در نشست تخصصی مشترک وزارت نیرو و وزارت نفت تشریح شد
برنامه دستگاهها برای تولید برق خورشیدی
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی وزارت نیرو، این رویداد با هدف تنوعبخشی به سبد تولید انرژی، ارتقای امنیت انرژی کشور و گسترش همکاریهای بینبخشی برای توسعه نیروگاههای خورشیدی در زیرمجموعههای وزارت نفت برگزار شد. معاون سرمایهگذاری و توسعه سازمان انرژی تجدیدپذیر و بهرهوری برق (ساتبا) درباره علت توسعه نیروگاههای پشتبامی گفت: وابستگی به نیروگاههای متمرکز ۱۰هزار مگاواتی ریسکزا است؛ اما هزاران نیروگاه پراکنده پشتبامی، تابآورترین شکل تولید برق محسوب میشوند. به گزارش «ایرنا»، جعفر محمدنژاد سیگارودی در نشست تخصصی احداث نیروگاههای خورشیدی با تاکید بر ضرورت تغییر فوری رویکرد انرژی کشور هشدار داد: ادامه عادتهای فعلی در مصرف و تولید انرژی عاقبت خوشی برای ایران نخواهد داشت و تنها خروجی آن افزایش ناترازی، فشار بر وزارتخانههای نفت و نیرو و شرمندگی در برابر افکار عمومی خواهد بود. وی تاکید کرد: باید بپذیریم اگر رویکردمان تغییر نکند، دستاورد همین روند ناترازی فزاینده ناترازی در تولید و مصرف انرژی خواهد بود.
وی با یادآوری اینکه از سال۲۰۰۰ تا ۲۰۲۴، سهم نیروگاههای تجدیدپذیر در تولید برق دنیا به بیش از ۴۷درصد رسیده است، افزود: دلیل اصلی این رشد، اقتصادی بودن تجدیدپذیرهاست. اگر قیمت واقعی انرژی را بدون یارانه محاسبه کنیم، برق خورشیدی حداقل یکسوم برق فسیلی قیمت دارد. هزینههای جانبی نیروگاههای فسیلی، شامل مصرف آب، انتقال، فرسودگی شبکه و اثرات زیستمحیطی، این تفاوت را حتی بزرگتر میکند. معاون ساتبا با اشاره به رشد دوبرابری ظرفیت تجدیدپذیرها طی ۲سال اخیر در جهان گفت: این روند دیگر فانتزی یا لوکس نیست؛ جریان اصلی صنعت انرژی است. وی با اشاره به اینکه حتی کشورهای دارای منابع عظیم نفت و گاز مانند عربستان و امارات برنامههای جدی تجدیدپذیر دارند، خاطرنشان کرد: گاهی برخی مسوولان میپرسند چرا اروپا و آلمان به سمت خورشیدی و بادی رفتهاند؟ آیا چون سوخت فسیلی ندارند؟ این نگاه اشتباه است. حتی کشورهای نفتخیز منطقه ما هم مسیر خود را عوض کردهاند.
سیگارودی با تاکید بر اینکه اگر رویکرد تغییر نکند، نمودارهای ناترازی در سالهای آینده بزرگتر و نگرانکنندهتر خواهد شد، به ظرفیت بالای ایران در زمینه انرژی خورشیدی اشاره و اظهار کرد: ایران بیش از ۳۰۰روز آفتابی دارد؛ تابش خورشیدی کشور در بسیاری نقاط بین ۱۶۰۰ تا ۱۸۵۰ کیلوواتساعت بر مترمربع است؛ یعنی بالاتر از کشورهای اروپایی که انقلاب خورشیدی در آنها رخ داده است. این مزیتها ایران را در زمره چهار کشور برتر جهان از نظر پتانسیل خورشیدی قرار میدهد. وی اذعان کرد: ظرفیت تجدیدپذیرهای کشور از ۳هزار مگاوات عبور کرده که نسبت به سالهای قبل جهشی مهم است، اما همچنان با اهداف توسعه فاصله دارد.
