«استراتژی ملی بهرهوری» به هیات دولت می‌رود
احمد صمیمی، در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس و در پاسخ به این پرسش که به نظر می‌رسد در تشکیلات جدید سطح سازمان ملی بهرهوری ایران به مرکز کاهش پیدا کرده است، گفت: این‌گونه نیست و دقیقا بالعکس است.
وی توضیح داد: ماده ۷ قانون برنامه چهارم توسعه عنوان می‌کند شرکت‌های دولتی که وظایف حاکمیتی انجام می‌دهند در صورتی که دارای چند شرکت همجنس باشند و یک نوع فعالیت را ساماندهی کنند باید با یکدیگر ادغام شده و یک شرکت مادر تخصصی تشکیل دهند.
وی در عین حال اضافه کرد: اگر اندازه و تنوع شرکت‌ها آنقدر نباشد که یک شرکت مادر تخصصی را تشکیل دهند از حالت شرکتی تبدیل به ساختار اداری می‌شوند.
صمیمی‌افزود: در اصل تبدیل وضعیت سازمان ملی بهرهوری به مرکز، یک تغییر ماهیتی وجود داشت، یعنی شرکتی که تصدی گر بود و پروژه‌های بهرهوری را در دستگاه‌های مختلف انجام می‌داد، تبدیل به یک مرکز حاکمیتی با وظایف سه گانه راهبردی، نظارتی و استانداردسازی و نظام پایش بهرهوری شده است.
وی تاکید کرد: بنابراین سازمان ملی بهرهوری ارتقای وضعیت پیدا کرده نام آن مرکز ملی بهرهوری ایران است که نشان می‌دهد ارگانی مختص سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی نیست و برای ارتقای بهرهوری در کل کشور برنامه‌ریزی می‌کند.
وی ادامه داد: در ابتدای ایجاد مرکز، مساله ادغام برخی مراکز در مرکز ملی بهرهوری مطرح بود اما نظر من این بود که ما ابتدا اندازه و شایستگی‌های خود را نشان دهیم و به مرور به جایی برسیم که نه تنها چند واحد که چند وزارتخانه را در این مرکز ادغام کنیم و من آن روز را خیلی دور نمی‌بینم.
رییس مرکز ملی بهرهوری ایران درباره اهداف
پیش بینی شده برای تحقق رشد اقتصادی از محل بهرهوری گفت: تحقق ۵/۲درصد از رشد ۸درصدی سند چشم‌انداز ۲۰ساله کشور از محل بهرهوری، اهداف «کمی» پیش بینی شده است. در برنامه چهارم توسعه سه سطح هدف برای بهرهوری در سند ملی ارتقاء بهرهوری دیده شده است که عبارتند از اهداف آرمانی، اهداف کیفی و اهداف کمی.
وی یادآور شد: به لحاظ کمی باید ۵/۲درصد از رشد ۸درصدی اقتصاد که معادل ۳/۳۳درصد از کل است را بهرهوری به خود اختصاص دهد. در اصل باید دو سوم رشد اقتصادی توسط تمام بخش‌ها و یک سوم نیز از محل بهرهوری که جدای از بخش‌های دیگر نیز نیست، تامین شود.
صمیمی‌خاطرنشان کرد: بهرهوری موضوعی در دل بخش‌های دیگر است و نه در کنار سایر بخش‌ها. به عبارت دیگر با متدی که مرکز ملی بهرهوری ارائه خواهد کرد با ورودی‌های گذشته خروجی‌های بیشتری حاصل خواهد شد.
بهرهوری نیروی کار۲/۲درصد
صمیمی‌درباره میزان بهرهوری نیروی کار گفت: بهرهوری نیروی کار باید به ۵/۳درصد افزایش یابد. آخرین آمار کشور متعلق به سال ۸۲ است که میزان بهرهوری را ۲/۲درصد نشان می‌دهد.
