نقشه توسعه صنعت میگو

معاون سازمان توسعه تجارت ایران در دومین نشست میز کشوری توسعه صادرات میگو از راه‌اندازی «شرکت مدیریت صادرات تخصصی میگو» و ایجاد «پایانه صادراتی تخصصی» در هرمزگان خبر داد. این اقدام، هسته مرکزی برنامه جدید است که با تجمیع تمامی خدمات از گمرک و استاندارد تا بانک در یک نقطه، زنجیره تولید، فرآوری و توزیع را یکپارچه و مسیر صادرات را کوتاه‌تر و شفاف‌تر می‌کند. سید محمد صادق قنادزاده هدف نهایی را «افزایش سهم ایران از بازار جهانی میگو و تبدیل هرمزگان به قطب صادراتی آبزیان با ارزش افزوده بالا» اعلام کرد.

وی با اشاره به جایگاه ویژه هرمزگان در صنعت میگوی کشور اظهار کرد: در بخش بازار نیز تصمیم گرفته شد مطالعه‌ای جامع درباره ظرفیت‌ها و فرصت‌های صادراتی هرمزگان انجام شود تا کشورهای هدف به‌طور دقیق شناسایی شوند و از طریق مراکز تجاری ایران در خارج از کشور، زمینه حضور پرقدرت‌تر محصولات با کیفیت شیلاتی در بازارهای جهانی فراهم شود.

معاون ارتقای کسب‌ وکارهای بین‌المللی سازمان توسعه تجارت ایران با اشاره به عزم جدی دولت برای حمایت از زنجیره ارزش محصولات شیلاتی، گفت: هدف نهایی این طرح‌ها افزایش سهم ایران از بازار جهانی میگو و تبدیل هرمزگان به قطب صادراتی آبزیان با ارزش افزوده بالاست.

قدرت میگوی هرمزگان

مدیرکل شیلات هرمزگان نیز از لزوم رفع موانع توسعه صادرات، شناسایی بازارهای جدید و توسعه تولید میگوی پرورشی خبر داد.

مسعود بارانی افزود: در سال ۱۴۰۳ حدود ۴۵ هزار تن میگوی پرورشی در کشور تولید شد که استان هرمزگان با تولید ۱۹ هزار و ۲۳۳ تن، رتبه نخست کشور را با سهم ۴۲ درصدی به خود اختصاص داده است.

وی در ادامه با بیان اینکه بیش از ۸۰ درصد میگوی پرورشی ایران صادر می‌شود، تصریح کرد: سال گذشته بیش از ۹۱میلیون دلار میگو به بازارهای هدف کشورهای آسیای جنوب شرقی، امارات متحده عربی و روسیه صادر شد. میزان صادرات میگوی هرمزگان در سال ۱۴۰۳ بالغ بر ۱۴ هزار تن به ارزش بیش از ۴۵‌میلیون دلار بوده و در شش‌ماه نخست امسال نیز ۴۷۰۰ تن میگو به ارزش حدود ۱۶‌میلیون دلار از این استان صادر شده است.

بارانی گفت: سطح زیر کشت مزارع پرورش میگوی هرمزگان در سال جاری نسبت به سال گذشته ۲۱ درصد افزایش یافته است که نشان از استقبال فعالان بخش شیلات و بهبود زیرساخت‌ها در این حوزه دارد. وی در ادامه به توسعه مراکز تکثیر بچه‌میگو در استان اشاره کرد و افزود: در سال ۱۴۰۴ با فعالیت ۲۱ مرکز تکثیر در استان، حدود ۲ میلیارد و ۳۷۷‌میلیون قطعه بچه‌میگو تولید شده که در مقایسه با سال گذشته حدود ۱۱ درصد رشد را نشان می‌دهد.

مدیرکل شیلات هرمزگان در پایان خاطرنشان کرد: پیشنهاد می‌شود برای تداوم روند توسعه این صنعت، تسهیلات سرمایه‌ای و سرمایه در گردش برای تکمیل پروژه‌های در حال ساخت، اصلاح ساختار مزارع، استفاده از فناوری و دانش کشورهای پیشرفته، شناسایی بازارهای جدید صادراتی، توسعه فرآوری محصولات و فرهنگ‌سازی در زمینه افزایش مصرف داخلی میگو در دستور کار قرار گیرد.

