چگونه تاب بیاوریم ؟
مدیرعامل فولاد مبارکه: تهدیدهای ۱۴۰۴ میتواند فرصتی طلایی برای فولاد مباركه باشد
سعید زرندی در تحلیل خود بر لزوم تغییر نگاه استراتژیک، بازنگری در سیاست صادرات، مقابله با دامپینگ چین، آمادگی برای فولاد سبز و کربن‌زدایی، استقلال در تأمین منابع آب، برق و گاز، و بهره‌گیری از ظرفیت‌های رکود به عنوان فرصت تأکید کرد.
مدیرعامل گروه فولاد مبارکه با اشاره به چالش‌های زیرساختی مانند کمبود برق، آب و گاز گفت: هر میزان توان مدیریتی بدون انرژی کافی عملاً بلااستفاده خواهد ماند.
او با توضیح مفهوم «تاب‌آوری» از منظر علمی و اقتصادی ، تاب‌آوری سازمانی را شامل توان بازیابی سریع، بهبود و رشد حتی پس از شوک‌ها دانست و گفت: اقتصادها باید به سمت تاب آوری حرکت کنند، صنعت فولاد ایران در ماه‌های اخیر در حالت دفاعی قرار گرفته و از روحیه پیشرو و راهبردی فاصله گرفته است.
زرندی با برشمردن ارکان سنجش تاب‌آوری، رصد دائم تحولات، انطباق سریع با تغییرات بازار و تبدیل تهدیدها به فرصت را ستون‌های اصلی تداوم عملکرد و توسعه بیان کرد و گفت: باید رصد شود که شرایط شرکت‌ها در شرایط عدم قطعیت بررسی شود و باید سیستم تحلیل لحظه‌ای و ساعتی برای بررسی شرایط و واکنش مورد نیاز در شرکت‌ها باشد که در اکثر شرکت‌ها وجود ندارد.
وی اضافه کرد: در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه نه ساختار عمومی و نه ساختار شرکت‌ها در برابر این اتفاق نمی‌دانستند که چه عکس‌العملی داشته باشند، ما در فولاد مبارکه ساختار قوی را طراحی کردیم و برای هر اتفاق عکس العمل را تعریف کردیم و این در حالی است که نمونه آن را در کشور نمی‌بینیم و در شرایطی که در بحران قرار داریم شاهد تصمیمات عجیبی هستیم.
زرندی با تأکید بر ضرورت انطباق و تغییر استراتژی عملیات در پاسخ به تحولات، تاب‌آوری را مفهومی فراگیر در سراسر سازمان و زنجیره ارزش دانست و تصریح کرد که در فولاد مبارکه، از رصد وضعیت ورق تا مراحل کنسانتره‌سازی، گندله‌سازی، تولید فولاد رنگی و محصولات پوشش‌دار، این پایش باید مستمر انجام شود.
وی با اشاره به اهمیت تاب‌آوری مالی، تدوین استراتژی سازمانی و برنامه‌های بازاریابی و فروش را راهبردی خواند و افزود: گام بعدی عبور از مرحله ارزیابی به اقدام، و تبدیل ناملایمات به فرصت به جای تسلیم در برابر آنهاست.
زرندی تأکید کرد: تحول مد نظر وی ادامه روند موجود نیست، بلکه مستلزم شکستن قالب‌های پیشین و رویکردی نو برای رشد و توسعه است.
مدیرعامل گروه فولاد مبارکه با اشاره به تغییرات اساسی در فضای تجارت جهانی فولاد، افزایش پرشتاب صادرات چین در سال‌های اخیر را عاملی مهم در ایجاد فشار بر بازارهای منطقه، خصوصاً خاورمیانه و شمال آفریقا دانست و تأکید کرد: با کاهش اخیر تقاضای داخلی چین، این فشار تشدید شده است.
او هشدار داد که در صورت عدم بازنگری استراتژی صادراتی ایران، صنعت فولاد کشور با بحران مواجه خواهد شد.
زرندی تحولات جهانی در حوزه کربن‌زدایی را یک روند برگشت‌ناپذیر عنوان کرد و گفت: برآورد می‌شود که حجم تولید فولاد کم‌کربن در جهان تا ۲۰۰ میلیون تن افزایش یابد، رقمی که بر اساس پیش‌بینی‌های اولیه حدود ۱۰ برابر برآوردهای سال ۲۰۲۱ است و حتی سرعت تحقق آن بیش از انتظارات خواهد بود.
وی افزود: حرکت به سمت تولید فولاد کم‌کربن موجب افزایش حداقل ۳۵۰ دلاری هزینه تولید هر تن فولاد خواهد شد و تغییر فرآیندها، به‌ویژه در حوزه احیای مستقیم (DRI) و پروژه‌های کربن‌زدایی، تأثیرات گسترده‌ای بر ساختار تولید خواهد گذاشت.
به گفته وی، بحران انرژی در اروپا باعث جابه‌جایی تولید فولاد به خارج از این قاره شده، هرچند بازار مصرف اصلی همچنان متعلق به اروپا است.
