در جست‌و‌جوی «سیگنال بار» ایرانسل
مشترکان این اپراتور به دلیل قطع و اختلال مکرر در آنتن‌دهی و اینترنت ترجیح داده‌اند تا دیگر از این سیم‌کارت برای مکالمات روزمره و خرید بسته‌های اینترنت استفاده نکنند و سیم‌کارت سایر اپراتورها را جایگزین کنند.
نارضایتی مشترکان
چند ماه است که تجربه مشترکان اپراتورهای ایرانی با قطع آنتن و اینترنت عجین شده است. در این مدت، یک پیامک ساده به مقصد نمی‌رسد و برقراری تماس بدون قطع و وصل هنگام مکالمه نیز به چرخه گرفتن «ارتباط» در کشور اضافه شده است. مسوولان دلایل متعددی برای اختلال و ناپدید شدن سیگنال آنتن در گوشی کاربران مطرح میکنند. از قطعی برق و فرسودگی تجهیزات دکل‌های BTS گرفته تا جمع‌آوری بیش از ۸۰۰ سایت مخابراتی توسط شهرداری. در این میان، برخی نیز از صدور دستورهایی برای قطع عمدی آنتن تلفن همراه در برخی مناطق شهر خبرمی‌دهند. هر چند هنوز قطع آنتن و اینترنت همراه در بین شهروندان ادامه دارد اما گزارش‌های مشترکان نشان می‌دهد که ایرانسل به‌عنوان یکی از اپراتورهای بزرگ در مقایسه با سایر اپراتورها با اختلال‌های بیشتری در ارائه آنتن همراه است. همچنین بر اساس آخرین گزارش سازمان تنظیم مقررات ارتباطات رادیویی، میزان قطعی سرویس داده در اپراتور ایرانسل در بهار سال جاری به تفکیک فناوری ۳G و ۴G به ترتیب
۰.۵۱ و ۰.۱۸درصد اعلام شده که نسبت به سایر اپراتورها بیشتر است. این در حالی است که ایرانسل با ۶۹میلیون مشترک، ۴۲درصد از بازار را به خود اختصاص داده اما چه در توسعه نسل ۵G و چه میانگین سرعت دانلود در شبکه ۴G رتبه دوم در بین دو اپراتور دیگر را دارد. تعداد قابل‌توجهی از مشترکان ایرانسل به همین دلیل سیم‌کارت‌های اپراتورهای دیگر را برای خرید بسته‌های اینترنت و مکالمات تلفنی جایگزین کرده‌اند.
در مجموع، بسیاری از مشترکان از کیفیت پایین خدمات ایرانسل به ویژه در شرایط قطع برق و نبود زیرساخت مناسب، ناراضی‌اند و برای رفع این مشکلات به اپراتورهای دیگر روی آورده‌اند. چند کاربر به اختلال‌های گسترده در خدمات ایرانسل به‌ویژه هنگام قطع برق یا در مناطق خاصی از تهران (مانند مناطق ۶ و ۷)، اشاره کرده‌اند.
برخی کاربران مجبور شده‌اند سیم‌کارت جدیدی از اپراتور دیگر تهیه کنند یا ایرانسل را به اپراتورهای دیگر ترابرد دهند. مشکلات آنها شامل قطع کامل آنتن، اختلال در تماس (شنیده‌نشدن صدا)، عدم دسترسی به اینترنت حتی در مناطقی که دیگر اپراتورها سرویس می‌دهند و بروز اختلال در انجام کارهای بانکی و خریدهای حضوری بوده است. همزمان برخی کاربران نیز به این نکته اشاره کرده‌اند که با توسعه فناوری ۵G در برخی مناطق، نه‌تنها کیفیت بهتر نشده بلکه نسل‌های قبلی اینترنت هم به‌درستی کار نمی‌کند.
