مقررات جدید در انتظار شرکت‌های ساختمانی است
تدوین ضوابط ساختمانی ویژه فرونشست
غزال راهب، رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در گفت‌وگو با پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی با تشریح برنامه‌ها و اقدامات این مرکز در حوزه‌های مختلف ایمنی و توسعه شهری گفت: مرکز تحقیقات، ماموریت خود را در سه محور اصلی توسعه کیفیت، افزایش بهره‌وری و کاهش خطر دنبال می‌کند و کاهش خطرپذیری از سوانح طبیعی و غیرطبیعی یکی از پایه‌ای‌ترین اهداف آن است.
رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با اشاره به فعالیت‌های مرکز در حوزه زلزله توضیح داد: یکی از اقدامات مهم ما توسعه شبکه شتاب‌نگاری کشور است. هم‌اکنون بیش از ۱۶۰۰ دستگاه شتاب‌نگار در نقاط مختلف ایران فعال هستند که نیمی از آنها به‌صورت برخط کوچک‌ترین لرزه‌ها را ثبت می‌کنند. این سامانه کمک می‌کند در زمان بحران، واکنش سریع‌تری داشته باشیم. برنامه ما توسعه این شبکه به ۳۰۰۰ دستگاه با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین است.
راهب درباره ارزیابی ایمنی ساختمان‌ها گفت: در دو سال گذشته مرکز تحقیقات، موضوع شناسایی ساختمان‌های ناایمن را آغاز کرد. سال گذشته ۴۰۰۰ساختمان در تهران شناسایی و در چهار سطح (از خطر تخریب کامل تا نیاز به بهسازی جزئی) طبقه‌بندی شدند. امسال نیز شناسایی ۱۱ هزار ساختمان دیگر در دستور کار است که تاکنون نیمی از آنها ارزیابی شده‌اند. در حال حاضر در تهران در مجموع، حدود ۱۰هزار ساختمان که در معرض خطر هستند از رده A تا D ارزیابی شده‌اند.
به گفته وی، این برنامه به‌تدریج در سطح ملی و با همکاری دستگاه‌های استانی اجرا خواهد شد.
رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با اشاره به اهمیت آیین‌نامه طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله (آیین‌نامه ۲۸۰۰) افزود: پس از زلزله‌های دهه ۴۰ و ۵۰ این آیین‌نامه پایه‌گذاری شد و طی سال‌ها به بلوغ رسیده است. اکنون ویرایش پنجم آن در آستانه ابلاغ قرار دارد. برای تدوین این نسخه بیش از ۵۰۰ جلسه تخصصی برگزار شد و مهم‌ترین نوآوری آن ورود داده‌های شبکه شتاب‌نگاری به آیین‌نامه و تدوین نقشه طیفی خطر زلزله است. همچنین تغییرات مهمی در حوزه میان‌قاب‌ها، فناوری‌های نوین و پاسخ به نیازهای روز مهندسی کشور اعمال شده است.
راهب درباره موضوع فرونشست زمین که آن را «یکی از بحران‌های جدی کشور» خواند، توضیح داد: مرکز تحقیقات، کمیته‌ای تخصصی با سه کارگروه پایش، کاهش و تدوین ضوابط ساخت‌وساز تشکیل داده است. تاکنون بیش از ۳۵۰ استعلام ساخت‌وساز در عرصه‌های فرونشستی بررسی شده و پاسخ ارائه شده است.
وی تصریح کرد: نخستین ضوابط کاهش خطر و مقاوم‌سازی در این مناطق به‌زودی منتشر خواهد شد.
این مقام مسوول گفت: نظارت بر شریان‌های حیاتی همچون خطوط ریلی، باندهای فرودگاه و مسیرهای جاده‌ای در مناطق فرونشستی از دیگر اقدامات مرکز است. اما واقعیت این است که توقف روند فرونشست تنها با مدیریت برداشت از آب‌های زیرزمینی امکان‌پذیر است که متولی اصلی آن وزارت نیرو و جهاد کشاورزی هستند.
رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی درباره نقش این مرکز در سیاستگذاری‌های مسکن نیز گفت: ارزیابی ۹ سیاست کلی نظام در حوزه مسکن با همکاری مجمع تشخیص مصلحت نظام و شرکت بازآفرینی شهری در حال انجام است. نتایج این کار به سیاستگذاری‌های آینده و تدوین سازوکارهای اجرایی کمک خواهد کرد.
راهب ادامه داد: این مرکز وظیفه توسعه صنعتی‌سازی در بخش مسکن را نیز برعهده دارد و در این راستا تدوین دستورالعمل‌های فناوری‌های نوین، صدور گواهینامه‌های فنی و راه‌اندازی پلتفرم معرفی محصولات صنعتی و روش‌های نوین ساخت‌وساز را دنبال می‌کند.
راهب در بخش پایانی به موضوع بهره‌وری منابع و انرژی اشاره کرد و گفت: مرکز تحقیقات در همکاری با سازمان ملی زمین و مسکن، الگوی «ساختمان سبز» را طراحی کرده است. این الگو به‌عنوان یک نظام تشویقی، ساختمان‌ها را از منظر کاهش مصرف انرژی و آب ارزیابی می‌کند. همچنین پروژه‌هایی برای استفاده از پساب در فضای سبز مرکز و تدوین دستورالعمل‌های کاهش مصرف آب در ساختمان‌ها در حال اجراست.
وی تاکید کرد: مجموعه این اقدامات نشان می‌دهد که مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی نه تنها یک نهاد پژوهشی، بلکه بازوی اصلی سیاستگذاری و تضمین کیفیت در ساخت‌وساز کشور است.
