حاکمیت دموکراسی
همان‌طور که توماس پین در کتاب «عقل سلیم» در سال ۱۷۷۶ نوشت: «چنان‌که در حکومت‌های مطلقه پادشاه قانون است، در کشورهای آزاد قانون باید پادشاه باشد و نباید هیچ چیز دیگری جای آن را بگیرد.»
به نظر می‌رسد دونالد ترامپ نیز متوجه نکته بنیادین جان آدامز درباره ملت نوپایی که همان سال پا به جهان گذاشت، نشده است. ماه گذشته، خبرنگاری از مجله تایم از رئیس‌جمهور در دفتر بیضی‌شکل کاخ سفید پرسید: «آقای رئیس‌جمهور، شما ما را با نقاشی‌های جدیدی که پشت سر شما گذاشته‌اید نشان دادید. همه این پرتره‌ها را نصب کرده‌اید، یکی از آنها جان آدامز را نشان می‌دهد. جان آدامز گفته است ما حکومتی هستیم که توسط قانون اداره می‌شود، نه انسان‌ها. آیا با این نظر موافقید؟»
رئیس‌جمهور پاسخ داد: «جان آدامز این را گفته؟ نقاشی کجا بود؟» وقتی خبرنگار به پرتره اشاره کرد، ترامپ گفت: «ما حکومتی هستیم که توسط قانون اداره می‌شود، نه انسان‌ها؟ خوب، من فکر می‌کنم ما حکومتی هستیم که قانون در آن حاکم است، اما می‌دانید، کسی باید قانون را اجرا کند. بنابراین، انسان‌ها، قطعا مردان و زنان، در این فرآیند نقش دارند. من صد درصد با این نظر موافق نیستم. ما حکومتی داریم که در آن انسان‌ها در فرآیند قانون دخیل هستند و به‌طور ایده‌آل، انسان‌های صادقی مثل من در آن حضور دارند.» و در اوایل همین ماه، خبرنگاری تلویزیونی از ترامپ پرسید: «به‌عنوان رئیس‌جمهور، آیا لازم نیست که قانون اساسی ایالات متحده را رعایت کنید؟» شگفت‌آور آنکه رئیس‌جمهور پاسخ داد: «نمی‌دانم.» خبرنگار سپس پرسید: «آیا موافق نیستید که هر فرد در ایالات متحده حق برخورداری از دادرسی عادلانه دارد؟» رئیس‌جمهور بار دیگر پاسخ داد: «نمی‌دانم.» از تمام این مکالمه می‌توان دریافت که این فرد نه کسی است که به حاکمیت قانون احترام بگذارد و نه کسی است که تلاش کند آن را درک کند.
تا اینجا، ریاست‌جمهوری ترامپ حکومتی بر پایه تجاوزگریِ بی‌توجه به قانون یک پادشاه جاه‌طلب مستبد بوده است؛ یک هرج‌ومرج ریاست‌جمهوری که در آن ترامپ با افتخار از قدرت دفتر ریاست‌جمهوری و دولت فدرال برای تعقیب دشمنانش استفاده کرده و همزمان حامیان و دوستان سیاسی خود را بخشیده، تجلیل کرده و ترجیح داده است؛ از جمله افرادی که در شورش ۶ ژانویه ۲۰۲۱ به کاپیتول حمله کردند و ترامپ آن شورش را برانگیخت. تحقیر کامل قانون اساسی و قوانین ایالات متحده توسط رئیس‌جمهور از همان روز تحلیف به‌طور نمایشی آشکار شده است.
در طول نزدیک به ۲۵۰ سال از تاسیس این کشور، آمریکا به واسطه دموکراسی و حاکمیت قانون، چراغ آزادی در جهان بوده است. سیستم کنترل و توازن قدرت ما تاکنون تحت فشار قرار گرفته، اما دموکراسی - حکومتی که توسط مردم اداره می‌شود - و حاکمیت قانون همیشه برنده بوده‌اند. تا حالا. دیگر آمریکا هرگز آن چراغ روشن جهانی نخواهد بود، زیرا رئیس‌جمهور ایالات متحده دموکراسی آمریکا را تضعیف و حاکمیت قانون آن را فاسد کرده است.
آخرین سنگر قضایی
تا زمانی که ترامپ از عرصه عمومی کاملا خارج نشود، نمی‌توان گفت که آمریکا دموکراسی پررونق دارد یا حکومتی «بر پایه قانون، نه افراد» است.
تاریخ پیش‌تر سندی از تلاش ترامپ برای تضعیف دموکراسی آمریکا ارائه کرده است؛ از تلاش او برای لغو نتایج انتخابات ۲۰۲۰، انکار آشکار و مستمر تلاش خود برای سرقت ریاست‌جمهوری از مردم آمریکا و انکار تحریف‌شده‌اش از اینکه ۶ ژانویه یکی از تاریک‌ترین روزهای تاریخ آمریکا بوده است.
اکنون، در ماه‌های ابتدایی دولت دوم خود، ترامپ خود را به‌عنوان تهدیدی جدی برای حاکمیت قانون در آمریکا نشان داده است. وقتی ترامپ در ژانویه دوباره ریاست‌جمهوری را به دست گرفت، همانند هر رئیس‌جمهور آمریکایی پیش از خود، سوگند خورد که قوانین این کشور را مطابق دستور قانون اساسی به‌طور وفادارانه اجرا کند. از آن زمان تاکنون، ترامپ نه‌تنها از اجرای وفادارانه قوانین خودداری کرده، بلکه با عصبانیت قانون اساسی و قوانین ایالات متحده را به چالش کشیده است. در کشوری که هیچ انسانی بالاتر از قانون نیست، ترامپ به ملت نشان داده که خود را قانون می‌داند و حتی بلافاصله پس از ورود به کاخ سفید در شبکه‌های اجتماعی اعلام کرد: «کسی که کشور خود را نجات می‌دهد، هیچ قانونی را نقض نمی‌کند.»
از لحظه ورود او به کاخ سفید در ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵، ترامپ جنگی علیه حاکمیت قانون آغاز کرده است. او نه‌تنها با تعرفه‌های ویرانگر و غیرقانونی خود علیه شرکای تجاری و دشمنان جهانی، بحران اقتصادی جهانی ایجاد کرد، بلکه با حمله مستقیم به قوه قضائیه فدرال - شاخه سوم و هم‌تراز دولت و نگهبان حاکمیت قانون - عمدا بحران قانون اساسی ایجاد کرد و قدرت بیشتری را تنها برای قدرت طلبید.
ترامپ در اولین روز بازگشت خود، در حمله‌ای تمام‌عیار به حاکمیت قانون، حکم عفو یا کاهش حکم ۱۲۰۰ شورشی ۶ ژانویه را صادر کرد. خیلی زود شروع به تعقیب سیاسی دشمنان خود کرد - که تعداد آنها اکنون بی‌شمار است - و دادستان‌های فدرال را که تلاش می‌کردند او را به خاطر جرائم جدی علیه قانون اساسی پس از باخت در انتخابات ۲۰۲۰ پاسخگو کنند، برکنار کرد.
* قاضی سابق فدرال در دادگاه تجدیدنظر ایالات متحده
