خبرنگار استانی «دنیای اقتصاد» از محصول محبوب در کویر یزد گزارش میدهد
جشنواره زعفران در یزد
اکنون بیش از ۹۰ درصد زعفران جهان در ایران تولید می‌شود؛ محصولی که با ۴۰۰ تن تولید سالانه می‌تواند یکی از سودآورترین کالاهای صادراتی کشور باشد.
حدود ۸۵ درصد زعفران ایران صادر می‌شود اما سود اصلی این صادرات نه به جیب کشاورز بلکه در جیب واسطه‌ها می‌رود.
در این میان استان یزد در دل کویر ایران از این محصول کم آب‌خواه استقبال کرده به گونه‌ای که سطح زیرکشت زعفران در استان یزد بیش از۱۲۰۰ هکتار است که ۸۸۰هکتار آن بارور است و تولید سالانه این محصول در استان با متوسط تولید ۴ کیلوگرم در هکتار به حدود ۳۵۰۰۰کیلوگرم می‌رسد. امسال در حالی پیش‌بینی می‌شود ۵ تن زعفران از سطح زیر کشت هزار هکتاری این محصول در استان یزد برداشت شود که در سال ۱۳۹۵، یک هزار و ۸۰۰ کیلوگرم زعفران در این استان برداشت شده است.
در استان یزد، شهرستان‌های بهاباد، بافق، تفت و ابرکوه بیشترین سطح زیرکشت زعفران را دارند که در خصوص وضعیت کشت این محصول، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان یزد گفت: از سطح هزار هکتاری زعفران استان حدود ۸۰ درصد آن بارور بوده که پیش‌بینی می‌شود، در سال جاری با توجه به برگزاری دوره‌های آموزشی در زمینه تغذیه این مزارع از هر هکتار مزارع بارور این محصول حدود ۶ کیلو کلاله خشک برداشت شود.
عباس حاجی‌حسینی با اشاره به اینکه این گیاه کم‌آب‌خواه در فضای آزاد کشت شده و محصول فصل سرد سال است، افزود: شهرستان‌های بهاباد، تفت و مهریز بیشترین سطح زیر کشت زعفران را به خود اختصاص داده‌اند.
وی ادامه داد: زعفران تولید شده در استان دارای عطر و طعم ویژه بوده و از نظر کیفیت، دارای مزیت نسبی و ممتاز است که حدود ۸۰ درصد آن با برندهای تجاری مختلف به کشورهای همجوار صادر می‌شود.
در استان صنعتی یزد، بهاباد مهد اصلی کشت طلای سرخ محسوب می‌شود و در واقع شهرستان بهاباد با داشتن ۳۵۰ هکتار سطح زیر کشت بزرگ‌ترین تولیدکننده زعفران در استان است و بیشترین سطح زیر کشت مربوط به بخش آسفیچ این شهرستان است. در این راستا هر سال در اواخر آبان و ابتدای آذرماه، جشنواره زعفران بهاباد، با هدف ایجاد شور و نشاط اجتماعی و معرفی طلای سرخ بهاباد برگزار و علاوه بر نمایشگاه زعفران و فرآورده‌های آن، برنامه‌های جانبی نظیر تورهای برداشت زعفران، نمایش صنایع بسته‌بندی، اجرای سرود، مسابقه، موسیقی و چوب بازی محلی هم اجرا می‌شود.
امسال هم هفتمین رویداد گردشگری «زعفران» و سومین رویداد گردشگری «به» برگزار شده که تا ۱۵ آذر در بهاباد برپا است. به این منظور تور یک‌روزه «بهاباد‌گردی» نیز برگزار می‌شود که شرکت‌کنندگان در آن از مزارع زعفران و به بازدید کرده، با تاریخ و تمدن شهرستان در موزه‌ها آشنا می‌شوند و از قلعه جنت‌آباد و سنگ‌نگاره‌های تاریخی و بازارچه صنایع دستی شهرستان دیدن می‌کنند.
بافق نیز به عنوان یکی از مناطق مهم تولید زعفران در استان یزد عمل می‌کند. این شهرستان با توجه به شرایط خاص خود و نزدیکی شرایط آب و هوایی آن به بهاباد در تولید زعفران موفق بوده است و بیش از ۱۰۵ هکتار کشت زعفران دارد.
تفت نیز یکی از مناطق دیگر استان یزد است که با توجه به تعداد روستاها و آبادی‌های آن در تولید زعفران استان نقش زیادی دارد. در این شهرستان بیش از ۹۰ هکتار از زمین‌های زراعی به کشت زعفران اختصاص یافته است که بیش از ۸۵هکتار آن بارور است.
با همه این استقبال‌ها چالش‌هایی در زمینه کشت زعفران در نقاط مختلف استان یزد مشاهده می‌شود که مهم‌ترین آنها کاهش منابع آب استان یزد است که در این باره استفاده از آب زیرزمینی برای کشت زعفران می‌تواند منجر به کاهش سطح آب‌های زیرزمینی شود.
مشکل دیگر، نوسانات قیمتی زعفران در بازار داخلی و خارجی است که می‌تواند به تغییرات در سطح زیر کشت این محصول منجر شود و کشاورزان در صورت کاهش قیمت ممکن است به کشت محصولات دیگر روی آورند.
در این بخش باید با تشکیل شرکت‌های تعاونی، حضور دلالان و واسطه‌ها را کمرنگ کرد چون این گروه همواره تلاش می‌کنند در زمان برداشت و فروش زعفران، آن را با قیمت‌های پایین از کشاورزان بخرند و گاها تا ۵ و یا ۶ برابر در بازار خارجی بفروشند.
تغییرات آب و هوایی، خشکسالی و همچنین کمبود نیرو برای جمع‌آوری گل زعفران و فرآوری آن به ویژه در مناطق دورافتاده از دیگر چالش‌ها در استان یزد است که بخشی از آنها در سراسر کشور دیده می‌شود که باید برای حل آنها چاره‌اندیشی شود.