زرندی با استناد به یافته‌های نظرسنجی‌های بین‌المللی اظهار کرد: سهم محصولات کم‌کربن در منطقه اروپا، آمریکای شمالی و سایر کشورها دست‌کم به ۳۳ درصد خواهد رسید که این رقم بالاتر از پیش‌بینی ۱۳ درصدی اولیه است.
وی فولاد سبز و فناوری جذب، استفاده و ذخیره کربن (CCU) را از موضوعات راهبردی و سرنوشت‌ساز آینده صنعت فولاد برشمرد و تصریح کرد: هرگونه تأخیر در این مسیر شکاف ایران با بازارهای جهانی را عمیق‌تر و حضور در برخی بازارهای بین‌المللی را غیرممکن می‌سازد.
مدیرعامل فولاد مبارکه همچنین به اختلالات زنجیره تأمین در جهان و ایران اشاره کرد و گفت این مشکل در کشور به‌صورت مضاعف احساس می‌شود و تحت تأثیر عواملی مانند افزایش قیمت مواد اولیه، کمبود گاز ارزان، تداوم جنگ در اوکراین و تحریم‌ها، فشار قابل‌توجهی بر تولیدکنندگان وارد کرده است. وی با اشاره به روند جهانی کاهش حاشیه سود در صنعت فولاد اظهار کرد: این وضعیت در ایران نیز به شکل محسوس مشهود است. ظرفیت تولید فولاد کشور حدود ۵۰ میلیون تن است اما در سال ۱۴۰۳ تنها ۳۰ میلیون تن فولاد تولید شد که با وجود رشد متوسط ۸ درصدی تولید نسبت به سال ۱۴۰۲، فاصله زیادی با هدف‌گذاری ۵۵ میلیون تن دارد.
زرندی ضریب بهره‌برداری فولاد کشور را حدود ۶۰ درصد اعلام و این رقم را به دلیل وجود ظرفیت خالی بسیار نگران‌کننده دانست، در حالی که این شاخص در ۱۲ سال اخیر به‌طور متوسط ۶۹ درصد بوده است.
به گفته وی، در سال ۱۴۰۳ به‌علت مشکلات انرژی و دیگر اختلالات ایجادشده، ضریب بهره‌برداری نسبت به میانگین سال‌های گذشته حدود ۱۰ درصد کاهش یافت و این افت به معنای افزایش هزینه‌های تولید و کاهش سودآوری است.
مدیرعامل گروه فولادمبارکه با اشاره به وضعیت داخلی گفت موضوع ناترازی انرژی از جدی‌ترین معضلات حال حاضر کشور است و تلاش‌های انجمن فولاد و پیگیری‌های ملی در این زمینه شایان تقدیر است.
مدیرعامل گروه فولاد مبارکه یادآور شد: در پنج سال گذشته نرخ‌ها جهش‌های بی‌سابقه‌ای داشته و قیمت‌ها حدود ۳۳ برابر شده، به‌طوری‌که طی شش سال گذشته نیز این نرخ‌ها حدود ۳۰ برابر افزایش یافته است.
وی افزود: تنها در سال ۱۴۰۴، قیمت برق از ۲۸۰۰ تومان به ۱۱۳۰۰ تومان رسیده و در یک روز ۶ هزار میلیارد تومان از سهام شرکت‌ها برداشت شده است، این اقدام در شرایط بحرانی کنونی صحیح نبوده و اجرای چنین تصمیماتی در ابتدای سال، پیش از بروز تغییرات شدید، منطقی‌تر بود.
زرندی با اشاره به اینکه صنعت فولاد هر ۱۰ سال یک‌بار وارد سیکل رکودی می‌شود، گفت: در رکود کنونی اثرات کاهش تقاضا به‌ویژه در بخش ورق به‌طور مستقیم بر فولاد مبارکه وارد شده است، چراکه مشتری اصلی این محصول صنایع خودروسازی، لوازم خانگی، قطعه‌سازی و پروفیل‌سازی هستند و مصرف‌کننده عمومی ندارد.
وی تأکید کرد: هم‌زمان با داده‌های بانک مرکزی و تحلیل‌های داخلی، روند کاهش تقاضای ورق در بازار نشان می‌دهد که نیاز به اقدام متفاوت و نگاه تازه به آینده فولاد مبارکه وجود دارد.
به گفته زرندی جلسات متعددی برای بررسی آینده این شرکت و مسیرهای پیشرو برگزار شده است و مجموعه فولاد مبارکه رویکردی عملیاتی برای مقابله با چالش‌ها و استفاده از فرصت‌ها در دستور کار دارد.
مدیرعامل گروه فولاد مبارکه با تأکید بر اینکه اگر وضعیت و جایگاه این شرکت در ۱۰ سال آینده تغییری نداشته باشد، به معنای حرکت در مسیر شکست خواهد بود، گفت: تحولات جهانی با سرعت و پیچیدگی پیش می‌رود و برنامه‌ریزی جدی و نگاه تازه برای ماندگاری و پیشرفت در این شرایط ضروری است. وی با اشاره به فضای جهانی صنعت فولاد اظهار داشت که هم‌اکنون موضوعاتی نظیر کاهش تقاضای جهانی، افت سودآوری شرکت‌ها، تغییرات بازار چین و روندهای کربن‌زدایی، به مباحث روز و تعیین‌کننده این صنعت تبدیل شده‌اند.
