نقطه‌عطف تاریخی

او اعلام کرد رویکرد سخت‌گیرانه و معامله‌محور او در نهایت به این «پیشرفت بزرگ» منجر شده است. به گفته مقام‌های ارشد کاخ سفید، ترامپ از موج خشم منطقه‌ای علیه اسرائیل پس از حمله این رژیم به یک ساختمان متعلق به حماس در قطر استفاده کرد و با اعمال فشار شدید بر بنیامین نتانیاهو، او را به توقف عملیات نظامی واداشت.

ترکیب این فشارها با رابطه شخصی نزدیک ترامپ با رهبران عرب، لحظه‌ای نادر از دیپلماسی چندجانبه را برای رئیس‌جمهوری رقم زد که معمولا ترجیح می‌دهد به‌تنهایی عمل کند. بسیاری از مقام‌های ارشد منطقه روز پنج‌شنبه پیروزی بزرگ سیاست خارجی ترامپ را به رسمیت شناختند، هرچند هشدار دادند که اختلاف‌های عمیق درباره آینده غزه ممکن است روند صلح را تهدید کند.

با این حال، در روز پنج‌شنبه، ترامپ، اسرائیلی‌ها و مردم غزه هر سه آماده‌ جشن گرفتن پایان خونین‌ترین فصل روابط اسرائیل و فلسطینی‌ها از زمان تشکیل این رژیم در سال ۱۹۴۸ بودند. در جلسه‌ای در کاخ سفید که حال‌و‌هوای جشن داشت، ترامپ اعلام کرد که طی چند روز آینده به مصر - میزبان مرحله نهایی مذاکرات - سفر می‌کند تا توافق میان اسرائیل و حماس را برای آزادی همه گروگان‌های باقی‌مانده و توقف درگیری‌ها تایید کند. او همچنین گفت احتمال دارد در این سفر به اسرائیل نیز برود.

ترامپ در این نشست گفت: «به نقطه عطفی تاریخی در خاورمیانه رسیده‌ایم؛ چیزی که خیلی‌ها می‌گفتند هرگز ممکن نیست. ما جنگ غزه را پایان دادیم و در مقیاسی بزرگ‌تر، صلح واقعی را ایجاد کردیم. من امیدوارم این صلح ماندگار و جاودانه باشد.» ترامپ اعلام کرد بیست گروگان باقی‌مانده روز دوشنبه یا سه‌شنبه آزاد می‌شوند. درگیری فعلی از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد و اسرائیل در پاسخ، جنگی گسترده علیه غزه به راه انداخت که حالا وارد سومین سال خود شده است. به گفته وزارت بهداشت غزه، این جنگ بخش‌های زیادی از نوار غزه را ویران کرده، تقریبا همه ساکنان را آواره ساخته و بیش از ۶۷ هزار نفر را کشته است؛ آماری که بیشتر قربانیان آن را زنان و کودکان تشکیل می‌دهند. 

ترامپ گفت چند رهبر خاورمیانه‌ و جهان در رسیدن به مرحله نخست توافق برای پایان جنگ نقش داشته‌اند؛ توافقی که بر اساس آن، حماس با آزادی تمام گروگان‌های باقیمانده در ازای آزادی زندانیان فلسطینی و عقب‌نشینی نسبی نیروهای اسرائیلی از غزه موافقت کرده است. ترامپ درباره نقش ترکیه گفت: «رجب طیب اردوغان شخصا در مذاکره با حماس و دیگر طرف‌ها دخالت داشت.» او از قطر، اندونزی و چند کشور دیگر نیز نام برد و افزود: «تمام دنیا برای این موضوع کنار هم آمده‌اند.»

مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، در ستایش از نقش شخصی ترامپ گفت که سفر رئیس‌جمهور به خاورمیانه و ارتباط مستقیم او با رهبران منطقه، «پایه‌گذار این توافق» بوده است. روبیو افزود: «یادتان باشد، فقط یک ماه پیش من فکر نمی‌کردم چنین چیزی ممکن باشد. دیدارهای رئیس‌جمهور با رهبران کشورهای مسلمان و نتانیاهو زمینه‌ساز این توافق شد.» دموکرات‌ها نیز با احتیاط از این توافق استقبال کردند. با این حال، چاک شومر، رهبر اقلیت دموکرات سنا و برخی دیگر از نمایندگان از تمجید مستقیم ترامپ خودداری کردند و تمرکزشان را بر اهمیت پایان دادن به جنگ گذاشتند.

* خبرنگار واشنگتن دی‌سی