معاون ساتبا مجموعهای از دلایل اقتصادی، فنی و زیستمحیطی را برشمرد و توضیح داد: سرعت ساخت این نیروگاهها بالاست تا آنجا که نیروگاه خورشیدی ۱۰۰مگاواتی طی ۲ تا۳ ماه ساخته میشود؛ اما ساخت یک نیروگاه فسیلی کمتر از ۴ سال ممکن نیست؛ از سوی دیگر تقلیل مصرف سوخت وزارت نفت اقدامی ضروری است؛ چراکه هر مگاوات خورشیدی باری قابلتوجه از دوش وزارت نفت برمیدارد. وی اضافه کرد: الزامات پدافند غیرعامل نیز توسعه ظرفیت تجدیدپذیرها را بیش از پیش میکند؛ چون باید متوجه بود که وابستگی به نیروگاههای متمرکز ۱۰هزار مگاواتی ریسکزا است؛ اما هزاران نیروگاه پراکنده پشتبامی، تابآورترین شکل تولید برق محسوب میشوند. سیگارودی یکی دیگر از دلایل اهمیت توسعه تجدیدپذیرها را هزینه پایین تولید دانست و هزینه ساخت هر مگاوات خورشیدی را حدود ۳۲۰هزار دلار اعلام کرد؛ درحالیکه درآمد حاصل از صرفهجویی آن در سوخت و آب بسیار بیشتر از این عدد است.
به گفته وی، نگهداشت ساده از دیگر دلایل توسعه این نوع نیروگاههاست، نیروگاه خورشیدی ۲۵سال گارانتی تولید دارد و اجزای متحرک ندارد. محمدنژاد سیگارودی به الزامات قانونی در این زمینه اشاره کرد و افزود: در برنامه هفتم توسعه، دولت مکلف شده است ۱۲هزار مگاوات خورشیدی احداث کند که دولت چهاردهم این هدف را به ۳۰هزار مگاوات افزایش داده است. وی تاکید کرد: با پتانسیل ایران، عدد ۳۰هزار مگاوات نهتنها غیرواقعی نیست، بلکه قابل تحقق در زمان کوتاه است؛ اگر تامین مالی با هماهنگی وزارت نفت، وزارت نیرو و سازمان برنامه انجام شود. معاون ساتبا خبر داد: برای تابستان سال آینده، وزارت نیرو برنامه ۱۴هزار مگاواتی دارد که بخش اصلی آن از مسیر تجدیدپذیرها تامین خواهد شد. وی تصریح کرد: در کنار توسعه تولید، فرهنگسازی مصرف بهینه برق در خانهها، ادارات، صنایع و کشاورزی ضرورت دارد. مردم میراثدار تصمیمات مدیران هستند؛ اگر الگوی درست ارائه نشود، نمیتوان انتظار رفتار درست را داشت.
سیگارودی با اشاره به مصرف بالای سوخت در بخشهای خانگی، خودرو و صنعت اعلام کرد: وقتی چین در برخی استانها تردد خودروهای بنزینی را ممنوع میکند، ما هنوز با مصرف ۱۰لیتری و ۱۲لیتری خودروها مسابقه گذاشتهایم. سیاستهای کنونی نمیتواند آینده انرژی ایران را تضمین کند. وی هشدار داد: فرصت تصمیمگیری پنهانی تمام شده است و امروز اگر اشتباه کنیم، آثار آن نه در ۵۰سال بعد، بلکه در سه تا چهار سال آینده آشکار میشود. معاون ساتبا بخشی از سخنان خود را به تکالیف ماده۱۶ قانون جهش تولید دانشبنیان و ماده۵ قانون مدیریت خدمات کشوری اختصاص و توضیح داد: ادارات دولتی باید طی چهار سال، ۲۰درصد برق مصرفی خود را از انرژی تجدیدپذیر تامین کنند.
اجرای نیروگاه خورشیدی در ۲۲ وزارتخانه
امرایی، معاون توسعه شرکتهای دانشبنیان ریاستجمهوری با تشریح اقدامات گسترده در حوزه توسعه نیروگاههای پشتبامی در دستگاههای دولتی گفت: طراحی نیروگاههای هیبریدی در ساختمانهای دولتی انجام شده و این امکان فراهم است که از مبدلهای ترکیبی و ذخیرهسازی باتری برای مدیریت بار در تامین برق پایدار دستگاههای اجرایی استفاده شود. وی با بیان اینکه توسعه تجدیدپذیرها در جهان با سرعتی چشمگیر در حال پیشروی است، توضیح داد: ترکیه برای سال۲۰۳۵ هدفگذاری ۱۲۰گیگاوات ظرفیت جدید تجدیدپذیر (بهجز نیروگاههای برقآبی) تعیین کرده است. اروپا نیز قصد دارد ظرفیت نیروگاههای پشتبامی را تا سال۲۰۲۷ به ۳۵۵گیگاوات برساند؛ درحالیکه تا ابتدای۲۰۲۴ ظرفیت نیروگاههای خورشیدی در این قاره ۲۶۰ گیگاوات بوده است.
