برنامه‌های توسعه‌ای درجزیره کیش

جزیره کیش از آذر ۱۴۰۳با انتصاب محمد کبیری به سمت مدیرعامل این منطقه آزاد، شاهد موجی تازه از توسعه زیرساختی و اقتصادی بوده است. از افزایش ظرفیت آب و برق و حرکت به سمت انرژی‌های پاک، تا اصلاح فرآیندهای اداری و بازگشت مزیت‌های رقابتی. 

در این مسیر، گسترش تعاملات اقتصادی با داخل و خارج از کشور نیز در قالب بسته‌های جامع برنامه‌ها و سیاست‌های توسعه‌ای، به عنوان یک رویکرد راهبردی در دستور کار مسوولان قرار گرفته است. پس از آغاز به کار تیم مدیریتی جدید در سازمان منطقه آزاد کیش، تحولات این جزیره را می‌توان در چهار محور اصلی«توسعه زیرساخت‌های حیاتی، اصلاح فرآیندها و حمایت از سرمایه‌گذار، جذب و هدایت سرمایه‌گذاری و ترسیم چشم‌انداز راهبردی» دسته‌بندی کرد. مدیرعامل سازمان منطقه آزاد کیش با صراحت، یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های پیش رو را «از دست دادن مزیت‌های رقابتی مناطق آزاد» می‌داند. او در تشریح این چالش می‌گوید: قوانین مترقی مناطق آزاد برای تسهیل کسب‌وکار طراحی شده‌اند، اما باید افسوس خورد که ما داشته‌هایمان را از دست داده‌ایم. سیلی از مقررات اضافی به این قوانین تحمیل شده، تا جایی که باید پرسید: تفاوت منطقه آزاد با سرزمین اصلی چیست؟ 

  او تاکید می‌کند: مناطق آزاد دولت‌های خودگردانی هستند که بودجه دولتی دریافت نمی‌کنند مالیات می‌دهند درحالی‌که هیچ خدمتی دریافت نمی‌کنند و همه مناطق این مشکل را دارند. اصلاح قانون مناطق آزاد، پیش‌شرط تحقق سیاست‌های اقتصادی دولت است.اصلاح این قانون کار بزرگی در جهت گشایش امور مناطق آزاد است در غیر این صورت مناطق آزاد با مشکلات بسیار مواجه می‌شوند.

مدیرعامل سازمان منطقه آزاد کیش، برنامه سه‌ساله خود را بر سه پایه استوار کرده است: اول توسعه و نوسازی زیرساخت‌های حیاتی. کبیری توسعه زیرساخت‌ها را پیش‌نیاز جذب هرگونه سرمایه‌گذاری بزرگ می‌داند. او به پیشرفت‌های چشم‌گیر در حوزه آب و برق اشاره می‌کند و می‌گوید: ظرفیت تولید آب با مشارکت بخش خصوصی در کمتر از شش ماه از ۲۳ هزار به ۳۵ هزار مترمکعب رسیده و تا پایان سال به ۴۲ هزار مترمکعب خواهد رسید. در حوزه برق نیز با ورود دو نیروگاه جدید، مشکل قطعی برق، حتی در اوج مصرف نوروز ۱۴۰۴، به طور کامل رفع شد. برنامه دوم اصلاح فرآیندها و مقررات‌زدایی است.

این محور، نیازمند زمان و رایزنی‌های فشرده با نهادهای مرکزی است.  کبیری از تشکیل کارگروه‌های ویژه در حوزه گمرک و مالیات خبر داده که هدف آن، رفع موانع اضافی و بازگشت به روح اصلی قوانین مناطق آزاد است و برنامه سوم ارائه بسته‌های تشویقی و حمایتی هدفمند است.

هدف از این بسته‌ها، جبران بخشی از هزینه‌های سرمایه‌گذاری برای فعالان اقتصادی داخلی و خارجی است. این طرح با همکاری نظام بانکی و مالی کشور در حال نهایی‌سازی است. کبیری تاکید می‌کند که دیگر نمی‌توان تنها به درآمدهای سنتی تکیه کرد. او از برنامه‌های بلندپروازانه‌ای خبر می‌دهد که کیش را به کانون اقتصاد دیجیتال منطقه تبدیل خواهد کرد و می‌گوید: در نظر داریم سرمایه‌های جدید را به سمت اقتصاد خلاق، فناوری‌های نو و هوش مصنوعی هدایت کنیم.

 راه‌اندازی ‌هاب هوش مصنوعی

از جمله ابرپروژه‌های معرفی‌شده، ایجاد «شهر فناوری» با تمرکز بر شرکت‌های دانش‌بنیان و «هاب هوش مصنوعی» است. این طرح‌ها قرار است با همکاری معاونت علمی ریاست جمهوری و دانشگاه‌های برتر کشور اجرایی شوند. کبیری با شعار «۵۲ هفته، ۵۲ رویداد»، سیاست خود را بر محوریت گردشگری رویدادمحور قرار داده است.

