سرنوشت ۴۴۰ کیلوگرم اورانیوم ۶۰ درصد؛ چالش میان ایران و غرب/ آژانس می‌تواند مستقل عمل کند؟
نشست اخیر وزیران خارجه کشورهای عضو گروه هفت که در کانادا برگزار شد، پرونده هسته‌ای ایران را بار دیگر در مرکز مواضع سیاسی غرب قرار داد.
در بیانیه پایانی این نشست، اعضای گروه هفت از تهران خواستند تا مطابق قطعنامه‌های شورای امنیت و تعهدات خود در معاهده NPT، همکاری کامل با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را از سر گیرد و امکان بازرسی از تمامی فعالیت‌های هسته‌ای را فراهم کند. آنها همچنین بر ضرورت ازسرگیری گفت‌وگوی مستقیم میان ایران و آمریکا با پشتیبانی تروئیکای اروپایی تأکید کردند و اجرای مکانیسم اسنپ‌بک را مورد توجه قرار دادند.
این مواضع واکنش سخنگوی وزارت خارجه ایران را به همراه داشت. او مواضع گروه هفت را «تکرار ادعاهای بی‌پایه» خواند و تأکید کرد که غرب با سوءاستفاده از سازوکارهای برجام تلاش می‌کند قطعنامه‌های لغوشده علیه ایران را احیا کند.
همزمان، انتشار تازه‌ترین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران، حساسیت‌ها را پیش از نشست پیش‌رو شورای حکام دوچندان کرده است.
با وجود این، تهران تأکید می‌کند که بازدیدهای اخیر آژانس از مراکز هسته‌ای مانند رآکتور تحقیقاتی تهران مطابق قوانین و با هماهنگی‌های لازم انجام شده و هرگونه درخواست بازرسی بیشتر، باید با تصمیم شورای عالی امنیت ملی و طبق قوانین مجلس پیگیری شود.
رسانه‌های غربی گزارش داده‌اند که در صورت «عدم همکاری کافی»، پرونده ایران ممکن است به شورای امنیت ارجاع شود؛ جلسه شورای حکام آژانس هفته آینده برگزار خواهد شد.
واکنش عراقچی و اسلامی به مواضع G۷
۲۵ آبان بود که در کنفرانس بین‌المللی «حقوق بین‌الملل تحت تهاجم، تجاوز و دفاع»، رئیس سازمان انرژی اتمی و وزیر امور خارجه درباره مواضع گروه هفت و نحوه مواجهه ایران توضیحاتی ارائه کردند.
اسلامی در پاسخ به اکوایران تاکید کرد که پیگیری جلوگیری از صدور قطعنامه جدید بر عهده وزارت خارجه است و افزود که طرح چنین قطعنامه‌هایی «عملیات سیاسی و روانی تکراری» است که هدف آن اعمال فشار بیشتر بر ایران است.
عباس عراقچی نیز اعلام کرد که گفت‌وگوها و رایزنی‌های مستمر میان ایران و آژانس ادامه دارد و سفیر ایران در وین «کاملاً فعال» است. او افزود که همکاری ایران با آژانس بر اساس چارچوب مشخصی دنبال می‌شود و با تغییر شرایط میدانی، ادامه این همکاری‌ها منوط به رعایت همان قواعد از سوی طرف مقابل است.
قهرمانپور: ارزیابی فنی آژانس از برنامه هسته‌ای ایران برای غرب تعیین‌کننده است
در همین خصوص رحمن قهرمانپور، کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با اکوایران درباره فضای کنونی پیرامون فعالیت‌های هسته‌ای ایران و نقش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، تأکید کرد که این نهاد هیچ‌گاه خارج از فضای سیاسی عمل نکرده و نمی‌تواند چنین کند.
قهرمانپور گفت: آژانس هیچ‌گاه خارج و جدای از محیط سیاسی عمل نکرده و نمی‌تواند بکند. طبیعتاً فشارهای خارج از آژانس تأثیر قابل‌توجهی بر تصمیم‌های آن دارد، زیرا بخش عمده بودجه آژانس توسط آمریکا و متحدان ثروتمندش تأمین می‌شود و این کشورها به نوعی از اعضای دائمی شورای حکام محسوب می‌شوند. بنابراین نمی‌توان آژانس را جدای از این فشارها در نظر گرفت.
این کارشناس بین‌الملل ادامه داد: اما هدف این فشارها چیست؟ آنچه اکنون برای آمریکا، آژانس و غرب اهمیت ویژه دارد، دستیابی به یک ارزیابی فنی از وضعیت برنامه هسته‌ای ایران پس از حمله آمریکا و اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای ما است. مسئله اصلی در این ارزیابی، سرنوشت ۴۴۰ کیلوگرم اورانیوم ۶۰ درصد غنی‌شده است که برای آنها اهمیت زیادی دارد.
قهرمانپور تاکید کرد که این ارزیابی عملاً تعیین‌کننده مدت‌زمان گریز هسته‌ای یا به تعبیر ساده‌تر، امکان ساخت بمب هسته‌ای خواهد بود.
او با اشاره به نقش آژانس در نظام عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای افزود: از آنجا که آژانس نهاد اصلی فنیِ مسئول اجرای پیمان NPT است، ارزیابی این نهاد در موضوع یادشده اعتبار فنی بالایی دارد؛ در حالی که ارزیابی اطلاعاتی سایر کشورها به‌تنهایی چنین وزن و اعتباری ندارد. به همین دلیل است که این کشورها فشار وارد می‌کنند تا ایران با بازرسی از تأسیسات بمباران‌شده موافقت کند.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
