آخرین کارگردانی تقوایی

در این برنامه که در خانه سینما برگزار شد، کسی سخنرانی نکرد بلکه جمعیت به صدای مردی گوش سپردند که عمرش را پای مبارزه با سانسور گذاشت و حاضر نشد با هر قیمتی فیلم بسازد و ناچار در سکوت و انزوا روزگار گذراند. 

همایون اسعدیان مدیرعامل خانه سینما در آغاز مراسم ناصر تقوایی را نماد شرافت و صداقت در سینمای ایران خواند و از حاضران خواست تا به جای سخن گفتن، سکوت کنند و صدای تقوایی را بشنوند.در فایل صوتی پخش شده ناصر تقوایی گفته بود  باید فیلمی بسازم که مال خودم باشد. فیلم‌های من با فیلم‌های خوب دیگر سینمای ما متفاوت است. در ذهن من، یک فیلم یک واحد هنری یکسان است. بین عکس و فیلم هیچ تفاوتی وجود ندارد.

او همچنین گفته بود: روشنفکری امروز به صورت کلمه‌ای توهین‌آمیز درآمده است. وقتی به کسی می‌گویند روشنفکر، انگار که بدترین فحش را داده‌اند. هرچه هنرمند عمر خودش و زندگی ملت خودش را بیشتر بخرد، جوابش معکوس می‌شود. این ناسازگاری از طریق حکومت‌ها اتفاق می‌افتد.

در این فایل صوتی مرحوم تقوایی درباره وضعیت ایران گفته بود: ما ملتی ادیب و شاعر هستیم. وقتی به مسائل دنیای معاصر برمی‌گردیم، برای ورود به دنیای مدرن واژه نداریم. در پزشکی، صنعت، فلسفه - در هر جای زندگی که نگاه کنید، قرن حاضر دنیا را گرفته ولی ما یک واژه نداریم. مشروطه جنبشی بود که یک ملت یکپارچه برای جبران عقب‌افتادگی قیام کرد.

او گفته بود: وقتی کار نمی‌کنیم، زندگی نمی‌کنیم. هویت یک مسأله معنوی است. امیدوارم اگر عمر ما کفاف نداد، همین کوشش خودش یک جور انجام وظیفه است. عدم توفیق در انجام وظیفه، تا وقتی عمل می‌کنیم محقق نمی‌شود. من می‌دانم دنیای آینده چقدر به این کوشش‌ها بستگی دارد.

این مراسم با نوای سنج و دمام و هلهله محسن شریفیان و گروهش برگزار شد که به عزاداری جنوبی و زادگاه تقوایی اختصاص دارد.سرانجام پیکر این کارگردان عصر روز پنجشنبه در امامزاده طاهر کرج به خاک سپرده شد و در آنجا نیز مرضیه وفامهر همسر ناصر تقوایی به شعرخوانی پرداخت. 

مرضیه وفامهر هنگام اعلام خبر فوت این کارگردان در صفحه اش نوشته بود: «ناصر تقوایی هنرمندی که دشواری آزاده زیستن را برگزید، به رهایی رسید. پروازش را به خاطر بسپاریم. او عاشق گیاهان بود، به یادش درخت بکاریم. او عاشق نور بود، شمع خویش را بیفروزیم. او عاشق جامه سپید بود، به یادش سپید بپوشیم. او عاشق ادبیات بود، به یادش بخوانیم. او عاشق سینما بود، به یادش تماشا کنیم. یاد او را با نواختن و شنیدن موسیقی و تماشای هنرها گرامی بداریم، نه غیر از این. راهش پررهرو.»

چگونگی برپایی این برنامه در شبکه‌های مجازی با واکنش‌های متفاوتی روبه‌رو شد.کاربری نوشته بود انگار این مراسم آخرین کارگردانی ناصر تقوایی بود و طوری همه چیز را چیده بود تا یک مراسم وداع عجیب رقم بخورد. درست مثل فیلم‌هایش برای هر سکانسی فکر کرده بود و همه چیز همان طور پیش رفت که او خودش می‌خواست.