خبرنگار استانی «دنیای‌اقتصاد» از روند پالایش نفت گزارش می‌دهد
پروژه «بنزین اکتان بالا» در اصفهان
به گزارش خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» از اصفهان، شرکت پالایش نفت اصفهان، به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین و پیچیده‌ترین پالایشگاه‌های ایران، با ظرفیت پالایش روزانه ۳۷۵ هزار بشکه نفت خام، سهمی حیاتی در تامین بنزین، گازوئیل و دیگر فرآورده‌های نفتی کشور دارد. بر اساس آخرین گزارش‌های مالی نماد «شپنا» در سامانه کدال، این شرکت در دو ماه گذشته با وجود چالش‌های ناشی از تعمیرات اساسی و تحولات قیمت نفت، توانسته با رشد درآمدی حدود ۱۵ درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل مواجه شود که نشان از تاب‌آوری بالا و مدیریت موثر مالی دارد.
غلامرضا باقری دیزج، مدیرعامل شرکت پالایش نفت اصفهان، در یک نشست خبری ضمن تشریح آخرین وضعیت تولید، درباره سهامداران اصلی شرکت، ساختار مالکیت خصوصی و تاثیر آن بر تصمیم‌گیری‌های کلان و برنامه‌های توسعه شرکت گفت: بزرگ‌ترین سهامدار، مجموعه «آوای سلامت» با بیش از ۱۵ درصد سهام است. پس از آن، سهام عدالت و بانک رفاه با حدود ۱۱ درصد سهام، در جایگاه بعدی قرار دارند.
این شرکت کاملا خصوصی است و بر اساس قانون تجارت عمل می‌کند؛ برخلاف طرح‌های ملی که بودجه دولتی دارند، ما تنها از محل درآمدهای خود و سود شرکت، پروژه‌ها را پیش می‌بریم. این موضوع باعث می‌شود برای تامین مالی پروژه‌های بزرگ، ناچار به اولویت‌بندی دقیق و تخصیص بهینه منابع باشیم. سال گذشته حدود ۱۸هزار میلیارد تومان سود بین سهامداران تقسیم شد چون بر طبق قانون، حداقل ۴۰ درصد سود باید تقسیم شود. این امر منابع ما برای توسعه را محدود می‌کند، چرا که نمی‌توانیم مانند شرکت‌های دولتی از پشتوانه بودجه دولتی استفاده کنیم.
او در مورد قیمت تمام شده بنزین، عوامل و نحوه محاسبه آن افزود: متاسفانه روش یکپارچه و قطعی برای محاسبه قیمت تمام‌شده در صنعت پالایش وجود ندارد. ما بر اساس قیمت فوب خلیج‌فارس و نسبت فروش فرآورده‌ها، این محاسبات را انجام می‌دهیم. حدود ۹۷ درصد هزینه‌ها مربوط به تامین خوراک (نفت خام) است که به دولت پرداخت می‌شود. این موضوع، محاسبه دقیق و شفاف را بسیار پیچیده می‌کند. هر پالایشگاه با توجه به ساختار هزینه‌ای و فرآورده‌های خود، عدد متفاوتی خواهد داشت.
به گزارش خبرنگار استانی «دنیای اقتصاد»، با توجه به آلودگی هوای اصفهان ادامه نشست خبری به اقداماتی اختصاص پیدا کرد که پالایش نفت اصفهان بر اساس قانون یا مسوولیت‌های اجتماعی خود انجام می‌دهد که مدیرعامل این شرکت در مورد آن گفت: ما داوطلبانه پروژه‌های زیادی را برای کاهش آلودگی آغاز کرده‌ایم، درحالی‌که طبق قوانین موجود، تکلیف اصلی بر عهده دولت است.
پالایشگاه اصفهان هم در فرآیند تولید و هم در استانداردهای محصولاتش (مانند ارتقای گازوئیل به استاندارد یورو ۵) پاسخگوست. این موضوع هزینه‌های سنگینی را به شرکت تحمیل می‌کند. نکته مظلومیت پالایشگاه اینجاست که ما هم بر فرآیند تولید پاسخگو هستیم و هم بر کیفیت محصول نهایی. تغییر استاندارد گازوئیل به یورو ۵ هزینه‌های هنگفتی داشت، درحالی‌که حاشیه سود ما در مقایسه با بسیاری از صنایع دیگر پایین‌تر است.
باقری دیزج همچنین به دو پروژه بزرگِ RHU و RFCC و نقش آنها در ارتقای کیفی محصولات، کاهش آلایندگی و افزایش ضریب پیچیدگی پالایشگاه اشاره کرد و گفت: این پروژه‌ها نقش کلیدی در تولید بنزین با اکتان بالا و کاهش تولید مازوت دارند. باوجود تحریم‌ها و چالش‌های لجستیکی در تامین تجهیزات، این پروژه‌ها با اتکا به نیروهای متخصص داخلی در حال پیشرفت است.
باید توجه داشت که انتقال تجهیزات بزرگ این پروژه‌ها، مانند برج‌هایی که تنها ۲۵ کیلومتر در روز قابل جابه‌جایی هستند، خود به‌تنهایی یک چالش بزرگ لجستیکی است. ما با سیاست «تامین از شرق» و همکاری با کشورهایی مانند چین که بیشترین تعداد این واحدها را در دنیا دارند، سعی کرده‌ایم این چالش را مدیریت کنیم.
مدیریت منابع آبی
در ادامه مدیرعامل پالایش نفت اصفهان به پرسش‌های متعدد خبرنگاران پیرامون بحران آب در اصفهان، راهکارهای کاهش مصرف آب و استفاده از منابع غیرمتعارف و سهم این منابع در تامین آب پالایشگاه پاسخ داد.
او در این باره گفت: حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد از آب مصرفی ما از منابع غیرمتعارف مانند پساب شاهین‌شهر تامین می‌شود. ما از آب دریا تنها در موارد ضروری استفاده می‌کنیم، زیرا هزینه‌بر است. برنامه ما افزایش سهم آب‌های غیرمتعارف و بازیافتی در آینده است.
در این رویداد همچنین خبرنگاران از دو پروژه واحد هیدروژن رسانی (RHU) و واحد کراکینگ سیال بستر سیال (RFCC) بازدید کردند که برخلاف تصور رایج، هدف نهایی این پروژه‌ها فراتر از افزایش تولید است؛ این طرح‌ها، راه‌حل بنیادی برای معضل گوگرد در فرآورده‌های نفتی هستند.
با بهره‌برداری از این واحدها که افق زمانی ۱۴۰۶ برای آن پیش‌بینی‌شده، فرآیند «هیدروژن رسانی» و «کراکینگ» به‌گونه‌ای انجام می‌شود که گوگرد باقی‌مانده در محصولات پتروشیمی به‌طورجدی کاهش‌یافته و به گوگرد خالص و باارزش تبدیل می‌شود. این اقدام پیشرفته نه‌تنها کیفیت محصولات نهایی مانند بنزین و گازوئیل را به استانداردهای جهانی می‌رساند، بلکه به‌طور مستقیم از انتشار بیش از ۳۰۰ تن گوگرد به محیط‌زیست جلوگیری خواهد کرد.
واحد RFCC با قابلیت تولید بنزین با استاندارد یورو ۵، یکی از پیشرفته‌ترین واحدهای پالایشی در خاورمیانه محسوب می‌شود. پروژه RHU نیز که مربوط به فرآیند هیدروژن رسانی است، پیچیدگی فنی بالایی دارد و اجرای آن با اتکا به مهندسان و متخصصان داخلی، نشان از خودکفایی صنعت نفت ایران دارد.
