ارتباط سرطان با خشکی دریاچه ارومیه
بنفشه زهرایی در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا افزود: وضعیت دریاچه ارومیه امسال به وضع بسیار اسفباری رسیده به گونه‌ای که تراز آن به زیر ۱۲۷۰ متر رسیده است و طبق آخرین آماری که ۱۱ مرداد منتشر شده ۱۲۶۹ متر بوده و حدود ۵۰ سانتی متر افت پیدا کرده است. وی این وضعیت را برای دریاچه ارومیه بسیار بد توصیف کرد و ادامه داد: به تازگی نتایج تحقیقاتی درباره وضع اسفبار دریاچه و نیز بلند شدن توفان‌های نمک در اطراف آن منتشر شده که نشان می‌دهد که همین الان هم برای ساکنان منطقه مشکلاتی ایجاد کرده است که از جمله می‌توان به افزایش بی‌سابقه دمای هوا در استان‌های آذربایجان غربی و شرقی اشاره کرد.
مدیر موسسه آب دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: وقتی دریاچه‌ای با آن عظمت حذف یا خشک شود، اثرات بسیار متنوعی در اکوسیستم منطقه خواهد داشت؛ به عنوان مثال بررسی‌هایی که محققان دانشگاه تبریز انجام داده‌اند، نشان می‌دهد که دمای بالای ۴۱ درجه از سال ۹۹ به بعد در این منطقه مشاهده شده است. زهرایی گفت: این افزایش دما در شهرهایی مثل تبریز و عمدتا هم در زمان‌هایی که تراز دریاچه به پایین‌تر از ۱۲۷۶ رسیده اتفاق افتاده و این نشان می‌دهدکه وقتی تراز دریاچه از یک مقداری پایین‌تر شده و سطح آن کوچک می‌شود، گرماهای بی‌سابقه‌ای در شهرهای اطراف دریاچه اتفاق می‌افتد. وی ادامه داد: گفته شده میانگین دمای روزهای گرم تبریز دو درجه امسال بیشتر از سال‌های گذشته بوده و افزایش دما در متوسط استان آذربایجان غربی در مرداد ماه در همین سال ۱۴۰۴ بیش از دو برابر متوسط کشوری بوده است.
افزایش نیازهای آبی
مدیر موسسه آب دانشگاه تهران با بیان اینکه این اعداد شوخی نیست، افزود: همواره این شهرها را به عنوان شهرهای نسبتا خنک می‌شناسیم و اگر چنین افزایش دماهایی در این شهرها ادامه پیدا کند، هم سلامتی مردم در خطر قرار می‌گیرد و هم مردم مثل تهران و سایر شهرها بیشتر دنبال استفاده از سیستم‌های سرمایشی عجیب غریب در تابستان‌ها خواهند رفت که این امر یک بارگذاری شدیدی روی سیستم تامین انرژی کشور خواهد بود. زهرایی خاطرنشان کرد: از همه مهم‌تر اینکه نیازهای آبی در منطقه افزایش خواهد یافت زیرا وقتی شهری که دمای بالای ۳۵ درجه را تاکنون تجربه نکرده، یکباره قرار است دمای بالای ۴۲ درجه را تجربه کند قطعا مصرف آب شرب، مصرف آب کشاورزی و مصرف آب صنایع آن افزایش خواهد یافت و در همه زمینه‌ها مصرف آب و انرژی بالا خواهد رفت. وی گفت: ارزش ذاتی دریاچه ارومیه به عنوان یک اِلِمان(نماد) مهم در اکوسیستم منطقه غیر قابل ارزش گذاری و غیر قابل تعیین است درحالی‌که ما تجربه خشک شدن دریاچه آرال را دیده‌ایم. مدیر موسسه آب دانشگاه تهران ادامه داد: اگر به خاطر زیاده‌روی در تولید کشاورزی در منطقه این سرنوشت اسفبار برای دریاچه ارومیه مانند دریاچه آرال رقم زده شود، تبعات آن باعث از بین رفتن کل استان‌های آذربایجان غربی و شرقی خواهد شد.
تجربه خشکی دریاچه آرال
زهرایی خاطرنشان کرد: تبعات خشکی شدگی دریاچه ارومیه تنها به گرمترشدن هوای منطقه و یا نمک‌زار شدن ختم نمی شود بلکه همانند تجربه خشکی دریاچه آرال شاهد طغیان انواع سرطان‌ها، انواع و اقسام بیماری‌ها و خالی از سکنه شدن مساحت عظیمی از اطراف دریاچه خواهیم بود. وی از عملکرد ضعیف دولت‌ها و دستگاه‌های اجرایی در این خصوص انتقاد کرد و با اشاره به سابقه۷ساله خود در دبیری کارگروه سازگاری با کم‌آبی گفت: در این سال‌ها جلسه‌های متعددی با استان‌های مختلف کشور در مورد اینکه در زمینه مدیریت مصرف آب چه باید کرد برگزار شد. مدیر موسسه آب دانشگاه تهران ادامه داد: در این جلسه‌ها مشاهده می‌شد که در استان‌های واقع در حوضه آبریز دریاچه ارومیه نسبت به سایر استان‌های کشور روحیه خیلی کمتری برای سازگاری با کم‌آبی وجود دارد و یک توهم پر آبی در منطقه وجود دارد.