فاطمه همین تجربه مشابه را در ماه‌های اخیر داشته و در این خصوص می‌گوید: « با اینکه سیم‌کارت اپراتورهای را دیگر هم دارم اما از آنها استفاده چندانی برای اینترنت و مکالمات نمی‌کردم. این در حالی است که در چند ماه اخیر به دلیل قطعی‌های مکرر آنتن و اینترنت ایرانسل یک سیم‌کارت دیگر هم در گوشی خود قرار دادم تا در زمان قطعی‌ها و اختلال‌ها، اینترنت سیم‌کارت دیگرم را فعال کنم. حتی در یک‌سری از مناطق به‌خصوص در منطقه ۶ و ۷ تهران چه برق قطع باشد، چه نباشد، بیشتر با قطع کامل آنتن سیم‌کارت ایرانسلم مواجه می‌شوم.»
به گفته او، همزمان با قطعی برق، آنتن ایرانسل وی یا اطرافیان او قطع می‌شود اما آنتن و اینترنت سایر اپراتورها به نسبت وضعیت بهتری دارد. سارا هم تجربه مشابه فاطمه را دارد و از این می‌گوید که دیگر نمی‌تواند از سیم‌کارت ایرانسل برای تماس‌هایش استفاده کند و از سیم‌کارت اپراتور دیگری استفاده می‌کند. این مشترک ایرانسل مطرح می‌کند که هیچ وقت تمایلی نداشته که از سیم‌کارت دیگری جز ایرانسل استفاده کند اما در حال حاضر چاره دیگری ندارد.
یک مشترک دیگر هم مطرح می‌کند: «تقریبا دو ماه است که اینترنت ایرانسل را کنار گذاشته‌ام. قبل از جنگ تقریبا از دو سیم‌کارت متفاوت استفاده می‌کردم، اما از دوران جنگ به بعد سیم‌کارت ایرانسل را که فقط برای اینترنت استفاده می‌کردم، به دلیل قطعی‌های مکرر کنار گذاشتم.» یک مشترک دیگر ایرانسل هم به قطعی‌های مکرر تماس‌هایش اشاره می‌کند و در این باره می‌گوید: « موضوعی که خیلی در تماس‌هایم تکرار می‌شود، این است که تماس قطع نشده، اما نه صدای من و نه صدای تماس‌گیرنده شنیده نمی‌شود. اوایل تصور می‌کردم که تلفن همراهم مشکلی پیدا کرده، اما در ادامه متوجه شدم که مشکل از سیم‌کارت ایرانسلم است.»
این مشترک هم به دلیل قطعی‌های مکرر آنتن و اینترنت خط ایرانسلش مجبور شده است که سیم‌کارت دیگری بخرد: «یک سیم‌کارت ایرانسل داشتم که اصلا آنتن نداشت و آن را به اپراتور دیگری ترابرد کردم.» مینا هم به خاطر داشتن سیم‌کارت ایرانسل در بعضی مکان‌ها که دوستان و اطرافیانش آنتن و اینترنت دارند، نه آنتن دارد و نه اینترنت.
او معتقد است که در ماه‌های اخیر خیلی کم پیش آمده تا ایرانسل اینترنت داشته باشد. درحالی‌که فکر می‌کنم قطعی باقی اپراتورها کمتر است. اکثر مشترکان به این موضوع اشاره میکنند که از زمان قطع برق در خانه‌هایشان، اینترنت ایرانسل هم قطع می‌شود. این در حالی است که سایر سیم‌کارت‌های آنها آنتن و اینترنت دارند. البته، مشکلات مشترکان فقط به قطع آنتن و اینترنت همراه محدود نمی‌شود.
با توجه به اینکه برای انجام امور اداری و بانکی سیم‌کارت ایرانسل آنها به نامشان است، قطع آنتن این سیم‌کارت آنها را در دریافت پیامک رمزهای دوم و کدهای یک‌بار مصرف سایت‌ها و سامانه‌های دولتی با چالش‌هایی مواجه کرده است. حتی یک مشترک ایرانسل می‌گوید که در خرید حضوری به دلیل اینکه سیم‌کارت دستگاه پوز فروشگاه ایرانسل بوده و تقریبا ۲۰دقیقه بعد از آمدن برق، فعال نشده نتوانسته است خرید خود را با موفقیت انجام دهد. حتی برخی مشترکان دیگر معتقدند که همزمان با افزایش فناوری ۵G در مناطق زندگی و محل کارشان به معمولی‌ترین اینترنت دسترسی ندارند.
