ویترین صنعت در عصر تحریم
بررسی جایگاه و اهمیت رویداد ایران متافو در گفت‌وگو با سمیه خلوصی
ایران متافو به‌عنوان رویداد بین‌المللی متالورژی، بیستودومین دوره خودش را اواخر آبان ۱۴۰۴ به مدت چهار روز با حضور ۱۱۳ شرکت خارجی و ۶۱۰ شرکت داخلی برگزار می‌کند. هدف از برگزاری این رویداد نمایشگاهی چیست؟ آیا این رویداد می‌تواند در مختصات اقتصاد ایران مهم تلقی شود؟ و درنهایت اینکه مهم‌ترین بخش‌های مطرح در رویدادهای ایران متافو چه هستند؟
ازآنجاکه توانمندی‌های تولید و ساخت داخل در زنجیره فلزی و متالورژی کشورمان طی ۲۰ سال گذشته رشد چشمگیری داشته و ایران هم در تولید محصولات فلزی و هم در ساخت کارخانه‌های مرتبط توانسته توسعه خوبی داشته باشد، از طریق برگزاری رویدادهایی مانند ایران متافو می‌توانیم نحوه و کیفیت توانمندی‌ها را ارائه و بستر توسعه همکاری داخلی و بین‌المللی در یک بستر تعاملی را فراهم کنیم. به باورم نکته قابل‌توجه این موضوع این است که بسیاری از شرکت‌های دانش‌بنیان توانمند در این حوزه نیز در نمایشگاه حضور دارند و این موضوع می‌تواند به گسترش بازار این حوزه نیز کمک ویژه‌ای داشته باشد. این رویداد تنها نمایشگاه نیست، بلکه بستری برای ارائه توان ساخت داخل، ایجاد ارتباط میان تولیدکنندگان، فناوران و مصرف‌کنندگان و کاهش ریسک‌های زنجیره تامین تجهیزات و فناوری‌های نوین محسوب می‌شود. حضور شرکت‌های دانش‌بنیان و تولیدکنندگان صاحب فناوری در این نمایشگاه می‌تواند خلأهای ناشی از محدودیت‌های بین‌المللی را تا حدی جبران کرده و مسیر همکاری‌های جدید را هموار کند.
از سوی دیگر، راهبردهای ایمیدرو بر توسعه صادرات، بومی‌سازی تجهیزات، ارتقای فناوری و افزایش بهره‌وری واحدهای فعال متمرکز است. رویکردی که می‌تواند به تقویت تاب‌آوری صنایع معدنی و فلزی در برابر فشارهای خارجی کمک کند. با وجود چالش‌هایی همچون ناترازی انرژی و محدودیت‌های بازار، چشم‌انداز این صنایع همچنان روشن ارزیابی می‌شود. به‌ویژه اگر با سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی، آب و اکتشافات معدنی، ریسک‌های موجود هم مدیریت شود. در مجموع، ایران متافو می‌تواند یکی از مهم‌ترین سکوهای نمایش توانمندی صنعتی در کشورمان و تقویت زنجیره متالورژی در سال‌های پیش‌رو باشد؛ رویدادی که نقش آن در افزایش تعاملات، توسعه فناوری و پشتیبانی از تولید داخلی بیش از هر زمان دیگری اهمیت یافته است.
برگردم به ادامه همان سوال قبلی، به باورتان ایران متافو با توجه به تداوم و تشدید تحریم‌ها و وضع چالشی صنایع و بنگاه‌ها با دولت، چه کمکی می‌تواند به اقتصاد ایران بکند؟ این پرسش را البته با این قید توضیحی طرح می‌کنم که از هر رویداد با توجه به محدوده وظایفش، باید انتظار داشت.
یکی از مهم‌ترین ریسک‌های اقتصاد ایران در شرایط محدودیت‌های بین‌المللی که همان تحریم‌ها هستند، عدم دسترسی به تجهیزات و قطعات مورد نیاز تولید یا فناوری‌های نوین موردنیاز صنایع است. درصورتی‌که این رویداد بتواند طیف گسترده‌ای از تولیدکنندگان و بنگاه‌های صاحب فناوری را شناسایی و شرایط حضور آنها را فراهم کند، در همان بستر دوسویه و تعاملی با حضور گسترده مصرف‌کنندگان این حوزه، می‌تواند در جهت تسهیل این موضوع، ایفای نقش کند.
دستاوردها و چالش‌های پیش‌روی ایران متافو چه هستند؟
مهم‌ترین دستاورد نمایشگاه‌های تخصصی همچون ایران متافو، به‌هم‌رسانی عرضه‌کنندگان محصول و خدمات فناوری به متقاضیان آنها و نمایش توانمندی‌های صنایع در تولید و فناوری است. یکی از مهم‌ترین چالش‌ها، حضور نیافتن شرکت‌های توانمند در این نمایشگاه است که یکی از دلایل آن همان ریسک‌های کنونی اقتصاد ایران و مواجهه با تحریم‌هاست.
تحریم‌ها در اقتصاد ایران عامل تعیین‌کننده وضع موجود هستند. در این شرایط که تحریم‌ها در اقتصاد ایران تداوم و تشدید یافته است، ایمیدرو به‌عنوان بازوی توسعه‌ای در این عرصه، چه اقدام‌ها و دستورکارهایی را مدنظر دارد؟
راهبردهای ایمیدرو در شرایط کنونی و پیشتر مشخص بوده است. حمایت گسترده از توسعه صادرات و حفظ بازارهای صادراتی و توسعه آنها، بومی‌سازی و حمایت از توسعه توانمندی‌های ساخت داخل، توسعه دانش فنی و فناوری‌های موردنیاز بخش و حمایت از انتقال آن به داخل کشورمان، ارتقای توانمندی‌های واحدهای موجود از طریق افزایش بهره‌وری و رقابت‌پذیری آنها از مهم‌ترین موضوع‌هاست.
دورنمای معدن، صنایع معدنی و فولادی در ایران را براساس منابع و امکانات موجود چطور ارزیابی می‌کنید. فعالان این عرصه چه انتظاری از مسیر تولید و صادرات در صنایع مختلف معدنی و فولادی باید داشته باشند؟
درصورتی‌که صنایع فولادی در کشورمان بتوانند از ناترازی‌های انرژی و بازار عبور کنند که در سال جاری با سرمایه‌گذاری‌های انجام‌شده در حوزه نیروگاه بخشی از ناترازی‌های انرژی کاهش یافت، امیدوارم بتوانیم سایر موضوعات مرتبط با گاز و آب را نیز رفع کرده و با نگاه به توسعه پایدار و سرمایه‌گذاری در معادن و زنجیره تامین، ریسک‌های موجود در این بخش را حذف کنیم. امیدواریم ریسک‌های جدید نیز بر ما تحمیل نشود. این بخش با جهش حرکت به سمت تولید بهره‌ور، باکیفیت و رقابت‌پذیر می‌تواند همچنان یکی از پیشران‌های اصلی صنایع در کشورمان باشد.
