«دنیای اقتصاد» معمای حذف تدریجی اقامتگاه‌های رسمی از مقاصد مسافران را بررسی میکند
گسل قیمت خانه-هتل
در مقابل سهم اقامتگاه‌های عمومی و رسمی مانند هتل‌ها، بوم‌گردی‌ها، هتل‌آپارتمان‌ها و حتی خانه مسافرها مسیری عکس آن را پیموده و با یک درصد کاهش از ۵ درصد به ۴ درصد رسیده است.
مهم‌ترین عامل کاهش اقبال به اقامتگاه‌های عمومی و رسمی به مقوله اقتصاد برمی‌‌گردد؛ میانگین نرخ تورم در چهار سال گذشته از ۲۱ درصد به حدود ۳۵ درصد رسیده و در مقابل درآمد سرانه حقیقی ایرانی‌ها در سال ۱۴۰۲ به ۸۰ درصد سال ۱۳۹۰ کاهش یافته است. بالا رفتن هزینه سفر و پایین آمدن درآمد خانوار باعث شده تا گردشگران تا حد امکان هزینه‌هایشان را کنترل کنند و خدمات ارزان‌تر را به کیفیت بالاتر ترجیح دهند.
در این گزارش هزینه یک شب اقامت در هتل با خانه‌های اجاره‌ای و سوئیت در چهار شهر توریستی واقع در چهار استان برای یک خانواده سه نفره را بررسی می‌کنیم. نتیجه این بررسی نشان میدهد که این خانواده برای یک شب اقامت در هتل پنج ستاره در نوشهر ۱۸میلیون و ۷۰۰ هزار تومان، برای اقامت در هتل سه ستاره ۶میلیون و هتل دو ستاره ۵میلیون تومان بایستی بپردازد. درحالی‌که هزینه اقامت در کلبه جنگلی در همین شهر ۲میلیون و ۷۰۰هزار، یک واحد استخردار ۴میلیون و ۲۰۰هزار و یک ویلای ساحلی ۵میلیون و ۵۰۰هزار تومان برای یک خانواده سه نفره است. این اعداد نشان میدهد که میانگین اختلاف هزینه به ازای یک شب بین اقامتگاه رسمی و غیررسمی در نوشهر به عدد۴و نیم‌میلیون تومان می‌رسد.
در شهر اصفهان هم شرایط مشابه است. هزینه اقامت یک خانواده سه نفره در هتل ۵ ستاره این شهر ۱۲میلیون، هتل ۴ ستاره ۷میلیون، هتل ۳ ستاره ۵میلیون و هتل ۲ ستاره ۳میلیون تومان است. این در حالی است که برای خانه مبله این خانواده سه نفره ۳میلیون، برای سوئیت ۲میلیون و ۸۰۰ هزار، برای یک ویلای استخردار ۴میلیون و برای خانه سنتی ۲میلیون و ۹۰۰ هزار تومان به ازای یک شب باید بپردازد. به این ترتیب میانگین هزینه اقامت در اقامتگاه‌های غیررسمی و رسمی در اصفهان سه و نیم‌میلیون تومان کمتر است.
شهر رشت یکی دیگر از مقاصد پرطرفدار برای توریست‌هاست. یک خانواده سه نفره برای اقامت در یک هتل ۵ ستاره در این شهر به ازای هر شب بایستی ۷میلیون و ۲۰۰ هزار تومان بپردازد. این هزینه‌برای یک هتل ۴ ستاره به عدد ۵میلیون تومان می‌رسد. یک شب اقامت در هتل ۳ ستاره برای این خانواده ۴میلیون و هتل ۲ ستاره، ۳میلیون تومان هزینه دارد. در مقابل هزینه یک شب اقامت در ویلای سه خوابه به ۴میلیون تومان، خانه مبله ۲میلیون و ۸۰۰ هزار تومان، سوئیت یک و نیم‌میلیون و کلبه جنگلی کنار برکه ۵میلیون تومان به ازای یک شب اقامت برای یک خانواده سه نفره است. به این ترتیب میانگین هزینه اقامت در اقامتگاه غیررسمی یک‌میلیون و ۲۵۰ هزار تومان کمتر می‌شود.
استان فارس و شهر شیراز هم از دیگر مقاصدی است که طرفداران زیادی بین گردشگران ایرانی دارد. هزینه یک شب اقامت در یک هتل5ستاره در این شهر برای یک خانواده 3 نفره 11میلیون تومان است. این هزینه‌برای هتل 4 ستاره به 9میلیون، برای هتل سه ستاره به 6میلیون و برای هتل دو ستاره به 4میلیون تومان می‌رسد. در مقابل هزینه خانه مبله در این شهر 3میلیون، سوئیت2ونیم‌میلیون و خانه ویلایی 4 ونیم و ویلای استخردار 5میلیون تومان برای یک خانواده سه نفره به ازای یک شب است. این اعداد و ارقام نشان میدهد که میانگین هزینه اقامت در اقامتگاه غیررسمی شیراز، 3 و نیم‌میلیون تومان کمتر است.
نگاهی به این اعداد و ارقام نشان میدهد در شرایط تورمی که خانوارها ناچار به مدیریت هزینه‌ها هستند، هتل‌ها به ناچار بازار را در مقابل خانه‌های اجاره‌ای و اقامتگاه‌های غیررسمی واگذار خواهند کرد. در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس هم به این موضوع اشاره شده و آمده است: هزینه اقامت در اقامتگاه‌های عمومی به‌ویژه هتل‌ها برای بسیاری از خانوارها مقرون‌به‌صرفه نیست. در نتیجه گردشگری مالی در این زمینه بیشتر در قسمت‌های غیررسمی در جریان است.
لذا نیاز است تا علاوه‌بر تلاش برای تسهیل سفر برای طبقات مختلف جامعه با استفاده از برنامه‌های تسهیلاتی و تشویقی به‌ویژه کارمندان دولت، برنامه راهبردی با هدف برآورده ساختن نیازهای اقامتی طبقات مختلف جامعه و در‌عین‌حال، سازماندهی برای انواع اقامتگاه‌های عمومی شامل هتل‌ها، بوم‌گردی‌ها، هتل‌آپارتمان‌ها و حتی خانه مسافرها، منطبق با نیازهای طبقات مختلف جامعه، تدوین شود. در غیر این صورت در آینده ممکن است بسیاری از انواع اقامتگاه‌ها مجبور به تعطیلی شده و همچنین به‌دلیل مقرون‌به‌صرفه نبودن اقامت، سفر از سبد مصرفی بسیاری از خانوارها حذف شود.