معاون توسعه شرکتهای دانشبنیان ریاستجمهوری با اشاره به وضعیت توسعه فناوری نیروگاههای تجدیدپذیر در ایران، گفت: سلولهای خورشیدی در بیشتر کشورها از چین وارد میشود اما شرکتهای دانشبنیان ما برای بومیسازی زنجیره سیلیکون و تولید پنلهای خورشیدی با راندمان بالا، فعال و در حال پیشروی هستند؛ همچنین معاونت علمی با پنج شرکت دانشبنیان برای تولید مبدلهای خورشیدی تا سقف یکمیلیون کیلووات در همکاری با ساتبا در حال فعالیت است. امرایی درباره آینده انرژی خورشیدی در کشور افزود: مطالعه انجامشده برای افق ۱۴۱۴ نشان میدهد در یکی از سناریوها، ۸۰درصد نیاز مصرف جدید انرژی از خورشیدی و ۲۰درصد از باد تامین میشود. مجموع پیشبینیها نیز تحقق ۸۲گیگاوات ظرفیت تجدیدپذیر در ۱۰سال آینده را نشان میدهد؛ یعنی بهطور متوسط ۸.۲گیگاوات در سال.
وی تاکید کرد که برای رسیدن به توسعه ۵۰برابری تجدیدپذیرها، حاکمیت باید در تمام مراحل تسهیلگری کند؛ از جمله اینکه پیشنهاد میشود در فرمولهای خرید تضمینی بازنگری شود، در تخصیص تسهیلات تامین مالی تجدیدپذیرها تسهیل شود و ترخیص تجهیزات از گمرک نیز نیازمند روانسازی بیشتر است. امرایی با اشاره به آغاز فعالیتهای گسترده در ساختمانهای اداری و استانداریها برای توسعه نیروگاههای خورشیدی گفت: در ۲۲ وزارتخانه و مجموعه زیرنظر ریاستجمهوری بیش از ۴هزارکیلووات نیروگاه خورشیدی طراحی و اجرا شده است. همچنین در ۳۱استان کشور نصب ۱۰هزار کیلووات نیروگاه پشتبامی در ساختمان استانداریها در حال انجام است.
برنامهریزی پتروشیمیها برای تولید ۵ هزار مگاوات برق خورشیدی
معاون وزیر نفت در امور مهندسی، پژوهش و فناوری از برنامهریزی پتروشیمیها برای تولید ۵هزار مگاوات برق از انرژی خورشیدی خبر داد و گفت: شرکت ملی نفت نیز ۱۱۰مگاوات نیروگاه خورشیدی متمرکز را در دستور کار دارد. به گزارش «ایرنا» امید شاکری با ارائه آماری از میزان پیشرفت پروژههای خورشیدی در حوزه این وزارتخانه افزود: شرکت ملی گاز اجرای حدود ۲.۵ مگاوات و ۲ پروژه جدید و پالایشگاهها اجرای پروژههای کوچک مقیاس خورشیدی را دنبال میکنند.
شاکری با تاکید بر اینکه وزارت نفت با وجود ناترازی، تعهدات مالی خود را برای توسعه تجدیدپذیرها، از محل اوراق صرفهجویی گاز در سالهای ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ پرداخت کرده است، افزود: در کنار وظایف اصلی ما در بخش عرضه، توسعه انرژی خورشیدی اکنون اولویت جدی است. تنوعبخشی به سبد انرژی و کنترل مصرف، تنها با همکاری دولت، بخش خصوصی و مردم امکانپذیر است. معاون وزیر نفت در امور مهندسی، پژوهش و فناوری با یادآوری اینکه کشور بهدلیل دههها توسعه مبتنی بر گاز با ناترازی فزایندهای روبهرو است و توسعه انرژیهای تجدیدپذیر اکنون جزو سیاستهای فوری دولت قرار دارد، ادامه داد: از سال گذشته، موضوع الزام ادارات دولتی و بخش عمومی به احداث نیروگاههای خورشیدی ابلاغ شد و وزیر نفت نیز از همان ابتدا روی اهمیت ویژه این موضوع تاکید داشت.
وی با تشریح وضعیت جهانی انرژی یادآورشد: گرچه سرعت توسعه انرژیهای پاک افزایش یافته، اما تمام پیشبینیها نشان میدهد سهم انرژیهای فسیلی همچنان قابلتوجه باقی خواهد ماند. شاکری اظهار کرد: این وضعیت برای ایران هم تهدید و هم فرصت است. ما صادرکننده انرژی هستیم و باید ثروت خدادادی را به ثروت مولد تبدیل کنیم تا رشد اقتصادی پایدار شکل بگیرد.
