خلبانی که بازیگر افسانه‌ای شد

این بازیگر ۸۸ساله در گفت‌وگو با گاردین توضیح داد که آغاز زندگی او با پدری آرایشگر و مادری معلم بسیار ساده بود. او در ممفیس تنسی متولد شد و بیشتر سال‌های اولیه زندگی‌اش را نزدیک می‌سی‌سی‌پی گذراند. با‌این‌حال او از وقتی خیلی جوان بود، می‌دانست چه می‌خواهد بکند. 

در ۱۲سالگی، در یک مسابقه نمایش در سطح ایالت برنده شد؛ در دبیرستان در یک نمایش رادیویی در نشویل اجرا داشت و از آن تجربه چنین یاد می‌کند: «من مشوق‌ترین معلمانی را که بتوانی تصور کنی، داشتم. یکی از معلمانم یک روز به من گفت تو می‌توانی هر جایی که می‌خواهی بروی و هر کاری که می‌خواهی انجام دهی.»

او ادامه می‌دهد: «با این حال، یک جدول زمانی وجود داشت. وقتی نوجوان بودم، شیفته پرواز بودم، بنابراین وقتی از دبیرستان فارغ‌التحصیل شدم، با این ایده وارد نیروی هوایی شدم که خلبان جنگنده شوم و تا وقتی وارد کابین خلبان یک مربی شدم و دریافتم «این چیزی نیست که می‌خواهم» همه فکرم این بود. معلوم شد که من در سن برناردینو و در پایگاه نیروی هوایی نورتون هستم و فقط ۴۵ دقیقه با اتوبوس تا لس‌آنجلس فاصله دارم. سرنوشت، شکارچی است!»

فریمن می‌گوید: «اگر کاری انجام دهی که با استقبال خوبی روبه‌رو شود و سال‌ها دوام بیاورد، مردم درباره‌ات حرف می‌زنند و این حس خوبی دارد.»

در فیلم «رستگاری در شاوشنک»، او نقش یک زندانی باتجربه را بازی می‌کند که با یک زندانی تازه‌وارد با بازی تیم رابینز دوست می‌شود. این فیلم هنگام اکران در سال ۱۹۹۴ در گیشه شکست خورد، اما با انتشار ویدئویی، فیلم فروش خوبی کرد. 

اکنون این فیلم رتبه اول را در جدول ۲۵۰ فیلم برتر پایگاه آی‌ام‌دی‌بی دارد و سال ۲۰۰۶ توسط خوانندگان مجله «امپایر» به عنوان بزرگ‌ترین فیلم تمام دوران انتخاب شد. فریمن نظر خودش را درباره محبوبیت فیلم دارد. او می‌گوید: «همیشه می‌گویم که این فیلمی درباره رابطه دوستانه بین دو مرد است؛ به این معنی که آنها فراز‌و‌نشیب‌ها و سختی‌های خودشان را داشته‌اند.

و این چیزی است که به این واقعیت مربوط می‌شود که آنها در زندان بودند و این امید، رستگاری و انعطاف‌پذیری را تجربه می‌کردند. به نوعی آن فیلم وجدان مردم را در همه جا تسخیر کرده است. وقتی فیلم اکران شد، اصلا خوب عمل نکرد. می‌دانی چرا؟ مردم اسمش، «رستگاری در شاوشنک»، را نمی‌توانستند به خاطر بیاورند. این فیلم عالی را دیدند و با خود می‌گفتند شنک … شیم… شنک… چی بود؟ اگر در دهان نچرخد، همین است، انگار در آب مرده‌ای. به همین سادگی!»

فریمن برای بازی در نقش یک دستیار باشگاه مشت‌زنی و بوکسور سابق در درام ورزشی کلینت ایستوود با عنوان «عزیز‌میلیون دلاری» (۲۰۰۴)، جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را از آن خود کرد. 

پنج سال بعد، او دوباره با ایستوود همکاری کرد و برای ایفای نقش ماندلا در فیلم «شکست‌ناپذیر» (۲۰۰۹) نامزد دریافت جایزه اسکار شد.

