جدال بر سر تعرفه‌ها و تحریم‌ها، مانع توافق بزرگ؛
تردید در مسیر دیپلماسی واشنگتن-پکن
به گزارش گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد، دعوت رسمی چین از دونالد ترامپ برای سفر به پکن و دیدار با شی جین‌پینگ، در حالی مطرح شده که مسیر تحقق این دیدار همچنان مبهم است.
در شرایطی که مقام‌های آمریکایی و چینی طی هفته‌های اخیر تماس‌های فشرده‌ای داشته‌اند، شکاف عمیق در موضوعات تجاری، احتمال برگزاری نشست در پکن را کاهش داده و سناریوی دیدار در حاشیه اجلاس سران همکاری‌های اقتصادی آسیا ـ پاسیفیک در کره جنوبی را تقویت کرده است.
مذاکرات در سطح عالی میان اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری آمریکا، و لی لیفنگ، معاون نخست‌وزیر چین، در مادرید ادامه دارد. همزمان، تماس‌های وزیر خارجه و وزیر دفاع آمریکا با همتایان چینی خود نیز نشانه‌ای از تلاش برای آماده‌سازی بستر دیپلماتیک ارزیابی می‌شود.
اما کارشناسان معتقدند اختلافات بنیادین مانع از شکل‌گیری توافقی است که بتواند وزن لازم برای یک سفر رسمی ترامپ به پکن را فراهم کند.
بر اساس گزارش فایننشال‌تایمز، یکی از اصلی‌ترین موانع، موضوع فنتانیل است؛ ماده‌ای مخدر و کشنده که واشنگتن، پکن را به سهل‌انگاری در مهار صادرات مواد شیمیایی اولیه آن متهم می‌کند.
چین پیشنهاد کرده در صورت لغو تعرفه‌های مرتبط با فنتانیل، اقداماتی برای محدودیت صادرات انجام دهد؛ اما دولت آمریکا تاکید دارد که باید پیش از هرگونه کاهش تعرفه، نتایج ملموس مشاهده شود. همین بن‌بست سبب شده برخی تحلیلگران از فرسایشی شدن مذاکرات و کم‌رنگ شدن منطق برگزاری نشست پکن سخن بگویند.
افزون بر این، فضای سیاسی پیرامون روابط دو کشور پرتنش‌تر شده است. ترامپ طی روزهای اخیر از ناتو و اتحادیه اروپا خواسته تعرفه‌های سنگین علیه چین اعمال کنند تا پکن از خرید نفت روسیه بازداشته شود.
همزمان، وزارت بازرگانی آمریکا چند شرکت چینی را به فهرست سیاه صادرات افزود؛ اقدامی که هرچند از نظر منتقدان پر از خلأهای اجرایی است، اما پیام سیاسی روشنی علیه پکن دارد.
در واکنش، چین تحقیقاتی ضددامپینگ علیه برخی تراشه‌های آمریکایی آغاز کرده و رسانه‌های دولتی این اقدام را پاسخی مستقیم به محدودیت‌های صادراتی واشنگتن دانسته‌اند. چنین تقابلی، امکان هرگونه مصالحه سریع را محدود می‌کند و شانس برگزاری یک نشست پرشکوه در پکن را کاهش می‌دهد.
در این میان، نگاه ناظران به ملاحظات شخصی ترامپ نیز دوخته شده است. از یک سو، او علاقه‌مند به تشریفات و نمایش دیپلماتیک است و ممکن است سفر به پکن را فرصتی برای نمایش قدرت بداند؛ از سوی دیگر، بدون دستاورد مشخص در حوزه تجارت و فنتانیل، چنین سفری می‌تواند برای او پرهزینه باشد. همین دوگانگی سبب شده تصمیم نهایی به آخرین دقایق موکول شود.
با این حال، حتی حامیان نشست پکن اذعان دارند که هر اقدام ناگهانی از سوی واشنگتن یا پکن می‌تواند همه محاسبات را برهم بزند. فشارهای تازه ترامپ بر اروپا و تحریم‌های تجاری جدید آمریکا، همراه با اقدامات تلافی‌جویانه پکن، فضای اعتماد را بیش از پیش محدود کرده است.
سرنوشت دیدار احتمالی ترامپ و شی همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. تصمیم نهایی بستگی به این خواهد داشت که ترامپ میان دو انگیزه متناقض کدام را برگزیند: دستیابی به دستاورد ملموس یا بهره‌برداری از صحنه‌آرایی دیپلماتیک در پکن.
