ماموریت جدید اتابک در استانبول/ تجارت ۱۰ میلیارد دلاری احیا می‌شود؟
سیدمحمد اتابک، وزیر صنعت، معدن و تجارت، در ادامه سلسله سفرهای دیپلماتیک خود، این‌بار به استانبول سفر کرد تا در اجلاس وزیران کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی اکو شرکت کند و همزمان با فعالان اقتصادی و مقامات ترکیه دیدار داشته باشد.
این سفر به‌عنوان پنجمین سفر خارجی اتابک پس از جنگ ۱۲ روزه، در چارچوب تلاش‌های دولت برای احیای دیپلماسی اقتصادی و افزایش نقش ایران در مناسبات منطقه‌ای ارزیابی می‌شود.
بر اساس گزارش‌های رسمی، بررسی موافقت‌نامه تجارت میان اعضای اکو، کاهش تعرفه‌های تجاری و تقویت مبادلات درون‌منطقه‌ای از محورهای اصلی نشست استانبول بود. سازمان همکاری اقتصادی اکو با مشارکت ده کشور منطقه ـ ایران، ترکیه، پاکستان، افغانستان، تاجیکستان، آذربایجان، ازبکستان، قزاقستان، ترکمنستان و قرقیزستان ـ بر پایه معاهده ازمیر تشکیل شده و هدف آن گسترش تجارت منطقه‌ای و اتصال اقتصادهای عضو به اقتصاد جهانی است.
اتابک در دومین روز سفر خود در استانبول با عمر بولات وزیر بازرگانی ترکیه دیدار کرد. او ترکیه را یکی از مهم‌ترین شرکای تجاری ایران دانست و لزوم افزایش سطح مبادلات دو کشور را مورد تأکید قرار داد. به گفته وی، روابط اقتصادی تهران و آنکارا «قابلیت جهش بزرگ» دارد و با رفع برخی موانع جزئی می‌توان به اهداف بلندمدت دست یافت.
وزیر بازرگانی ترکیه نیز در این دیدار با اشاره به رشد ۵ درصدی حجم تجارت دو کشور در سال جاری میلادی اعلام کرد: «اکنون سطح مبادلات ایران و ترکیه به ۸ میلیارد دلار رسیده و برای سال آینده هدف‌گذاری ۱۰ میلیارد دلاری را دنبال می‌کنیم.» او همچنین آمادگی کشورش را برای گسترش همکاری‌های اقتصادی با ایران بر پایه روابط تاریخی و همسایگی دو ملت اعلام کرد.
حجم تجارت ایران و ترکیه
ترکیه از دیرباز یکی از مهم‌ترین شرکای تجاری ایران بوده و با وجود تحولات سیاسی و اقتصادی منطقه، جایگاه خود را در میان پنج شریک اصلی تجاری کشور حفظ کرده است. با این حال، سطح مبادلات اقتصادی دو کشور در سال‌های اخیر با اهداف تعیین‌شده فاصله داشته است.
در سال ۲۰۱۲ میلادی، حجم تجارت ایران و ترکیه به حدود ۲۲ میلیارد دلار رسید و مقامات دو طرف از امکان افزایش این رقم به ۳۰ میلیارد دلار سخن می‌گفتند. اما ده سال بعد، در سال ۲۰۲۲، روابط تجاری دو کشور با افتی چشمگیر مواجه شد و تنها ۵.۴ میلیارد دلار مبادله ثبت شد.
آمارها حاکی از آن است که در سال ۲۰۲۴ حجم تجارت ایران و ترکیه حدود ۸ میلیارد دلار بوده و پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد این رقم تا پایان سال ۲۰۲۵ تغییر قابل‌توجهی نخواهد داشت.برآوردها نشان می‌دهد که ظرفیت واقعی همکاری اقتصادی دو کشور بسیار فراتر از سطح فعلی است بسیاری از فعالان اقتصادی معتقدند که در صورت رفع محدودیت‌ها و تحریم‌ها، امکان جهش تجارت تا سقف ۳۰ میلیارد دلار وجود دارد.
مرور روندهای بلندمدت نیز این پتانسیل را تأیید می‌کند. در ابتدای دهه ۲۰۰۰ میلادی، مبادلات تجاری ایران و ترکیه کمتر از ۱ میلیارد دلار بود، اما در سال ۲۰۱۶ ـ همزمان با دوران اجرای برجام ـ این رقم به ۱۲ میلیارد دلار افزایش یافت. با بازگشت تحریم‌ها، سطح تجارت دو کشور بار دیگر کاهش یافت و به حدود ۸ میلیارد دلار رسید، اما ظرفیت‌های همکاری همچنان پابرجاست.
به باور بسیاری از کارشناسان و فعالان اقتصادی، همکاری در حوزه‌هایی مانند خط لوله گاز، انرژی، نمایشگاه‌های مشترک، قراردادهای ترانزیتی و پروژه‌های زیرساختی می‌تواند زمینه‌ساز جهش دوباره در تجارت دو کشور باشد.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
