چین و عربستان سعودی روابط نظامی دارند. ارتش چین به عربستان سعودی در ساخت موشک‌های بالستیک و دستیابی به موشک‌های توانمندتر و همچنین بهره‌برداری از آنها کمک می‌کند. قانونگذاران دموکرات این نگرانی‌ها را در نامه‌ای به جو بایدن، رئیس جمهور سابق آمریکا، در ژوئن ۲۰۲۲، قبل از اولین سفرش به پادشاهی، شرح دادند. مقامات آمریکایی گفتند که سعودی‌ها سال‌ها موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد از چین خریداری می‌کردند و اخیراً شروع به خرید موشک‌های چینی با قابلیت حمل برد بیشتر کرده‌اند. آنها همچنین شروع به دستیابی به فناوری برای ایجاد قطعات خود، راه‌اندازی تأسیسات تولید و انجام پرتاب‌های آزمایشی کرده‌اند، با هدف آشکار تولید موشک‌های خود.
جفری لوئیس، متخصص کنترل تسلیحات در مؤسسه مطالعات بین‌المللی میدلبری در مونتری، کالیفرنیا، در مصاحبه‌ای گفته که تصاویر ماهواره‌ای از یک سایت آزمایش موشکی در عربستان سعودی را دیده است که نسخه کوچکتری از یک سایت چینی است.
گرت جنینگز، سردبیر هوانوردی جینز، شرکت اطلاعات دفاعی، گفت که برای عربستان سعودی، دستیابی به F-۳۵ - جت جنگنده برتر آمریکا - به نیروی هوایی این کشور مزایای عمده‌ای در زمینه پنهان‌کاری می‌دهد و به خلبانان آن کمک می‌کند تا یک فضای نبرد پیچیده را به روش‌هایی ارزیابی کنند که ناوگان جنگنده‌های فعلی آن قادر به انجام آن نیستند. او گفت: «به طور خلاصه، F-۳۵ از نظر قابلیت‌ها و «افتخارات» پرستیژ، اوج هوانوردی جنگی غرب را نشان می‌دهد.» قدرت جنگنده‌های اف-۳۵ در جنگ ۱۲ روزه اسرائیل با ایران در ماه ژوئن به طور کامل به نمایش گذاشته شد. در حالی که ارتش اسرائیل جزئیات نقش این هواپیما را در آن درگیری شرح نداده است، به ادعای جنینگ، توانایی اف-۳۵ در نابودی برخی از پدافندهای هوایی ایران، جت‌های قدیمی‌تر اسرائیلی را قادر ساخت تا «با مصونیت عملی بر فراز ایران عملیات انجام دهند و احتمالاً عامل مهمی در موفقیت اسرائیل در آن عملیات بوده است.»
ترامپ به انعقاد قراردادهای خود با عربستان سعودی، به ویژه در زمینه تسلیحات، افتخار کرده است. وقتی رئیس جمهور آمریکا در ماه مه به این پادشاهی سفر کرد، کاخ سفید اعلام کرد که ۶۰۰ میلیارد دلار قرارداد با دولت و شرکت‌های سعودی در آنجا منعقد کرده است. بزرگترین بسته، ۱۴۲ میلیارد دلار فروش تسلیحات بود. اما برخی از پروژه‌های تجاری که توسط دولت کنونی آمریکا ترویج شده بود، قبل از روی کار آمدن ترامپ در دست اجرا بودند.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
