کاهش داوطلبانه مصرف برق؛ بجای خاموشی اجباری
پیشنهاد اتاق بازرگانی اصفهان به مجلس برای مدیریت مصرف برق کشور
این طرح با رویکرد داوطلبانه و مبتنی بر اعتمادسازی، مردم و بنگاه‌های اقتصادی را به‌جای تابع بودن از تصمیمات دولتی، به بازیگران فعال در مدیریت بحران انرژی تبدیل می‌کند.
در سال‌های اخیر شبکه برق کشور با ناترازی ۲۰ تا ۳۰ درصدی در ساعات اوج بار مواجه بوده که نتیجه آن خاموشی‌های ناگهانی، خسارت‌های سنگین به بخش‌های صنعتی، کشاورزی، بهداشت و خدمات و نارضایتی عمومی بوده است. اتاق بازرگانی اصفهان باهدف یافتن راهکاری عملی و پایدار، بسته‌ای سیاستی را تدوین و به مجلس ارائه کرده که محور اصلی آن جایگزینی خاموشی‌های اجباری با کاهش داوطلبانه مصرف است. این بسته با عنوان «مدیریت داده محور مشترکین برق» طراحی‌شده و بر پایه تجربه موفق کشورهایی چون ترکیه و آفریقای جنوبی استوار است. بر اساس این طرح، مشترکان خانگی، صنفی و صنعتی به‌طور داوطلبانه متعهد می‌شوند در بازه‌های مشخص ۲۰ تا ۳۰ درصد از مصرف خود را کاهش دهند. در مقابل دولت و شرکت‌های توزیع برق موظف خواهند بود در همان بازه هیچ خاموشی برای این مشترکان اعمال نکنند.
مکانیسم اجرای طرح بر پایه کنتورهای هوشمند، سیستم‌های پایش آنلاین و قراردادهای شفاف داوطلبانه است. برای افزایش انگیزه، مشوق‌های متنوعی همچون تخفیف در قبوض، پاداش نقدی و معافیت از قطع برق در نظر گرفته‌شده است. همچنین امکان ثبت و انتشار گزارش‌های هفتگی از میزان مشارکت مشترکان و کاهش مصرف، شفافیت و رقابت مثبت را تقویت خواهد کرد.
در بخش فرهنگی و اجتماعی نیز کمپین «پیک بدون خاموشی» طراحی‌شده تا با استفاده از ابزارهای ارتباطی مانند پیامک هدفمند، داشبوردهای محلی و اطلاع‌رسانی عمومی، مشارکت واقعی مردم و بنگاه‌ها در مدیریت مصرف شکل بگیرد.
اجرای آزمونه(پایلوت) این طرح در استان اصفهان پیشنهادشده است. بر اساس برنامه زمان‌بندی، در مرحله نخست ۵۰ هزار خانوار پرمصرف، ۱۰ هزار مشترک صنفی و تجاری و ۵۰۰ واحد بزرگ صنعتی در این طرح مشارکت خواهند داشت. هدف‌گذاری اولیه کاهش ۱۰۰ تا ۱۵۰ مگاوات از بار مصرفی در ساعات اوج طی شش هفته نخست تابستان آینده است.
اتاق بازرگانی اصفهان با تأکید بر نقش این مدل در کاهش خسارت‌های اقتصادی و افزایش اعتماد عمومی، اجرای موفق پایلوت را گامی برای تعمیم این سیاست در سطح ملی می‌داند و امیدوار است با همراهی دولت و مجلس، این راهکار به‌عنوان جایگزین پایدار خاموشی‌های ناگهانی به اجرا درآید.
