رشد پایدار درآمدهای مالیاتی در نیمه نخست ۱۴۰۴
در بخش عوارض واریزی به حساب شهرداری‌ها، فرمانداری‌ها و ادارات کل امور عشایر، مجموع دریافتی در نیمه نخست سال ۱۴۰۴ به ۱۱۲ هزار و ۵۳۹میلیارد تومان رسیده است. این رقم در مدت مشابه سال پیش ۷۳ هزار و ۱۹۵میلیارد تومان بوده که بیانگر رشد ۵۴ درصدی است. این افزایش، نشان‌دهنده تقویت پایه‌های درآمدی محلی و ارتقای کارآمدی سازوکارهای وصول و تسهیم منابع در سراسر کشور است.
شهرداری‌ها با دریافت ۹۰ هزار و ۱۴۹میلیارد تومان در برابر ۵۷ هزار و ۴۷۰میلیارد تومان در سال ۱۴۰۳، رشد ۵۷ درصدی را تجربه کرده و بیشترین سهم را به خود اختصاص داده‌اند. پس از آن، دهیاری‌ها با ۱۹ هزار و ۷۵۲میلیارد تومان در مقایسه با ۱۳ هزار و ۷۶۷میلیارد تومان در سال گذشته، رشد ۴۳ درصدی داشته‌اند. فرمانداری‌ها نیز با یک‌هزار و ۵۷۴میلیارد تومان نسبت به یک‌هزار و ۱۵۶میلیارد تومان در سال ۱۴۰۳، افزایش ۳۶ درصدی را ثبت کرده‌اند. ادارات کل امور عشایر نیز با یک‌هزار و ۶۵میلیارد تومان در برابر ۸۰۲میلیارد تومان در سال گذشته، رشد ۳۳ درصدی را نشان می‌دهند.
در حوزه مالیات سلامت، مجموع مبالغ واریزی به حساب وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در شش‌ماهه نخست سال ۱۴۰۴ به ۳۷ هزار و ۱۳میلیارد تومان رسیده است، درحالی‌که این رقم در مدت مشابه سال ۱۴۰۳ برابر ۱۷ هزار و ۶۳۷میلیارد تومان بوده و رشد ۱۱۰ درصدی را نشان می‌دهد. همچنین ۰.۲۷درصد از عوارض ارزش افزوده به عنوان سهم وزارتخانه‌های آموزش‌وپرورش و ورزش و جوانان، در شش‌ماهه نخست سال ۱۴۰۴ در مجموع به ۳ هزار و ۶۰۹میلیارد تومان رسیده است. این رقم در دوره مشابه سال گذشته ۲ هزار و ۲۶۴میلیارد تومان بوده که بیانگر رشد ۵۹ درصدی است. به طور کلی، داده‌های عملکردی شش‌ماهه نخست سال ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که درآمدهای حاصل از مالیات بر ارزش افزوده با ثبات و رشد قابل‌توجهی همراه بوده و منابع حاصل از آن به شکل کارآمدی میان بخش‌های مختلف عمومی و اجتماعی کشور توزیع شده است.
کدام استان‌ها در صدر جدول هستند؟
بر اساس ماده ۳۹ قانون دائمی مالیات بر ارزش افزوده، شاخص‌های جمعیت و سطح توسعه‌نیافتگی مناطق به‌عنوان مبنای اصلی در توزیع سهم عوارض ارزش افزوده میان شهرداری‌ها، فرمانداری‌ها و ادارات کل امور عشایر تعیین شده است. میزان مالیات بر مصرف پرداختی مردم هر منطقه نیز در این فرآیند نقش موثری ایفا می‌کند. این مشارکت مردمی موجب می‌شود که چهار درصد از عوارض سهم شهرداری‌ها و دهیاری‌ها و یک درصد از مالیات سلامت از استان محل وصول خارج نشود و بدین ترتیب عدالت مالی و توسعه متوازن منطقه‌ای در سراسر کشور تحقق یابد.
در شش‌ماهه نخست سال ۱۴۰۴، استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، سمنان، لرستان، البرز، خراسان شمالی، چهارمحال و بختیاری، سیستان و بلوچستان و زنجان از نظر نرخ رشد عوارض تخصیص‌یافته در صدر استان‌های کشور قرار گرفته‌اند. استان کهگیلویه و بویراحمد با رشد بیش از ۳۰۰درصدی نسبت به سال گذشته، رکورددار رشد توزیع عوارض ارزش افزوده محسوب می‌شود و نشان می‌دهد که در این استان توسعه قابل‌توجهی در زمینه وصول منابع جدید عمرانی و شهری رخ داده است.
پس از آن، استان‌های سمنان و لرستان به ترتیب با رشدهای ۱۳۹ و ۱۲۹ درصدی در رتبه‌های دوم و سوم قرار دارند. این روند بیان می‌کند که ظرفیت وصول درآمد در این استان‌ها به‌طور چشم‌گیری افزایش یافته و زیرساخت‌های مالی و توزیعی آنها بهبود پیدا کرده است. همچنین استان‌های البرز، خراسان شمالی و چهارمحال و بختیاری با رشدهای بیش از صد درصد، در کنار استان‌های سیستان و بلوچستان و زنجان که رشد ۱۰۴ تا ۱۲۹ درصدی را تجربه کرده‌اند، عملکردی درخشان در جذب و تخصیص عوارض ارزش افزوده داشته‌اند.
شایان توجه است که بخش عمده‌ای از این استان‌ها در زمره مناطق کمتر برخوردار کشور قرار دارند. ثبت چنین نرخ رشد بالایی در این مناطق نشان می‌دهد که نظام عوارض ارزش افزوده وارد مرحله‌ای پویا و کارآمد شده است، مشارکت مالی شهروندان در تامین منابع عمومی افزایش یافته و حرکت تدریجی کشور به سوی توازن منطقه‌ای در توزیع منابع مالی و توسعه زیرساختی در حال تحقق است.