برنامه‌ریزی برای رقابت سخت

در این نشست، نمایندگان بخش خصوصی نیز صدای خود را به گوش تصمیم‌گیران رساندند. حسن روحانی تازیانی، نایب‌رئیس اتاق بازرگانی هرمزگان، با اشاره به فعالیت قدرتمند کشورهایی مانند کره‌جنوبی، بر ضرورت برنامه‌ریزی دقیق و عملیاتی برای عقب نماندن در رقابت منطقه‌ای تاکید کرد. وی مطالعه بازارهای هدف و استفاده از تجارب موفق بین‌المللی را کلید افزایش سهم ایران در بازارهای آسیا دانست.

وی با اشاره به ضرورت بررسی ظرفیت تولید و تطبیق آن با اهداف صادراتی، خاطرنشان کرد: برنامه‌ریزی دقیق و استفاده از تجارب سایر کشورهای فعال در این حوزه، می‌تواند سهم ایران را در بازارهای آسیایی افزایش دهد و فرصت‌های تجاری جدیدی برای تولیدکنندگان ایجاد کند.

تشکیل کمیته‌های استانی

مشاور اتاق بازرگانی هرمزگان در امور آبزیان نیز با طرح پیشنهادی کلیدی، خواستار تشکیل کمیته‌های فرعی استانی با محوریت هرمزگان شد. این کمیته‌ها می‌توانند با حضور فیزیکی مدیران، به صورت عملیاتی به رفع موانع بپردازند و تصمیم‌ها را به کمیته ملی منتقل کنند. موسی بدیعی تاکید کرد: میگو فقط یک کالای صادراتی نیست؛ یعنی تولید، اشتغال، امنیت غذایی و حتی امنیت مرزی. این صنعت ظرفیت دارد تا به ابزاری برای توسعه متوازن مناطق ساحلی کشور تبدیل شود.

مشاور اتاق بازرگانی هرمزگان در امور آبزیان با اشاره به تجربه موفق کشورهای آسیایی در عبور از بحران بیماری‌های پرورشی یادآور شد: امروز۷۵ درصد تولید جهانی میگو در آسیا انجام می‌شود و کشورهایی مانند چین، هند، اندونزی، ویتنام، اکوادور و تایلند با وجود بیماری‌ها توانسته‌اند چرخه تولید خود را حفظ و حتی گسترش دهند؛ نمایندگان ما در سفرهای علمی به اندونزی و ویتنام شاهد این دستاوردها بودند.

آینده روشن در پرتو  بهره‌وری

مهرداد بازرگان، رئیس اتحادیه آبزیان هرمزگان نیز با اشاره به برنامه‌ریزی‌های گسترده برای افزایش بهره‌وری، آینده این صنعت را درخشان توصیف کرد. وی اعلام کرد با اجرای برنامه‌های اصلاحی، انتظار می‌رود برداشت در برخی مزارع به حداقل ۱۰ تن در هر دوره برسد. به گفته وی، تنها چالش جدی پیش رو، مدیریت بیماری‌هاست که در صورت کنترل، «جهش بزرگی» در تولید استان رقم خواهد خورد.

فرصتی طلایی برای اقتصاد ملی

تصمیم برای ایجاد پایانه صادراتی تخصصی و شرکت مدیریت صادرات، نشان از عزم جدی دولت و بخش خصوصی برای جهش در صنعت میگو دارد. هرمزگان با برخورداری از بیش از ۴۰ درصد تولید ملی، ظرفیت تبدیل شدن به «هاب منطقه‌ای میگو» را در خود می‌بیند. موفقیت در این مسیر، علاوه بر افزایش درآمدهای ارزی، به معنای ایجاد اشتغال پایدار، توسعه متوازن مناطق ساحلی و تقویت امنیت غذایی است. حالا نوبت هماهنگی بیشتر، تزریق سرمایه و فناوری، و حرکت منسجم بر اساس نقشه راه تدوین‌شده است تا میگوی ایرانی، پررنگ‌تر از همیشه در سبد غذایی جهان جای گیرد.