با پولمان چه چیزی بخریم ؟ / بهترین راه سرمایه گذاری چیست؟

«بهترین بازار برای سرمایه گذاری چیست؟» این سوال همچنان یکی از سوالات پرتکرار برای سرمایه گذاران خرد است و با توجه به ادامه دار بودن نااطمینانی در فضای اقتصادی کشور ایرانی ها تلاش دارند با شناسایی بازارهای مناسب، حداقل پس اندازهای خود را تبدیل به طلا، دلار، مسکن، خودرو و ...کنند.

اما سوال این است که در شرایط فعلی بهترین بازار برای سرمایه گذاری چیست؟ چه بازارهایی زیر ذره بین مردم هستند؟

در این زمینه، محمدجواد نظری و محمدعلی احمدزاد تحلیلگران و کارشناس بازارهای مالی به سوالات اقتصادنیوز در این باره پاسخ دادند. 

نظری: در شرایط نااطمینانی، طلا و دلار بهترین بازار برای سرمایه‌گذاریست

محمدجواد نظری تحلیلگر بازارهای مالی در گفتگو با اقتصادنیوز بهترین بازار را برای سرمایه گذاری طلا و ارز دانست و گفت: بازار طلا و دلار فعلاً بهترین بازارها برای سرمایه گذاری تا پایان سال هستند. یا جنگ خواهد شد یا نخواهد شد؛ خارج از این دو حالت نیست. اگر جنگ بشود، ریسک بسیار بزرگی به کشور تحمیل خواهد شد. در صورتیکه جنگ نشود و حتی اگر سایه جنگ ادامه داشته باشد، سرمایه‌گذاران بزرگ این موضوع را در تصمیمات خود لحاظ می‌کنند. سایه جنگ، عملاً مانند فضای جنگی عمل می‌کند. این عدم قطعیت و بحث بیکاری که به دنبال دارد، به دلیل تغییر نیروی شرکت‌ها و رکود اقتصادی باعث می‌شود تقاضا برای دارایی امن مثل طلا و دلار افزایش یابد.

وی گفت: از طرف دیگر، چه جنگ باشد چه نباشد، مشکل کسری بودجه داریم، فقط شدت آن متفاوت خواهد بود. در خوشبینانه‌ترین حالت، احتمالاً تورم حدود ۵۰ درصد خواهد بود، با توجه به اینکه نقدینگی در سه ماهه اول که حدود ۱۰ درصد رشد کرده بود و از ۱۰ همت به ۱۱ همت رسیده بود، این رقم ۵۰ درصد در سناریوی پایه است. اگر جنگ شود تورم از این عدد بالاتر خواهد رفت که باعث افزایش تقاضا برای طلا و دلار از منظر دارایی امن و پوشش ریسک تورم خواهد شد.

مسکن رونق سابق را نخواهد داشت

تحلیلگر بازارهای مالی درباره سرمایه گذاری در بازار مسکن تاکید کرد: در مورد مسکن باید از چند جهت بررسی کنیم اما مسکن رونق سابق را نخواهد داشت. از منظر بلندمدت اگر مسکن را بررسی کنیم، جمعیت، عامل مهمی است. ما رشد خیلی خوبی در ۲۰ سال گذشته داشتیم و قیمت مسکن ۵۰۰ برابر شده است. یکی از دلایلی که تقاضای حقیقی، مسکن را حمایت می کرد دهه شصتی ها بودند. دهه شصتی ها با انفجار جمعیت مواجه شدند و به هر سنی می رسیدند یک بحران در دوره آنها ایجاد می شد. زمانی که به دنیا آمدند جنگ و بحران شیرخشک داشتند تا کمبود صندلی در سن دانشگاه. اما وقتی به سن ازدواج رسیدند هر چند تجرد قطعی در دهه شصتی ها بسیار بالاست اما چون جمعیت بالایی داشتند نیاز بیشتری به مسکن احساس می شد. 

وی گفت: الان جمعیت از تقاضای حقیقی حمایت نمی کند. اگر بازه زمانی را کوتاه تر کنم، مسائلی مثل موضوعات زیست‌محیطی و کمبود آب و برق باعث می‌شود افراد به سمت دارایی‌های نقدشونده بروند و مسکن نقدشوندگی کمتری دارد. بنابراین بخشی از تقاضای حقیقی کنار می رود. از سوی دیگر، قدرت خرید مردم نسبت به قیمت مسکن بسیار عقب مانده است. برای مثال، در سال‌های ۹۶ و ۹۷ نسبت قیمت به اجاره بسیار بالا رفته و الان این نسبت نشان می‌دهد تقاضایی جا مانده و قدرتش نمی رسد. اگر تقاضایی برای مسکن وجود داشته باشد، محدود به واحدهای کوچک با متراژ حدود ۴۰ تا ۶۰ متر و قیمت سه تا پنج میلیارد تومان خواهد بود.

وی گفت: بنابراین، رشد بازار مسکن محدود است و حتی آخرین بازار خواهد بود. حتی خودرو عملکرد بهتری نسبت به مسکن خواهد داشت. در خوشبینانه‌ترین حالت، قیمت مسکن نهایتاً ۵ تا ۱۰ درصد افزایش خواهد یافت و در صورت وقوع جنگ، ممکن است قیمت حتی کاهش یابد.

نظری درباره سرمایه گذاری در بازار سهام خاطرنشان کرد: در بورس یک قانون داریم؛ قیمت‌ها به ارزش ذاتی خود بازمی‌گردند هر چقدر هم فاصله بگیرند. شرکت‌ها و دارایی‌های موجود عمدتاً حول ارزش ذاتی معامله می‌شوند و فضای زیادی برای رشد وجود ندارد. قیمت دلار هم روی درآمد بورس اثر می گذارد. بعد از جنگ منحنی امکانات تولید و ظرفیت اقتصاد ما پایین آمد. به نظر من الان سهام حول ارزش ذاتی اش معامله می شود.