وی اضافه کرد: طی سه دهه گذشته شاخص بهرهوری کشور شاخص قابل توجهی نیست به طوری که در برخی دوره‌ها منفی و در برخی دوره‌ها مثبت بوده است.
رییس مرکز ملی بهرهوری اضافه کرد: طی این مدت کشور از رشد قابل توجهی در زمینه بهرهوری برخوردار نبوده اما به نظر می‌رسد مقدمات یک جهش در امر بهرهوری ایجاد شده است.
وی گفت: نخستین اقدام در این مقدمات توسعه و ترویج فرهنگ بهرهوری است و خوشبختانه موضوع بهرهوری نزد مدیران ارشد نظام و سطوح و لایحه‌های مختلف اجتماعی به مساله شناخته شده‌ای تبدیل شده است.
محاسبه دقیقی از بهره وری عوامل تولید نداریم
صمیمی‌درباره بهرهوری کل عوامل تولید خاطرنشان کرد: در حال حاضر محاسبه دقیقی از بهرهوری کل عوامل تولید نداریم اما طی برنامه چهارم بهرهوری کل عوامل تولید باید به ۵/۲درصد برسد.
وی با اشاره به انتشار سالنامه آمار بهرهوری سال ۸۴ گفت: تهیه سالنامه سال ۸۵ با همکاری مرکز آمار در حال اجرا است و امیدواریم بتوانیم در انتهای سال برای اولین بار سالنامه آماری سال ۸۵ را در سال خود منتشر کنیم و ثانیا شاخص‌های وضع موجود را به روز کنیم.
وی یادآور شد: تا به حال به نظر می‌رسید که بیشتر از یک مدل اقتصاد سنجی مناسب تبعیت نمی‌کردیم اما در حال حاضر‌‌درصددیم یک متد مختص آمار و متأثر از اقتصاد را طراحی کنیم تا با کمک مرکز آمار وضعیت موجود را به خوبی تحلیل کنیم.
صمیمی‌اضافه کرد: اگر وضع موجود خود را به خوبی شناسایی کنیم رسیدن به وضع مطلوب دور از دسترس نخواهد بود.
وی تاکید کرد: قبل از حضورم در مرکز ملی بهرهوری ایران آمار و ارقام مندرج در برنامه را برای بهرهوری آرمانی می‌دیدم اما طی ۷۲ روزی که اینجا مشغول کار هستم، با مطالعات زیاد و گفت‌وگوهایی که با صاحبان نظر و فن و تجربه داشتم تحقق این اهداف را کاملا در دسترس می‌بینم.
صمیمی‌افزود: این به شرطی است که اولا یک فهم مشترک از بهرهوری ایجادشود ثانیا یک برنامه منسجم و سازگار طراحی شود و از همه مهمتر یک عزم ملی در سطح مدیران ارشد نظام ایجاد شود.
بخش خصوصی سودآور اما غیربهره‌ور
وی به روند گذشته فعالیت‌های مربوط به بهرهوری اشاره کرد و افزود: تا به حال بهرهوری در حوزه دولت دنبال می‌شد اما با تشکیل مرکز، حوزه فعالیت بهرهوری از دولت ارتقا پیدا کرد.
وی ادامه داد: ممکن است این سوال مطرح شود که بخش خصوصی به خودی خود بهره ور هست. زیرا تحلیل هزینه و فایده می‌کند اما ما به این روند سود می‌گوییم نه بهرهوری.
صمیمی‌افزود: ما معتقدیم بخش خصوصی باید سود خود را داشته باشد و بهره ور نیز باشد، زمانی بخش خصوصی بهره ور خواهد شد که سهم خود را در تولید ناخالص ملی نشان دهد و سرانه هر ایرانی و شاخص‌های اقتصادی کشور نیز ارتقا پیدا کند.
