کاهش مهارت خواندن در دوران مدرن

به گزارش گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد؛ نیلوفر ادیب‌نیا: یک آزمایش جدید حقیقتی شگفت‌انگیز را نشان داد؛ دانشجویان رشته ادبیات در دو دانشگاه آمریکایی در درک پاراگراف‌های ابتدایی کتاب «خانه تاریک» اثر چارلز دیکنز دچار مشکل شدند. این دانشجویان که با اصطلاحات حقوقی، استعاره‌های پیچیده و حتی واژگان ساده گیج شده بودند، نشان دادند که یک مشکل بزرگ‌تر وجود دارد؛   مهارت‌های خواندن در حال کاهش است، حتی در میان تحصیل‌کردگان.

براساس گزارشی از نشریه اکونومیست، مطالعات متعدد در کشورهای مختلف نشان می‌دهد که بزرگسالان، نوجوانان و کودکان کمتر مطالعه می‌کنند. برای کودکان خردسال کمتر کتاب خوانده می‌شود و کودکان با درآمد پایین، حتی از آن هم محروم‌تر هستند؛ پدیده‌ای که به «شکاف خواندن» معروف شده است. در آمریکا، تعداد افرادی که برای لذت بردن مطالعه می‌کنند، طی بیست سال گذشته ۴۰   درصد کاهش یافته و در بریتانیا، ۴۰ درصد از مردم اعلام کرده‌اند که در سال ۲۰۲۴ هیچ کتابی نخوانده یا به کتاب صوتی گوش نداده‌اند.

نگرانی درباره کاهش سطح مطالعه چیز جدیدی نیست. فیلسوفان و دانشمندان، از سقراط تا دیکنز، همیشه نگران پیامدهای سواد یا کاهش آن بوده‌اند. با این حال، کاهش مطالعه در دنیای امروز شکل متفاوتی دارد. نه تنها مردم کمتر می‌خوانند، بلکه پیچیدگی متونی که می‌خوانند نیز کمتر شده است. تحلیل صدها کتاب پرفروش در فهرست «نیویورک تایمز» نشان می‌دهد که جملات در کتاب‌های محبوب از دهه ۱۹۳۰ تقریباً یک‌سوم کوتاه‌تر شده‌اند. متون دوره ویکتوریایی، مانند کتاب «نقاشان مدرن» اثر «جان راسکین»، جملاتی با بیش از ۱۵۰ کلمه داشتند، در حالی که پرفروش‌های امروزی اغلب از جملات کوتاه و ساده‌ای استفاده می‌کنند که برای فهم سریع و برداشت فوری طراحی شده‌اند.

گوشی‌های هوشمند و دیگر وسایل دیجیتال اغلب به عنوان مقصر اصلی کاهش عادت‌های مطالعه شناخته می‌شوند. با این حال، باید پذیرفت که خواندن همیشه نیازمند تلاش بوده است. حتی زمانی که حواس‌پرتی کمتری وجود داشت، خواندن کتاب‌های طولانی کار آسانی نبود. علاوه بر حواس‌پرتی، به نظر می‌رسد خوانندگان امروزی انگیزه کمتری دارند. در دوره ویکتوریایی، مردم برای پیشرفت شخصی مطالعه می‌کردند؛ در مناطق دورافتاده اسکاتلند کتابخانه‌های سیار وجود داشت و کارگران برای خرید کتاب پول پس‌انداز می‌کردند. اما امروز، با وجود اینکه کتاب‌ها ارزان‌تر و در دسترس‌تر از همیشه هستند، نرخ مطالعه همچنان کاهش یافته است. بسیاری از دانشجویان خواندن را خسته‌کننده یا دشوار می‌دانند و اساتید نیز تحت فشار هستند تا متون آسان‌تری برایشان انتخاب کنند.

پیامدهای جدی کاهش مطالعه

براساس این گزارش، پیامدهای کاهش مطالعه،  جدی است. خواندن، تفکر انتقادی، همدلی و توانایی‌های فکری را پرورش می‌دهد. شواهد نشان می‌دهد که مهارت‌های ادبی با بلوغ سیاسی مرتبط است؛ برای مثال، آتنی‌های اولیه به دلیل سواد گسترده، توانایی «تبعید» افراد را داشتند. برعکس، کاهش مهارت‌های خواندن ممکن است به ساده‌تر شدن گفتار سیاسی منجر شود. تحلیل سخنرانی‌های پارلمان و مراسم تحلیف رؤسای جمهور آمریکا نشان می‌دهد که زبان مورد استفاده کوتاه‌تر و ساده‌تر شده است. اگرچه گاهی نوشته‌های ساده مفید هستند، اما نگرانی اصلی این است که کاهش توانایی در فهم متون پیچیده، توانایی پردازش ایده‌های دقیق و پذیرش افکار متناقض را کاهش دهد. مطالعه همچنین ابزاری قدرتمند برای ارتقای اجتماعی و رشد فردی است. این فعالیت به طور منحصربه‌فردی عادلانه  و مستقل است: برخلاف معلم، مدرسه یا شبکه‌های اجتماعی، خواندن نیازمند انگیزه شخصی است. خواندن، دانش، تخیل و قدرت تفکر را پرورش می‌دهد و غنای فکری‌ای را به ارمغان می‌آورد که از طریق دیگر رسانه‌ها قابل جایگزینی نیست. دیکنز این موضوع را به خوبی می‌دانست و لذت خواندن را در آثارش جشن می‌گرفت. کاهش مطالعه نه تنها سواد، بلکه لذت‌ها و فرصت‌هایی را که همراه آن است، تهدید می‌کند. بدون تعهد دوباره به خواندن، هم توانایی‌های فردی و هم بلوغ اجتماعی در معرض خطر قرار می‌گیرد.//