اظهارات جدید رابرت مالی درباره پرونده هسته ای ایران/خیانت‌های ترامپ، باعث بی‌اعتمادی عمیق شده است

«رابرت مالی» فرستاده ویژه پیشین آمریکا در امور ایران، هشدار داد که حملات خرداد و تیرماه آمریکا و رژیم اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای و موشکی ایران، خطر آغاز زنجیره‌ای از پیامدهای بی‌ثبات‌کننده در سراسر منطقه را به همراه داشته است.

وی در گفت‌وگو با پایگاه خبری «نشنال» در نیویورک و با اشاره به مقاله‌ای که با همکاری «حسینِ آقا» مذاکره‌کننده باسابقه فلسطینی نوشته، تصریح کرد: بارها در طول زمان مشخص شده، اقداماتی که در ظاهر دستاوردهای کوتاه‌مدتی در خاورمیانه به همراه دارند، نتایجی به طور کامل معکوس ایجاد کرده‌اند.

مالی افزود: «چیزهایی که ممکن است در کوتاه‌مدت موفقیت‌آمیز به نظر برسند، شاید در بلندمدت پیامدهای بسیار متفاوتی داشته باشند.»

وی به عنوان نمونه به عملیات‌های رژیم اسرائیل در بیروت و علیه سازمان آزادی‌بخش فلسطین در تونس، حمله آمریکا به عراق و افغانستان و مداخله آمریکا در لبنان اشاره کرد.

به گفته این مقام سابق آمریکایی، «در هریک از این موارد، پیروزی‌های کوتاه‌مدت در نهایت اثر بومرنگی همچون ظهور اسامه بن لادن، تقویت نفوذ ایران در عراق، بازگشت طالبان به قدرت و ایجاد حزب‌الله در لبنان، پیدا کرده‌اند».

مالی با اشاره به حملات تابستان گذشته واشنگتن و تل‌آویو علیه ایران، مدعی شد: حملات «برنامه هسته‌ای ایران را عقب انداخت البته آن گونه که رئیس‌جمهور ترامپ گفت نابود نکرد، اما عقب انداخت.»

فرستاده ویژه جو بایدن در امور ایران در مورد آینده روابط آمریکا و ایران، دو سناریوی زیر را قابل تصور دانست: تشدید دوباره تنش‌های نظامی یا یک پیشرفت دیپلماتیک غیرمنتظره در دوران ریاست‌جمهوری «دونالد ترامپ».

وی در عین حال اظهار داشت که از درگیری بیشتر با ایران غافلگیر نخواهد شد، اما احتمال توافقی که غنی‌سازی ایران را در ازای کاهش تحریم‌ها تعلیق کند و نظارت‌های سازمان ملل را بازگرداند، نیز وجود دارد.

مالی با این حال هشدار داد: هرگونه دیپلماسی با موانعی روبه‌رو خواهد شد. بی‌اعتمادی عمیقی در تهران وجود دارد و رهبران ایرانی معتقدند ترامپ نه یکبار و دو بار بلکه سه بار به ایران از جمله در زمینه خروج از برجام و همراهی با اسرائیل در حمله به تاسیسات هسته ای ایران خیانت کرده و این موضوع بازگشت به مذاکرات را دشوارتر کرده است.

منتظر صلح سریع با طرح دودولتی نباشید

مالی سپس به مساله جنگ غزه پرداخت و درباره کتاب تازه‌ خود و حسین آقا با عنوان «فردا، دیروز است: زندگی، مرگ و تلاش برای صلح در اسرائیل_فلسطین» گفت که این کتاب روایت شخصی‌ از دهه‌ها مذاکرات میانجی‌گری‌شده توسط آمریکا و دلایل شکست آنهاست. در مقاطعی، مانند کمپ‌دیوید سال ۲۰۰۰، تصور می‌شد صلح نزدیک است، اما مرور تاریخ نشان می‌دهد هیچ‌یک از مسائل کلیدی حتی نزدیک به حل شدن نبودند.

این مقام سابق آمریکایی اضافه کرد که شرایط، رهبری و سیاست‌های متفاوت شاید در برخی مقاطع امکان صلح را افزایش می‌داد، اما مسائل گوناگون نشان می‌دهند دست یافتن به «هم‌ترازی کامل» بسیار دشوار است. مالی گفت «آن توازن کامل هرگز اتفاق نیفتاده و اکنون در وضعیتی هستیم که بسیار، بسیار بدتر از ۱۹۹۳، ۱۹۹۸، ۲۰۰۰، ۲۰۱۴ و همه آن زمان‌هایی است که مردم به دنبال راه‌حل دودولتی بودند.»

وی از احتمال «درست نبودن هدف»، سخن گفت و با ابراز تردید درباره امکان‌پذیری راه‌حل دودولتی، افزود: ادامه پافشاری بر این سیاست از آن جهت قابل درک است که سیاستمداران و فعالان در جست‌وجوی یک گزینه شناخته‌شده و ساده به‌ویژه پس از وقایع سخت دو سال اخیر هستند.

به نظر وی، راه‌حل دودولتی به «پناهگاهی» برای کسانی تبدیل شده که به دنبال راه‌حلی سریع برای درگیری طولانی‌مدت‌ هستند. با این حال تأکید کرد لازم است دلایل طولانی‌مدت شکست صلح بررسی شود زیرا «به هر حال در آینده نزدیک صلحی در راه نیست.»

مالی در بخش دیگری از گفت‌وگو، عنوان داشت دولت بایدن، با وجود تمایل به پایان جنگ، «اقدامات قاطع لازم» را انجام نداد و درعوض «آغوش خرس‌گونه» خود را برای اسرائیل حفظ کرد و به ارسال سلاح ادامه داد. به باور وی این تصمیم باعث طولانی‌تر شدن جنگ و افزایش تلفات شد.

در پایان، مالی درباره موفقیت طرح ۲۰بندی ترامپ برای آینده غزه ابراز تردید کرد و گفت این طرح فاقد جزئیات است و در فضای بی‌اعتمادی میان طرف‌ها اجرای آن دشوار خواهد بود.

به گفته وی، حماس حاضر به کنار گذاشتن نقش خود نیست و اسرائیل نیز با نیروهای بین‌المللی خارج از کنترلش موافقت نخواهد کرد.

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.