وی درباره بازار خودرو به این نکته اشاره کرد که بازار خودرو وابسته به قیمت دلار است و رشد آن نسبت به دلار کمتر خواهد بود. بعد از طلا، دلار و رمز ارز، بازار خودرو عملکرد بهتری خواهد داشت اما احتمالاً پوشش تورمی کامل نخواهد بود.

شرایط استخدام در مقایسه با خرداد و تیر بهتر شد اما...

این کارشناس بازار سرمایه درباره فضای فعلی نااطمینانی که در اقتصاد ایران وجود دارد، تأکید کرد: ماشه فعال شده است و از نظر مالی در تنگنای بیشتری قرار می گیریم حتی فروش نفت تحت تاثیر قرار دارد. اما اینکه جنگ بشود یا نه، یک احتمال برای آن وجود دارد. هنوز اطمینان کامل بازنگشته است. سرمایه‌گذاران همواره ریسک سایه جنگ را در نظر می‌گیرند، حتی اگر جنگ رخ ندهد. اگر امیدواری دیده بشود خود را در اشتغال نشان می دهد و مدیران کسب و کار استخدام را باید انجام دهند که چنین چیزی دیده نمی شود. هر چند شرایط استخدام از خرداد و تیر بهتر شد اما همچنان در مسیر انقباض قرار دارد.

نظری درباره تقاضا برای طلا و دلار گفت:  طلا و دلار کماکان تقاضای بالایی دارند و در کل دنیا، طلا تقاضای زیادی را سمت خود کشانده است. با این حال من فکر می کنم طلا و دلار تا دو سه ماه آینده سقف جدیدی نزنند . با توجه به اینکه تقاضای خرد برای طلا به وجود آمده است این تقاضا به نظرم کماکان ادامه خواهد داشت. رشد قیمت دلار هم باعث می شود بخشی از سرمایه ها به سمت طلا و دلار برود. بنابراین طلا جایگاه بهتری نسبت به دلار دارد.

خروج سرمایه از کشور تداوم دارد

تحلیلگر بازارهای مالی درباره امکان خروج سرمایه ها از کشور به دلیل التهاب در فضای سیاسی و اقتصادی فعلی، خاطرنشان کرد:  خروج سرمایه وجود دارد ولی به دلیل ناکارایی بازارها، بخش زیادی از آن هنوز رخ نداده است. برای همه روشن بود مکانیسم ماشه فعال می شود ولی تا فعال نشد تاثیر آن را در قیمت ندیدیم. الان هم خروج سرمایه از کشور وجود دارد اما مباحثی مثل وقوع جنگ یا ناامنی اجتماعی یا هر اتفاقی که به عدم قطعیت اضافه کند، می‌تواند باعث افزایش خروج سرمایه شود. 

احمدزاد: طلا و ارز فعلا بهترین بازار برای سرمایه گذاری

محمدعلی احمدزاد اصل کارشناس بازارهای مالی نیز در گفتگو با اقتصادنیوز می گوید: اگر از جنگ فاصله بگیریم، بازار سهام هم ثبات بیشتری پیدا می‌کند و توجه به صنعت را جلب می‌کند. همچنین برای تأمین مالی سرمایه شرکت‌ها، بازار سرمایه گزینه مناسبی است. اما اگر مولفه جنگ همچنان متصور باشد، به نظر من باید تجدید نظر کنیم و سایر دارایی‌های سرمایه‌ای قابل تبدیل به ارز و طلا را در نظر بگیریم.

به گفته این کارشناس بازارهای مالی، برای سرمایه‌گذاران خارجی قطعا فضای نااطمینانی در اقتصاد ایران اتفاق افتاده است اما برای سرمایه‌گذاران داخلی، همچنان شرایط کسب و کار محدود است؛ به همین دلیل ترجیح می‌دهند به بازار سرمایه بیایند یا دارایی سرمایه‌ای مانند خودرو، مسکن یا زمین خریداری کنند. این‌ها گزینه‌هایی هستند که سرمایه‌گذاران دنبال می‌کنند.

احمدزاد ادامه داد: هنوز هم فضا برای سرمایه گذاری وجود دارد به ویژه در بازار سرمایه. برای سرمایه‌گذاری‌های کوچک هم صندوق های طلا به وفور فعال هستند که اتفاقا گزینه امنی برای سرمایه گذای محسوب می شوند. در این بازارها حتی با مبلغ کوچک از ۲ میلیون تومان یا هزار تومان می تواند سرمایه گذاری کرد. جایی که پول ارزش ندارد خوشبختانه در بازار سرمایه کماکان، پول ارزش خود را حفظ می‌کند؛ چه کم چه زیاد.

وی درباره سرمایه گذاری در بازار مسکن تأکید کرد: مسکن برای ریسک گریزها همیشه مناسب است؛ حداقل به طور معمول تورم را پوشش می‌دهد یا به نوعی مبنای تورم است. بنابراین می‌توان آن را یکی از بهترین بازارها دانست. بنابراین علاوه بر اوراق با درآمد ثابت، مسکن می تواند گزینه بعد برای سرمایه گذاری باشد.

این کارشناس بازارهای مالی درباره سرمایه گذاری در بازار کریپتو خاطرنشان کرد: رمزارزها بستگی به قوانین و مقررات دارند. اگر بازار شفاف و حمایت قانونی داشته باشد، قابل سرمایه‌گذاری است. هم اکنون بسیاری در ایران در این بازار فعال هستند. بیت‌کوین همچنان گزینه لیدر است اما سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر به دنبال گزینه‌های جدید نیز هستند.