در پرونده «جمعه با دنیای اقتصاد» بخوانید:
سفر به قلب تکنولوژی؛ روایتی از «جیتکس ۲۰۲۵»
به گزارش گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد، این رویداد، که امسال نیز جدیدترین خدمات و فناوری‌های جهانی را گرد هم آورده بود، برای یک بازدیدکننده ایرانی، نه فقط یک نمایشگاه، بلکه یک «آینه» بود که فاصله‌مان با اکوسیستم جهانی فناوری را بی‌پرده نشان می‌داد.
از گیت‌های هوشمند تا سیم‌کارت هدیه: شهر، خود یک نمایشگاه است
داستان جیتکس از خود نمایشگاه شروع نمی‌شود؛ بلکه از لحظه‌ای که پا به فرودگاه دبی می‌گذارید، آغاز می‌شود. اولین چیزی که نظر را جلب می‌کند، نظم، سرعت و کارایی است. در گیت ورودی، سیستم دو لایه برای مسافران با سابقه سفر قبلی، عملاً صف را از بین می‌برد؛ تنها یک اسکن پاسپورت و ثبت چهره برای ورود به شهر کافی است.
اما شاخص مهم‌تر، اینترنت است. اتصال به وای‌فای پرسرعت و رایگان از همان لحظه ورود و اهدای سیم‌کارت توریستی با ۱۰ گیگابایت اینترنت ۲۴ ساعته در گیت ورودی، پیامی صریح به مسافر می‌دهد: «شما وارد یک اکوسیستم فناورانه شده‌اید که ارتباط، یک حق اولیه است.» در شهری که تمام تاکسی‌هایش (و پلتفرم کرایه خودروی آن‌ها، «کریم») تمیز، مدرن و با امکانات رفاهی کامل هستند، و خیابان‌ها با نظمی بی‌نقص چیده شده‌اند، اینترنت پرسرعت در فروشگاه‌های بزرگ و هتل‌ها، چیزی فراتر از یک آپشن لوکس است؛ یک زیرساخت حیاتی و در دسترس محسوب می‌شود. حتی در لحظه درخواست تاکسی، دقت مکان‌یابی اپلیکیشن در فرودگاه، شما را از سردرگمی پیدا کردن ورودی دقیق نجات می‌دهد. این یعنی «طراحی تجربه کاربری» نه در یک اپلیکیشن، بلکه در کل شهر!
ورود به شگفتی‌ها
فرایند رسیدن به «مرکز تجارت جهانی دبی» که میزبان جیتکس است، خود یک درس بزرگ در مدیریت لجستیک نمایشگاهی است. ایستگاه مترو، دقیقاً درِ ورودی نمایشگاه قرار دارد. مترو بسیار تمیز، منظم و فرکانس قطارها کمتر از یک دقیقه است! در ایستگاه‌ها، کارمندان مترو کنار دستگاه‌های فروش کارت ایستاده‌اند تا کوچکترین کندی در خرید بلیت، باعث معطلی دیگران نشود.
وقتی وارد فضای نمایشگاه می‌شوی، بزرگی و وسعت خیره‌کننده است. اما آنچه به چشم می‌آید، فقط بزرگی نیست؛ زندگی در جریان است. ربات‌های کوچک در حال حرکت و جابجایی بسته‌ها هستند که نشانه‌ای از پیاده‌سازی عملی فناوری به شمار می‌رود. استقبال به قدری زیاد است که برای ورود و دریافت کارت، باید از چندین گیت امنیتی و خدماتی گذشت؛ اما تمام مراحل اسکن، پرینت کارت و قرار دادن آن در کاور، با نظم و سرعت انجام می‌شود تا کمترین اتلاف وقت را داشته باشید.
از شرکت‌های پیشرو آسیای شرقی تا غول‌های اروپایی و آمریکایی، همه حضور داشتند
غرفه عربستان سعودی وسیع، پررنگ و جذاب بود که نه یک غرفه، بلکه «یک نمایشگاه کوچک» به نظر می‌آمد. نمادی از برنامه‌ریزی بلندمدت و سرمایه‌گذاری بی‌سابقه. از سوی دیگر، حضور قوی کشورهایی مثل پاکستان نیز چشمگیر بود. پاکستان نه تنها با غرفه بزرگ حضور داشت، بلکه اسپانسر یکی از بزرگترین فضاهای نتورکینگ و جلسات تجاری نمایشگاه شده بود. این یک ظرفیت مغفول برای ایران است؛ چراکه حمایت مالی از چنین فضاهایی حتی در سطح بخش خصوصی، می‌تواند نام ایران را در یک بستر بین‌المللی، به طرز چشمگیری بالا ببرد.
شاید عمیق‌ترین تفاوت در دبی، مدیریت بومی در برابر تخصص جهانی باشد. آنطور که به نظر می‌آمد، در مراکز مهمی مانند همین «مرکز تجارت جهانی»، مدیران ارشد (از جمله قائم‌مقام و معاون) افرادی غیر اماراتی بودند. اماراتی‌ها زیرساخت، سرمایه و محیط امن را فراهم کرده‌اند، اما میدان عمل را به متخصصانی از سراسر جهان داده‌اند تا این موتور اقتصادی با نهایت توان و تخصص خود بچرخد. این دیدگاه، باعث شده است که حجم عظیمی از درآمد و پویایی وارد اقتصادشان شود.
البته این مسئله، ابعاد دیگری هم دارد. غلبه مهاجران (بخصوص از هند و آسیای شرقی) در رده‌های خدماتی و حتی بالاتر، باعث شده که جمعیت بومی بسیار کم‌رنگ شوند و گاهی اوقات برقراری ارتباط با زبان انگلیسی معیار دشوار باشد، که چهره شهر را از یک پایتخت عربی به یک کلانشهر با هویت جهانی تغییر می‌دهد.
در پایان می‌توان گفت دیدن این اتصال بی‌وقفه دبی به اقتصاد جهانی، برای ایرانی که دارای سابقه تمدنی و جمعیتی بزرگتر، و نیروی متخصص توانمند داخلی است، بسیار ناراحت‌کننده است. ما نیازی به واردات مدیر متخصص نداریم، اما فرصت بهره‌برداری از این توان داخلی و تبدیل شدن به قطب منطقه را به رقبایمان واگذار کرده‌ایم.
برای مقایسه نهایی، کافی است به الکامپ خودمان فکر کنیم؛ رویدادی مهم که متأسفانه در بحث حمل و نقل عمومی به شدت مشکل دارد. در حالی که متروی دبی هر دقیقه شما را از نمایشگاه می‌برد، در الکامپ باید یک ساعت منتظر تاکسی بمانید و هزینه‌های گزاف بپردازید. این تفاوت، فقط در تعداد واگن مترو نیست؛ بلکه در «نگاه حاکم» بر مدیریت شهری و رویدادهاست.
دبی به این سؤال پاسخ داده است که «چگونه می‌توانیم تجربه بازدیدکننده را بهینه کنیم؟» و در عمل، با آوردن مترو تا دم در و تعبیه اینترنت رایگان، این کار را انجام داده است.
آنچه ما در مسیر نمایشگاه‌هایمان گم کرده‌ایم، زیرساخت فیزیکی نیست؛ بلکه «نگاه جهانی، تجربه محور و متصل به اقتصاد آزاد» است که جیتکس آن را به کمال رسانده است.