ارزیابی کارشناس‌ها
با توجه به افزایش مشکلات اخیر در حوزه ارتباطات، به‌ویژه کاهش کیفیت آنتن‌دهی و اینترنت همراه، کارشناسان هم به بررسی دلایل این وضعیت و عملکرد اپراتورها پرداخته‌اند. آنها معتقدند که دلایل متعددی در تشدید قطع آنتن و اینترنت همراه به‌خصوص در سیم‌کارت‌ها ایرانسل وجود دارد. زیرساخت‌های فرسوده و قدیمی، نبود تجهیزات لازم به دلیل تحریم‌ها، قطع برق و اختلال‌های اینترنت از جمله این موارد هستند. اما به نظر می‌رسد که سهم این عوامل بسته به سیاست‌های مدیران و آمادگی زیرساخت‌های هر اپراتور متفاوت است. در حوزه اختلالات شبکه، باید به تفاوت نقش اپراتورها و شرکت ارتباطات زیرساخت
توجه کرد. در مواردی که منشأ اختلالات از زیرساخت‌های ملی است، اپراتورها نیز عملا اختیاری برای رفع مشکل ندارند، اما با این حال پاسخگویی شفافی از سوی آنها به افکار عمومی دیده نمی‌شود.
کارشناسان معتقدند شفاف‌سازی اپراتورها و ارائه اطلاعات دقیق درباره دلایل مشکلات شبکه و محدودیت‌های موجود، می‌تواند باعث جلب اعتماد مشترکان شود. اما در عمل در اطلاع‌رسانی‌های عمومی ، مجامع سالانه و رسانه‌ها توضیح کافی از سوی اپراتورها ارائه نمی‌شود.
یکی از اقدامات رایج اپراتورها برای مدیریت ظرفیت اینترنت، کاهش پهنای باند نسل‌های قدیمی‌تر (مانند ۳G و ۴G) و انتقال آن به ۵G است تا کاربران به سمت استفاده از فناوری‌های جدید سوق داده شوند.
با این حال، این اقدام در عمل باعث نارضایتی بخشی از مشترکان شده که گوشی یا سیم‌کارت آنها هنوز از ۵G پشتیبانی نمی‌کند. از سوی دیگر، زیرساخت‌های فیزیکی و تجهیزات مخابراتی نیز در برخی نقاط فرسوده شده‌اند و به دلیل تحریم‌ها، امکان نوسازی سریع آنها وجود ندارد. همچنین تامین برق دکل‌های مخابراتی، به‌ویژه در زمان قطعی برق، چالش‌برانگیز است و می‌تواند باعث اختلال گسترده در ارتباطات شود.
بر اساس گزارش‌ها، اپراتورها اطلاعات دقیقی از وضعیت استفاده کاربران، نوع گوشی‌ها، درصد استفاده از اینترنت ۴G و ۵G و میزان تبدیل سیم‌کارت‌ها به نسل‌های بالاتر در اختیار دارند و از این داده‌ها برای سیاستگذاری‌های خود استفاده میکنند.
از سوی دیگر، با توجه به اینکه یکی از معیارهای مهم در نزدیکی شبکه موبایل به کاربران و پوشش، کیفیت تماس و دیتای موبایل به «تعداد آنتن‌های BTS به ازای جمعیت» است. با این حال، تجربه کاربران نشان می‌دهد که در برخی موارد، عملکرد شبکه به‌ویژه در حوزه ۵G ضعیف است و خروجی ملموسی ندارد. با وجود اختلالات و نارضایتی‌ها، تاثیر این وضعیت بر درآمد اپراتورها چندان منفی نیست؛ چرا که بخش عمده‌ای از درآمد آنها صرفا از محل فروش اینترنت یا مکالمه نیست، بلکه از طریق خدمات دیگر و منابع دیجیتال هم تامین می‌شود. در نهایت، کاربران انتظار دارند که اپراتورها مسوولانه‌تر عمل کنند و در کنار اجرای سیاست‌های کلان وزارت ارتباطات، در قبال کیفیت خدمات، اطلاع‌رسانی و پاسخگویی عمومی هم نقش فعالی داشته باشند.