تایید استراتژی بهرهوری در هیات دولت
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه سازمان منحل شده ملی بهرهوری در گذشته بیشتر در حوزه تئوری فعالیت می‌کرد، آیا مرکز ملی بهرهوری ایران برنامه‌های عملیاتی نیز در دستور کار دارد یا خیر، پاسخ داد:
وی پاسخ داد: برای ارتقای بهرهوری یک برنامه کاملا عملیاتی تدوین کرده‌ایم. البته این کار مستلزم آن بود که استراتژی‌ها و راهبردها را برای تحقق اهداف تنظیم کنیم که خوشبختانه طی این مدت این کار انجام شد و به تایید هیات رییسه سازمان رسید.
وی گفت: به احتمال بسیار قوی استراتژی‌ها و راهبردهای ملی بهرهوری را در یک نشست هیات دولت پیشنهاد خواهیم کرد و احتمالا تایید دولت را نیز خواهیم داشت.
صمیمی‌افزود: همزمان، تدوین برنامه‌های عملیاتی هر راهبرد را آغاز کردیم.
وی تصریح کرد: سازمان ملی بهرهوری ۳۶ راهبرد اصلی را برای تحقق اهداف برنامه تدوین کرده است برای هر راهبرد به طور میانگین ۵ تا ۶ فعالیت طراحی شده و فعالیت‌ها هر یک به شرح خدمات تبدیل و احصا شده است هر فعالیت به چه برنامه‌های اجرایی ختم خواهد شد.
صمیمی‌گفت: امیدواریم پیرو پیشنهادی که به دولت ارائه می‌کنیم ابلاغیه ای را از سوی رییس جمهوری یا معاون اول ایشان دریافت کنیم و باتوجه به جدولی که طراحی شده وظایف عملیاتی دستگاه‌ها توسط دولت به آنها ابلاغ شود.
روزمرگی یا نهضت ملی بهرهوری
رییس مرکز ملی بهرهوری نقش این مرکز در ایجاد عزم ملی را مورد اشاره قرار داد و یادآور شد: فکر می‌کنم از مهم‌ترین نقش‌های مرکز، ایجاد یک عزم ملی و مشخصا حساس کردن مسوولان کشور نسبت به امر بهرهوری و جایگاه ایران در مقایسه با کشورهای همتراز است.
وی خاطرنشان کرد: اطلاع رسانی به منظور حساس کردن مسوولان کشور، ارائه برنامه‌ای استراتژیک و عملیاتی و از همه مهمتر تدوین یک نظام نظارت از اقداماتی است که مرکز ملی بهرهوری می‌تواند برای ایجاد یک عزم ملی توسط مرکز صورت دهد.
وی گفت: بهرهوری دارای طیفی است که یک سمت آن روزمرگی است و اگر بدین حالت گذر کنیم کسی با دستگاه‌های کاری نخواهد داشت. به عبارتی بهرهوری با یک موضوع فرابخشی است و مسوولیت عدم تحقق آن متوجه فرد و دستگاه خاص نیست و نهایت مساله این است که عنوان می‌شود برنامه‌ریزی‌ها بهره‌ور نبوده است.
صمیمی‌افزود: اما سوی دیگر طیف نهضت ملی بهرهوری است و نخستین پرسشی که ما در پیشنهاد خود به هیأت دولت مطرح خواهیم کرد این است که ما می‌گوییم کجا هستیم و دولت بگوید مایل است به کدام سمت حرکت کند. روزمرگی یا نهضت ملی بهرهوری و سرعت کار را نیز اعلام کنند.
وی درباره جزئیات پیشنهادی که مرکز ملی بهرهوری به دولت ارائه خواهد کرد توضیح داد: این پیشنهاد برای تصویب به دولت ارائه نمی‌شود بلکه هدف حساس کردن دولت است.
می‌خواهیم به دولت بگوییم در کجا هستیم و برنامه، چه هدفی را برای ما مشخص کرده است.
همچنین آسیب شناسی فرآیند گذشته بهرهوری و موانع تحقق بهرهوری از منظر توسعه‌ای و آینده‌نگری در بهرهوری دیگر محورهای گزارش است.
