کار کردن در مراکز داده چه شکلی است؟
جعبه‌های سیاه و آینده تکنولوژی
به دلایل امنیتی، در این مرکز پنجره‌ای وجود ندارد. رنان کاساکا، یکی از تکنسین‌های شیفت، درون محوطه‌ای محصور در میان ردیف‌های قفسه‌‌های مخصوص نصب و سازماندهی تجهیزات کامپیوتری، زیر نور مهتابی‌های سقفی حساس به حرکت و نور محیطی آبی رنگ، مشغول باز کردن کابل‌ها است. در پس‌زمینه، صدای یکنواخت ماشین‌ها و فن‌ها به گوش می‌رسد. کاساکای ۴۰ساله، از نردبان بالا می‌رود تا کابلی را از داخل یک قفسه عبور دهد.
قسمت مورد علاقه او در این کار، آن لحظه‌ای است که چراغ‌های سرور سبز می‌شوند و خبر از برقراری اتصال می‌دهند. او می‌گوید: «شاید غیرعادی و مسخره به نظر برسد، اما من از برقراری اتصالات لذت می‌برم. این کار به من احساس رضایت می‌دهد.» او در رشته حقوق کیفری درس خوانده و کار خود را ابتدا به عنوان نگهبان امنیتی در یک مرکز داده آغاز کرده. با دیدن همدلی و ارتباط صمیمانه بین همکارانش و این فرصت که می‌توانست تمام روز در دنیای تکنولوژی غرق شود، به دانشگاه بازگشت تا مدرک تکنسینی مرکز داده را دریافت کند. مسیر غیرمتعارف کاساکا برای ورود به این حوزه، چیز عجیبی نیست. خیلی از افرادی که در مراکز داده مشغول به کار می‌شوند، پیش‌زمینه‌ای در این حرفه ندارند. کارکنان مراکز داده، مانند کاساکا، که بی‌سر و صدا در ساختمان‌های بزرگ شبیه به سیلو و انبار و پنهان از نظر جامعه، به تعمیر و نگهداری مشغول‌اند، بخشی حیاتی از یک صنعت چند‌میلیارد دلاری هستند که موتور محرک سیستم‌های دیجیتال جامعه مدرن است.
این نیروها در تضمین عملکرد بی‌وقفه خدمات دیجیتال، اتصالات شبکه، پردازش و ذخیره‌سازی داده‌ها نقشی کلیدی ایفا می‌کنند. از فروشگاه‌های موادغذایی گرفته تا بیمارستان‌ها، نظام‌های بانکی و حتی تلفن‌های همراه، همه به آنها وابسته‌اند. حالا با اوج‌گیری تکنولوژی هوش‌مصنوعی و سرمایه‌گذاری‌های کلان شرکت‌ها در سراسر جهان روی مراکز داده، توجهات بیش از هر زمان دیگری به سوی این صنعت جلب شده و رقابت برای جذب استعدادهای واجد شرایط شدت گرفته است.
طبق برآوردهای شرکت PwC در گزارشی که برای اتحادیه مراکز داده موسوم به «ائتلاف مراکز داده» (Data Center Coalition) تهیه کرده، بیش از ۴۶۸هزار نفر در ایالات متحده در مراکز داده مشغول به کار هستند. از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱، استخدام مستقیم در این مراکز ۱۷ درصد رشد داشته است. این در حالی است که نرخ رشد کلی اشتغال در آمریکا در همین بازه زمانی فقط ۲ درصد بوده است. تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند با تداوم سرمایه‌گذاری شرکت‌ها برای پشتیبانی از هوش مصنوعی و رایانش ابری، درآمد صنعت مراکز داده به صورت تصاعدی رشد کند. آمازون قصد دارد طی ۱۰ سال آینده، ۱۰۰میلیارد دلار روی مراکز داده سرمایه‌گذاری کند. متا هم تصمیم دارد تا ۴۰میلیارد دلار صرف توسعه زیرساخت‌های دیجیتال - از جمله مراکز داده - کند.
الکس لوکی ۳۲ ساله که در مرکز داده شرکت سرگرمی «اینترنشنال گیمز تکنولوژی» در شهر پوئبلو ایالت کلرادو کار می‌کند، می‌گوید: «مردم در سال ۲۰۲۴ انتظار دارند تکنولوژی به خودی خود و عملا مثل جادو عمل کند، اما پشت صحنه، حجم عظیمی از کار انجام می‌شود تا همه چیز پایدار باشد و بی‌نقص کار کند و ما بازیگران اصلی این صحنه هستیم.»
اگرچه یک مرکز داده به تنهایی نیروی کار زیادی استخدام نمی‌کند و برخی از آنها در هر شیفت با ۱۵ نفر یا حتی کمتر اداره می‌شوند، اما طیف وسیعی از مشاغل را دربرمی‌گیرد که از مسوولیت‌های فنی تخصصی تا وظایف عمومی‌تری همچون کارشناسان امنیتی را شامل می‌شود. به گفته ائتلاف مراکز داده، دستمزد مشاغل فنی‌تر و پردرآمدتر می‌تواند به بیش از ۱۵۰ هزار دلار در سال برسد.