 او می‌گوید: با ارائه بسته‌های تشویقی، هزینه تمام‌شده برگزاری رویداد در کیش را با دیگر شهرها برابر کرده‌ایم. نتیجه این سیاست، رشد ۱۰۴ درصدی تعداد رویدادها در بهار ۱۴۰۴ نسبت به سال قبل و ثبت رکورد ۸۰ درصدی اشغال هتل‌های پنج‌ستاره در نوروز بود.  او می‌گوید: برگزاری بیست و هشتمین دوره جشنواره تابستانه کیش با شعار «تابستون تو بیار کیش» موجب بازگشت رونق به گردشگری این جزیره شد و رکوردهای تابستانی بی‌سابقه‌ای در ورود مسافران، ضریب اشغال هتل‌ها و پروازها به ثبت رسید. 

درشهریورامسال شاهد رکوردشکنی در شاخص‌های گردشگری بودیم. ضریب اشغال هتل‌ها در روزهای اخیر به بیش از ۸۴ درصد رسید، رقمی که پیش از این فقط در زمستان تجربه می‌شد و در شهریور سابقه نداشت. همچنین تنها در یک روز ۹۸ پرواز در فرودگاه کیش انجام شد که در تابستان‌های گذشته چنین رقمی ثبت نشده بود. افزایش ۱۰۰ درصدی گردشگران خارجی کیش در یک سال گذشته نشان می‌دهد نقش بخش خصوصی در توسعه کیش تعیین کننده است. نزدیک به ۶۰درصد کل سرمایه‌گذاری‌های جذب شده‌ی کیش در حوزه گردشگری است که نشان‌دهنده اهمیت این بخش به‌عنوان قلب تپنده اقتصاد جزیره است. او معتقد است: رکوردهای اخیر در حوزه گردشگری «آغاز یک ماجرای بزرگ» برای توسعه این جزیره است.

  گردشگری سلامت و ورزشی

مدیرعامل کیش، تبدیل این جزیره به «هاب سلامت خلیج فارس» را یک ابرپروژه دانسته و اعلام کرد: کیش به دلیل امکان پرواز مستقیم، ظرفیت تبدیل شدن به قطب گردشگری سلامت کشور را دارد. همچنین، توسعه گردشگری ورزشی با طرح‌هایی مانند دهکده المپیک و نوسازی پیست دوچرخه‌سواری در حال اجراست. 

کبیری با اشاره به اینکه «مسکن» اولین دغدغه مردم کیش است، از شناسایی ۱۰۳ قطعه زمین برای واگذاری به بومیان واجد شرایط خبر داد. فرآیند نام‌نویسی برای این طرح از تابستان امسال آغاز شد.  رایگان شدن درمان برای اقشار متوسط و ضعیف جزیره و استقرار مجموعه‌های آموزشی باکیفیت مانند مدارس الغدیر، از دیگر اقدامات است. کبیری به‌صورت جدی در حال پیگیری است تا بخشی از درآمد ۳۲۰۰‌میلیارد تومانی سازمان تامین اجتماعی از کیش، به توسعه زیرساخت‌های درمانی جزیره بازگردانده شود.

 الزام استفاده از پنل‌های خورشیدی

از این پس، تمام ساختمان‌های جدید در کیش ملزم به نصب پنل‌های خورشیدی خواهند بود.  کبیری این تصمیم را نه یک انتخاب، که یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر برای جزیره‌ای با ۳۰۰روز آفتابی در سال دانست. برنامه‌ریزی برای احداث نیروگاه خورشیدی ۱۱۰مگاواتی در ۱۰۰ هکتار از زمین‌های بایر جزیره نیز از دیگر پروژه‌های کلیدی است.

 چشم‌انداز ۱۴۱۴

کبیری از به‌روزرسانی طرح جامع توسعه کیش پس از دو دهه خبر داد و از طراحی برنامه «کیش ۱۴۱۴» در قالب سه برنامه توسعه سه‌ساله رونمایی کرد. هدف از این برنامه، تبدیل کیش به الگویی از مناطق آزاد نسل هفتم با تمرکز بر حکمرانی هوشمند، اقتصاد دیجیتال، هوش مصنوعی، بلاک‌چین و توسعه انسانی است. 

آمارهای چشم‌گیر سرمایه‌گذاری، رشد قاطع گردشگری و رضایت روزافزون ساکنان و گردشگران، همگی حکایت از آغاز عصر طلایی جدیدی برای کیش دارند. اگر این روند با همین جدیت و با حمایت نهادهای مرکزی ادامه یابد، کیش به زودی نه تنها به قطب اقتصادی و گردشگری ایران، بلکه به یک بازیگر موثر و پیشرو در اقتصاد منطقه‌ای تبدیل خواهد شد. همان‌طور که کبیری می‌گوید: توسعه واقعی با انسان معنا پیدا می‌کند و این دقیقا فلسفه وجودی تمام برنامه‌های او برای ساخت آینده‌ای هوشمند، پایدار و انسانی برای مروارید بی‌همتای خلیج فارس، جزیره زیبای کیش است. آینده‌ای که از هم اکنون در حال طلوع است.