بلاتکلیفی؛ مخرب تر از جنگ
این وضعیت، بخشی از سناریوی طراحی‌شده توسط دشمنان کشور است؛ سناریویی که با تشدید فشارهای اقتصادی، ایجاد نارضایتی عمومی و تضعیف امید اجتماعی، زمینه بهره‌برداری از اعتراضات را فراهم می‌سازد. تاسف‌بارتر آن‌که برخی تحلیلگران و مقامات داخلی، آگاهانه یا ناآگاهانه، با تمرکز صرف بر بحران‌ها و غفلت از ارائه راهکار، در همین زمین بازی می‌کنند.
بی‌تردید، بیان واقعیت‌های اقتصادی و هشدار نسبت به بحران‌ها ضروری است؛ اما پرداختن به مشکلات بدون ارائه برنامه‌های مقابله‌ای، صرفا به تعمیق ناامیدی دامن می‌زند. سخن گفتن از جنگ بدون اشاره به تلاش‌های دیپلماتیک و ابتکارات منطقه‌ای برای جلوگیری از آن، تصویر ناقصی از واقعیت ارائه می‌دهد.
بازار سرمایه در این میان، نقش کلیدی خود را حفظ کرده است. واکنش مثبت بورس به خبر راه‌اندازی تالار دوم معاملات دلار صادرکنندگان پیش از اجرای عملیاتی آن، نشان داد که بازار برای رشد، نیازمند سیگنال‌های دلگرم‌کننده و چشم‌اندازهای روشن است. کاهش سایه تهدیدهای نظامی، شفاف‌سازی سیاست‌های اقتصادی و ارائه طرح‌های حمایتی، می‌تواند موتور محرک بازار باشد.
در این راستا، دولت و نهادهای مسوول باید با شفافیت و جسارت، برنامه‌های خود را برای مدیریت شرایط فعلی و آینده اعلام کنند. برخی اقدامات ضروری عبارت‌اند از:
- حمایت هدفمند از صادرکنندگان و ایجاد مشوق‌های بازگشت ارز و طلا
- کاهش فاصله نرخ دلار توافقی و آزاد از طریق سیاست‌های ارزی واقع‌گرایانه
- کنار گذاشتن قیمت‌گذاری دستوری و فراهم‌سازی بستر سودآوری برای شرکت‌ها
- اصلاح سیاست‌های پولی ناکارآمد و تطبیق آن با کاهش درآمدهای دولت
- تسهیل تامین مالی تولید و سرمایه در گردش بنگاه‌ها
- استفاده محتاطانه و شفاف از ابزارهایی چون استقراض و انتشار اوراق
- حذف نهادهای ناکارآمد و غیرضرور از ردیف‌های بودجه‌ای و تمرکز بر بهره‌وری
بازار سرمایه همواره در کنار اقتصاد کشور بوده؛ چه در روزهای سخت و چه در دوران رونق، حتی با وجود بی‌مهری‌های مکرر. امید آن می‌رود که با اجرای سیاست‌های فوق، بورس بتواند با روحی تازه، در کنار سهامداران و دولت، از این پیچ تاریخی عبور کرده و نقش موثری در احیای اقتصاد ایفا کند.
* تحلیلگر ارشد بازارهای مالی
