پایان حبس ۳۲ ماهه آمار در بانک مرکزی/ سرکشی قیمتها از دستور دولت + فیلم
سهشنبه ۱۱ آذرماه ۱۴۰۴ در برنامه تیتر یک، به بررسی مهمترین تحولات اقتصادی و فناوری ایران و جهان میپردازیم: از پایان حبس آماری بانک مرکزی و اعلام نرخ تورم آبان، تا تغییر سیاست خرید تضمینی دولت برای کشاورزان و افزایش فشار بر سفره خانوارها. همچنین نگاهی میکنیم به مسیر انقلاب دیجیتال در ده سال اخیر و تحول غولهای اقتصادی جهان، رشد ذخایر نفت شناور ایران، فاصله اروپا با آینده دیجیتال و جنگ نوشابهها در خاورمیانه که پپسی را به صدر بازار رسانده است.
نقطه پایان بر حبس آماری بانک مرکزی
روز گذشته بانک مرکزی نرخ تورم (مناطق شهری) خود را بروزرسانی کرده و اعلام کرد. این آمار که از اسفند ۱۴۰۱ با سال پایه ۱۴۰۰ منتشر شده تا مهر ماه به صورت گزارش جزئی در سایت بانک مرکزی قرار گرفته است. از آمارهای مربوط به آبان ماه صرفا تورم سالانه بر روی سایت این مرکز اعلام شده که معادل ۴۱ درصد بوده است. آمار تورم سالانه آبان توسط مرکز آمار نیز در روزهای گذشته اعلام شده بود که تنها یک واحد درصد کمتر از آمار مربوط به بانک مرکزی بوده است.
قیمت تضمینی گندم، بله یا خیر؟
با اعلام قیمتهای جدید برای جو و ذرت، وزارت جهاد کشاورزی رسماً از یک تغییر مهم در سیاست حمایتی خود پرده برداشته است؛ تغییری که در آن دولت دیگر قصد ندارد مثل گذشته خریدار مستقیم محصول باشد و تنها مابهالتفاوت قیمت بازار را پرداخت میکند. اما این جابهجایی سیاستی برای کشاورزان سودآور خواهد بود یا چالشهای تازهای به همراه دارد؟
سرکشی قیمتها از دستور دولت
مرکز آمار دادههای مربوط به متوسط قیمت اقلام خوراکی در مناطق شهری در آبان سال جاری را اعلام کرده است. اکوایران به مانند گزارشها براساس این دادهها سبد حداقل معیشت یک فرد و یک خانوار را مورد محاسبه قرار داده است. بررسیها نشان میدهد که هزینه این سبد در آبان 1404 نسبت به مهر و همچنین مدت مشابه در سال گذشته افزایشی فراتر از تورم خوراکی مرکز آمار تجربه کردهاند. این موضوع منجر به فشار شدید به خانوارها به ویژه خانوارهای فقیر میشود. اینها درحالی است که دولت با اتخاذ سیاستهای مختلف از جمله ارز ترجیحی، قیمتگذاری و دیگر موارد به دنبال کنترل قیمت اقلام ضروری سفره خانوار بوده است.
مسیر تحول غولهای جهانی در ۱۰ سال اخیر
دهه ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۵ را میتوان «دهه انقلاب دیجیتال» نامید؛ دورهای که اقتصاد جهانی از صنایع سنتی به سلطه تکنولوژی و هوش مصنوعی منتقل شد. در سال ۲۰۱۵، بزرگترین شرکتها نفت، بانک و دارو محور بودند، اما امروز NVIDIA، Apple و Alphabet صدرنشیناند و بیش از ۷۰ درصد صدر لیست ۲۰ شرکت بزرگ در اختیار شرکتهای تکنولوژیک است. آمریکا با سرمایهگذاری در AI و نیمههادیها برنده اصلی دهه شده، چین رشد خود را تثبیت کرده و اروپا در رقابت دیجیتال عقب مانده است. این تحول نشان میدهد آینده اقتصاد جهانی بر داده، پردازش و هوش مصنوعی است. برای کشورهایی مثل ایران، پیام واضح است: سرمایهگذاری در تکنولوژی و نیمههادیها نه یک گزینه، بلکه یک ضرورت راهبردی برای آینده اقتصادی است.
چرا ذخایر نفت شناور ایران به بالاترین سطح دو سال اخیر رسید؟
در روزهای گذشته خبری مبنی بر افزایش ذخایر نفت شناور ایران منتشر شد که در این خبر به استناد موسسه کپلر، حجم ذخایر روی آب ایران به بیشترین سطح خود در دو سال گذشته رسیده است. دکتر همایون فلکشاهی، متخصص حوزه نفت و انرژی شرکت کپلر، دو دلیل برای این افزایش ذخایر اعلام کرد. ایشان دلیل اول را مربوط به تحریمهای آمریکا علیه شرکتهای چینی و دلیل دوم را محدودیتهای مربوط به بارگیری دانسته است.
البته باید به این نکته توجه داشت که روابط عمومی شرکت نفت در گفتگو با اکوایران، این خبر را نه تایید و نه تکذیب کرده است.
فاصله اروپا با آینده دیجیتال
سند «تصویر وضعیت دهه دیجیتال اروپا در ۲۰۲۵» که توسط کمیسیون اروپا منتشر شده، اروپا را وادار میکند بدون تعارف به عقبماندگی خود در حوزه دیجیتال نگاه کند. در حالی که آمریکا و شرق آسیا با سرعت سرسامآور به سمت اقتصاد هوش مصنوعی میروند، اروپا هنوز در ساخت زیرساختها، پرورش مهارتهای دیجیتال و توسعه خدمات ابری و 5G عقب است. بودجه کافی هست، اما بیشتر به زیرساختها اختصاص یافته و حوزههای نرمافزاری و حکمرانی دیجیتال نادیده گرفته شدهاند. بدون اصلاحات ساختاری و سرمایهگذاری گسترده، رسیدن به اهداف دیجیتال ۲۰۳۰ دشوار خواهد بود. این گزارش هشداردهنده، نقشه راهی است برای تصمیمات استراتژیک اروپا در نیمه دوم دهه دیجیتال.
جنگ خاورمیانهای نوشابهها
در اکثر نقاط دنیا، کوکاکولا محبوبترین نوشابه است، اما در خاورمیانه رقیبش، بازار را در دست گرفته: پپسی!
عوامل متعددی دست به دست هم دادهاند و بازار نوشابهها را خاورمیانه به نفع پپسی پیش بردهاند. نشریه اکونومیست به جنگ نوشابهها در این منطقه پرداخته است.
در ویدیوی بالا از چگونه سلطه پپسی بر بازار خاورمیانه و نبردش با کوکاکولا گزارش دادهایم.
بخش سایتخوان، صرفا بازتابدهنده اخبار رسانههای رسمی کشور است.