درون جعبه سیاه
لوکی شغل «اپراتور مرکز داده» را به «آتش‌نشان» تشبیه می‌کند؛ با این تفاوت که خطر جانی تهدیدش نمی‌کند. خیلی روزها فقط در حالت آماده‌باش و نظارت دقیق سپری می‌شود تا آتش یا همان مشکل فنی مثل قطعی، زنگ خطر را به صدا درآورد. وقتی چنین اتفاقی رخ می‌دهد، او در خط مقدم قرار دارد. با این حال، خیلی‌ها، حتی برخی نزدیکانش، دقیقا نمی‌دانند او چه کاری انجام می‌دهد. لوکی می‌گوید: «بعضی‌ها فکر می‌کنند ما کل روز پشت میز می‌نشینیم و با گوشی بازی می‌کنیم.
گاهی احساس می‌کنیم اصلا دیده نمی‌شویم.» او عضو یکی از اولین مراکز داده دارای اتحادیه صنفی زیر نظر «اتحادیه کارگران ارتباطات آمریکا» (CWA) است و برای دستمزد عادلانه‌تر مبارزه می‌کند. به گفته او، حداکثر دستمزد در سطح شغلی او حدود ۵۰ هزار دلار است که تقریبا ۴۰ هزار دلار کمتر از میانگین ملی دستمزدهاست.
علاقه «برت برنز» کارمند ۳۷ ساله مرکز داده در فینیکس به این کار، در دوران فروشندگی در یک فروشگاه شکل گرفت که متوجه شد از یادگیری نحوه عملکرد تلویزیون و دوربین و سیستم‌های صوتی خودرو لذت می‌برد. پس از عوض کردن چندین شغل مختلف، در نهایت گواهی‌نامه لازم را دریافت کرد و به عنوان «تکنسین مرکز داده» استخدام شد.
جالب اینجاست که تا پیش از آن حتی از وجود چنین شغلی بی‌اطلاع بود. چیزی که برای برنز بسیار لذت‌بخش است این است که می‌تواند بدون اینکه مجبور باشد معطل فرد دیگری بماند، مشکلات را برطرف کند. به علاوه اینکه آگاهی از نقشش در حفظ خدمات حیاتی جامعه، به او احساس «هدفمندی» بیشتری می‌بخشد. برنز که ۷ سال گذشته را در یک شرکت بزرگ تکنولوژی گذرانده و اکنون به عنوان «راهبر محصول جهانی» در بخش مراکز داده فعالیت می‌کند می‌گوید: «کاری که من می‌کنم مهم است. احساس می‌کنی بخشی از چیزی بزرگ‌تر هستی.»
البته همه جنبه‌های این شغل هم رضایت‌بخش نیست. خستگی ناشی از «شیفت‌های دوازده ساعته» پیاپی برای کارکنان مراکز داده چیز عجیبی نیست. در روزهای سخت، ممکن است تحت فشار مشکلات پیچیده‌ای مثل عیب‌یابی اتصالات قرار بگیرند. گاهی اوقات هم کار از نظر فیزیکی طاقت‌فرساست که مجبورند ساعات طولانی کار در راهروهای داغ (محوطه‌هایی که گرمای خروجی سرورها در آنجا متمرکز می‌شود) را تحمل کنند یا روی قفسه‌ها تجهیزات سنگین نصب کنند. برخی کارکنان هم نگران تاثیرات زیست‌محیطی این صنعت هستند. علاوه بر این، دغدغه‌هایی درباره دستمزد و مزایا نیز وجود دارد.
«شان گراهام»، مدیر پژوهش مراکز داده در شرکت آی‌دی‌سی (IDC) برای مقایسه این مشاغل با سایر نقش‌های پردرآمد تکنولوژی می‌گوید: «در قله هرم مشاغل پردرآمد نیست، اما اگر مهندس برق یا مکانیک باشید یا در واحد عملیات کار کنید، می‌توانید زندگی آبرومندی داشته باشید.»
البته ممکن است آن دسته از نیروهایی که مهارت‌های تخصصی دارند، مثل تکنسین‌های سیستم‌های تهویه مطبوع، دستمزدهای بالاتری دریافت کنند. همین درآمد بیشتر، یکی از دلایل «تایرل کوپر» برای انتخاب این شغل بود.
