قدرت‌سازی با توپ فوتبال

این صندوق در سال ۱۹۷۱ تاسیس شد، اما از سال ۲۰۱۵ و با اجرای برنامه «چشم‌انداز ۲۰۳۰» محمد بن‌سلمان، نقش تازه‌ای پیدا کرد؛ کاهش وابستگی کشور به نفت و تنوع‌بخشی به اقتصاد.

ارزش دارایی‌های این صندوق اکنون حدود ۹۰۰‌میلیارد دلار است و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۰ به ۲ تریلیون دلار برسد. منابع آن از درآمدهای نفتی، سهام شرکت آرامکو و سود سرمایه‌گذاری در شرکت‌های بین‌المللی تامین می‌شود.

ورزش در این میان به ابزاری راهبردی برای تقویت وجهه جهانی عربستان بدل شده است. در سال‌های اخیر، این صندوق مالکیت چهار باشگاه بزرگ عربستان ـ الهلال، النصر، الاتحاد و الاهلی ـ را بر عهده گرفته و تاکنون حدود ۶‌میلیارد دلار در لیگ داخلی هزینه کرده است.

در کنار آن، خرید ۸۰ درصد سهام باشگاه نیوکاسل با ۳۰۰‌میلیون پوند، راه‌اندازی لیگ گلف ال‌آی‌وی با بیش از ۲‌میلیارد دلار هزینه، و میزبانی گرندپری فرمول یک جده از دیگر پروژه‌های ورزشی این صندوق به شمار می‌رود.

این اقدامات بر اساس سند رسمی ویژن ۲۰۳۰ و با هدف توسعه بخش‌های غیرنفتی، افزایش گردشگری و جذب سرمایه خارجی انجام می‌شود. با این حال، منتقدان غربی از این روند با عنوان «ورزش‌شویی» یاد می‌کنند، یعنی استفاده از ورزش برای بهبود وجهه سیاسی و پنهان کردن کاستی‌های حقوق بشری.

صندوق عربستان در کنار رقبایی مانند قطر و امارات، اکنون یکی از بزرگ‌ترین بازیگران نوظهور اقتصاد ورزش جهان است. در حالی‌که حامیان آن، این روند را نشانه نوسازی اقتصاد و تصویر جدید عربستان می‌دانند، مخالفان هشدار می‌دهند ورود گسترده سرمایه‌های نفتی می‌تواند توازن مالی ورزش جهانی را بر هم بزند.