این فیلم داستان چگونگی استفاده رئیس‌جمهور آفریقای جنوبی از قدرت ورزش برای التیام زخم‌های آپارتاید بود، به‌ویژه راگبی ورزش موردعلاقه آفریقایی‌ها، درحالی‌که آفریقای جنوبی میزبان جام جهانی سال ۱۹۹۵ بود. فریمن درباره ماندلا می‌گوید: «وقتی کتابش، «راه طولانی تا آزادی»، منتشر شد و او یک کنفرانس مطبوعاتی داشت، خبرنگاری با صراحت از او پرسید: اگر کتابت تبدیل به فیلم شود، دوست داری چه کسی نقش تو را بازی کند؟ او گفت: مورگان فریمن.»

آنانت سینگ، تهیه‌کننده فیلم که حق امتیاز ساخت فیلم از این کتاب را خریده بود، این دو مرد را با هم مرتبط کرد. فریمن می‌گوید: «به ماندلا گفتم، اگر این اتفاق بیفتد و من بتوانم نقش شما را بازی کنم، می‌خواهم به شما دسترسی داشته باشم چون باید دستتان را بگیرم و او این کار را کرد. هر وقت نزدیک هم بودیم، می‌توانستم بروم و با او وقت بگذرانم و به معنای واقعی کلمه دستش را بگیرم و به حرف‌هایش گوش دهم. بازی کردن در نقش او واقعا لذت‌بخش بود. فکر می‌کنم تقریبا شبیه او به نظر می‌رسیدم.»

او از ماندلا که سال ۲۰۱۳ درگذشت، به عنوان مردی با اعتماد به نفس و متواضع یاد می‌کند و می‌گوید: «ما فیلم را برایش نمایش دادیم و او گفت: خب، شاید حالا من را به یاد بیاورند. ماندلا واقعا فروتن بود. شخصیت او بیرون از زندان، هیچ تفاوتی با آنچه تمام ۲۷ سال را در زندان گذرانده بود، نداشت.»

 فریمن در طول دوران کاری‌اش از شکست‌ها هم بی‌نصیب نبوده است. از جمله آنها می‌توان به فیلم «آتش غرور» ساخته برایان دی پالما که سال ۱۹۹۰ اکران شد و در آن با تام هنکس، بروس ویلیس و ملانی گریفیث هم‌بازی بود، اشاره کرد. این فیلم با انتقاد شدید منتقدان روبه‌رو شد، هرچند اکنون به شهرتی تقریبا افسانه‌ای دست یافته است. 

فریمن در پاسخ به این سوال که آیا از شکست‌هایش درس گرفته است، پاسخ می‌دهد: «نمی‌دانم آیا واقعا می‌توانم بگویم درسی آموخته‌ام یا نه. کاری که من سعی می‌کنم انجام دهم این است که کارم را خوب انجام دهم؛ معتقدم کارت را درست انجام بده، بقیه‌اش خودش درست می‌شود. نمی‌دانم آیا درسی بوده که در حین کار آموخته باشم یا نه. فکر می‌کنم درسی بود که از همان ابتدا می‌دانستم. من بازیگری را از مدرسه ابتدایی شروع کردم، بنابراین همیشه می‌خواستم آن را انجام دهم.»

فریمن خستگی‌ناپذیر از نامزدی باراک اوباما برای ریاست جمهوری در سال ۲۰۰۸ حمایت کرد و برای معرفی ویدئویی هیلاری کلینتون در کنوانسیون ملی دموکرات‌ها در سال ۲۰۱۶، با صدای خود به فیلم او کمک کرد. در سال‌های اخیر، او علیه اصطلاحاتی نظیر «آمریکایی‌آفریقایی‌تبار» صحبت کرده است.

او اکنون بیش از ۶ دهه است که در سینما بازی می‌کند، اما علاقه‌ای به بازنشستگی ندارد و می‌گوید: «گاهی فکر بازنشستگی به سرم می‌زند، اما به محض اینکه مدیر برنامه‌هایم می‌گوید کسی تو را می‌خواهد یا پیشنهادی داده، همه چیز گذشته می‌شود و می‌پرسم: چقدر قرار است بپردازد، قرار است کجا باشیم؟»

فریمن می‌گوید: «اشتیاق هنوز وجود دارد. قبول دارم که کمی کم‌رنگ شده، اما نه آنقدر که تفاوت جدی ایجاد کند.»