او شب‌ها در واحد عملیات تاسیسات حیاتی یک شرکت بزرگ تکنولوژی، برق و دما را پایش می‌کند. در ۳۳ سالگی، ۱۴ سال سابقه کار در نقش‌های مشابه را دارد که ۳ سال آن در مراکز داده بوده است. در ۱۰ سال گذشته به راحتی درآمد شش‌رقمی داشته و از شرکت‌های بزرگی همچون «سرویس‌های وب آمازون» و متا پیشنهاد شغلی دریافت کرده است. کارش را عمدتا کم‌استرس می‌داند، اما می‌گوید شرایط می‌تواند بسیار سریع تغییر کند. به گفته او دستمزدی که می‌گیرد برای کنترل مواقع بحرانی است و توضیح می‌دهد که همواره عواملی مانند دما یا بارش را که می‌توانند بر مراکز داده تاثیرگذار باشند زیر نظر دارد.
جنگ بر سر استعدادها
برخی شهرداری‌ها و مقامات محلی، مراکز داده را منبعی برای اشتغال‌زایی، افزایش درآمدهای مالیاتی و فرصتی برای جذب استعدادها و شرکت‌های تکنولوژی می‌دانند و برای احداث آنها مشوق‌های مالیاتی ارائه کرده‌اند. اما مخالفان معتقدند این مراکز نه آن رونق اقتصادی عظیم را به ارمغان می‌آورند و نه آن‌قدر که انتظار می‌رود، شغل ایجاد می‌کنند.
با این همه، کار در مرکز داده برای برخی مانند نشستن در «ردیف اول» تماشای تحول دیجیتال است؛ فرآیند مستمری که همواره به نیروی کار ماهر نیاز خواهد داشت.
«دتلف گئوس» کار خود را به عنوان مدیر «عملیات سایت» در یکی از تاسیسات اکوینیکس آغاز کرد. او که اکنون ۶۴ سال دارد و معاون عملیات مراکز داده است می‌گوید: «موضوع این است که تو بخشی از ۱۵ تا ۲۰ سال گذشته بوده‌ای، تاثیر گذاشته‌ای، رشد اینترنت اشیا را دیده‌ای و می‌توانی بگویی من آنجا بودم.»
حتی در مناطقی که این صنعت به نقطه اشباع نزدیک شده هم مدیران معتقدند همچنان رشد بیشتری در راه است.
مرکز داده «الی» (Alley) که حجم بالایی از ترافیک اینترنت جهانی از آن عبور می‌کند، به بزرگ‌ترین منبع درآمد مالیاتی برای شهرستان لودون تبدیل شده و به گفته بادی رایزر، مدیر اجرایی توسعه اقتصادی شهر، در سال مالی ۲۰۲۴ حدود ۸۷۵میلیون دلار درآمد مالیاتی ایجاد کرده است. اگرچه منطقه بر توسعه سایر بخش‌های اقتصاد خود هم تمرکز دارد، رهبران شهر به خوبی از ارزش ماندگار این صنعت آگاهند. رایزر می‌گوید: «به لطف هوش مصنوعی و نحوه استفاده از اطلاعات دیجیتال، هنوز رشد عظیمی در پیش است. پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۷، حدود ۸.۷۷ تریلیون دلار از اقتصاد جهانی به مراکز داده وابسته باشد.»
این در حالی است که یافتن نیروی کار همیشه آسان نیست. نیک مایلی از مدیران سابق اکوینیکس، می‌گوید: «نیاز واقعی به استعداد وجود دارد و با کمبود آن مواجهیم.» به گفته او نقش‌های فنی مثل مهندسان مکانیک و متخصصان سیستم‌های تهویه مطبوع بسیار پرتقاضا هستند و هنوز هم برای جذب استعدادهای باتجربه رقابت شدیدی وجود دارد.
برخی مراکز داده برای پر کردن این شکاف، راه‌های خلاقانه‌ای را در پیش گرفته‌اند، از جمله همکاری با نیروهای مسلح و کهنه‌سربازان، دبیرستان‌ها و هنرستان‌های فنی و ارائه دوره‌های آموزشی و کارآموزی برای اعطای گواهی‌نامه. برخی هم دستمزد نقش‌های تخصصی را افزایش داده‌اند.
کالج ویرجینیای شمالی که دوره «عملیات مرکز داده» را ارائه می‌دهد، می‌گوید شرکت‌ها برای استخدام دانشجویانش صف کشیده‌اند. شرکت‌ها منتظرند تا فارغ‌التحصیلان مستقیما وارد سایت‌هایشان شوند و برخی دانشجویان حتی پیش از اتمام دوره، جذب بازار کار می‌شوند.
برای شیفتگان تکنولوژی مثل «کایل ویلت»، نفس کار کردن با سخت‌افزار و نرم‌افزار به‌خودی‌خود جذاب است. کایل ۳۳ ساله که اکنون ۲.۵ سال است به عنوان تکنسین مرکز داده کار می‌کند، در راه تبدیل شدن به دانشمند علوم کامپیوتری بوده که هیجان ورود به مراکز داده مسیر شغلی‌اش را تغییر داده است. او در پاسخ به این سوال که چرا کارش را دوست دارد می‌گوید: «عشق به لینوکس و لذت انجام کار عمدتا مستقلی که به فرد دیگری وابسته نیست.»
منبع: Washington Post
