با بازی‌گونه کردن فعالیت‌ها، حس بهتری به جنبههای مختلف زندگی پیدا کنید
کشف دوباره خلاقیت با سه گام ساده
اما به گفته «کاس هولمن»، طراح اسباب‌بازی و نویسنده کتاب «بازیگوشی: بازی چگونه تفکر ما را تغییر می‌دهد، الهام‌بخش ارتباطات است و جرقه خلاقیت را می‌زند»، بازی و خلاقیت در مسیر رشد انسان کم‌کم غیرجذاب و بچه‌گانه تلقی می‌شوند. بنابراین آنها را کنار می‌گذاریم و به‌جای فعالیت‌هایی که صرفا از انجامشان لذت می‌بریم، تمرکزمان را روی کارهایی می‌گذاریم که در آنها مهارت داریم یا می‌توانند برایمان درآمد ایجاد کنند.
با افزایش مسوولیت‌های بزرگسالی، زمان آزاد اندکی که باقی می‌ماند معمولا صرف استراحت، سرگرمی یا غرق شدن در اخبار منفی فضای مجازی می‌شود. اما با وجود تمام فشارها و شلوغی‌های زندگی، شاید در درونتان میل به یک فعالیت خلاقانه و ملموس شکل گرفته باشد؛ چیزی که شما را از اخبار، صفحه‌نمایش‌ها و آشفتگی‌ها دور کند و دوباره با جنبه بازیگوش و خلاق وجودتان ارتباط برقرار کند. این میل می‌تواند نشانه‌ای باشد که وقت آن رسیده دوباره به لذت‌های ساده و خلاقانه زندگی بازگردید.
این فعالیت‌ها نه‌تنها لذت‌بخش‌اند، بلکه وارد کردن خلاقیت به زمان‌های آزاد می‌تواند شما را در زمینه‌های دیگر زندگی نیز خلاق‌تر کند. به گفته «زورانا ایوچویچ پرینگل»، پژوهشگر ارشد در مرکز هوش هیجانی دانشگاه ییل و نویسنده کتاب «انتخاب خلاقیت: علم تصمیم‌گیری برای تبدیل ایده‌ها به عمل»، تفکر آزاد و اکتشافی که از طریق سرگرمی‌های خلاقانه شکل می‌گیرد، می‌تواند به سایر بخش‌های زندگی نیز نفوذ کند. برای مثال، اگر در محیط کار کنجکاوی خلاقانه‌تان را دنبال کنید، ممکن است به نوآوری‌ها و پیشرفت‌های چشمگیری دست پیدا کنید.
حتی اگر فکر می‌کنید بخش خلاق وجودتان مدت‌هاست خاموش شده، هنوز می‌توانید دوباره با جنبه خیال‌پرداز و بازیگوش خود ارتباط برقرار کنید. هولمن می‌گوید: «غریزه بازی هنوز درون ما هست. ما از طریق بازی تبدیل به آن چیزی شدیم که امروز هستیم، و هنوز هم می‌توانیم با بازی‌های دوران کودکی‌مان ارتباط برقرار کنیم. البته، بازی درون ما همراه با رشدمان تکامل یافته و حالا شکل و حس متفاوتی دارد.»
اگر مدتی است دوست دارید یک فعالیت خلاقانه را شروع کنید اما احساس سردرگمی یا ناتوانی کرده‌اید، نگران نباشید. در ادامه، سه راهکار ساده برای شروع و حفظ عادت‌های خلاقانه‌تان ارائه می‌شود:
۱. به گذشته و علایقتان رجوع کنید
احتمالا یکی از بزرگ‌ترین موانع در مسیر ایجاد یا احیای عادت‌های خلاقانه، کاهش انگیزه در طول زمان است. در آغاز یک فعالیت جدید، انگیزه بالاست، اما به‌تدریج کمرنگ می‌شود. انجام کاری که واقعا به آن علاقه‌مند هستید - یا قبلا علاقه‌مند بوده‌اید -احتمال ادامه دادنش را بیشتر می‌کند. «کتی میلکمن»، استاد دانشگاه وارتون و نویسنده کتاب «چگونه تغییر کنیم: علم تبدیل شدن از آنچه هستید به آنچه می‌خواهید باشید» می‌گوید: «هر چیزی که برایتان سرگرم‌کننده‌تر باشد، معمولا انگیزه بیشتری برای ادامه‌اش ایجاد می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهد اگر کاری برایتان جذاب و شخصی باشد، احتمال پایبندی به آن بیشتر است و این برای هر فرد متفاوت است.»
به گفته هولمن، یادآوری شیوه‌های بازی و سرگرمی در دوران کودکی می‌تواند کمک کند تا دوباره با حس خلاقانه‌تان ارتباط برقرار کنید؛ حتی اگر نتوانید دقیقا همان موقعیت‌ها را در بزرگسالی تکرار کنید. مثلا شاید در دوران مدرسه عضو گروه سرود بوده‌اید. لازم نیست الان حتما به یک گروه آواز محلی بپیوندید، اما می‌توانید با خیال راحت در حمام، داخل ماشین یا در جمع‌های دوستانه آواز بخوانید.
پرینگل می‌گوید به احساسات شادی یا لذت خود هنگام انجام فعالیت‌های خلاقانه توجه کنید. این کار به شما کمک می‌کند دلایل بیشتری برای ادامه دادن مسیر خلاقیت و بازیگوشی پیدا کنید. به عنوان مثال، شواهد نشان داده که نقاشی کشیدن، احساسات ناراحتی و عصبانیت را کم می‌کند. به گفته پرینگل، «می‌توانید متوجه شوید که این کار از نظر احساسی برایتان مفید است.»
به گفته میلکمن، بازی‌گونه کردن فعالیت‌ها می‌تواند احتمال پایبندی شما به آنها را افزایش دهد، به‌ویژه اگر آن فعالیت برایتان لذت‌بخش باشد. مثلا تداوم یادگیری زبان در دولینگو، راه‌اندازی یک چالش شخصی ۳۰ روزه برای بافتنی، یا دادن یک جایزه کوچک به خودتان بعد از نوشتن در دفتر روزانه، همگی نمونه‌هایی از این رویکرد هستند. هر چیزی که رفتار مستمر را تشویق کند، به تثبیت عادت کمک می‌کند و آن را به بخشی پایدار از زندگی‌تان تبدیل می‌سازد.
وقتی زندگی به‌طور اجتناب‌ناپذیری پرمشغله می‌شود و احساس می‌کنید وقت کم می‌آورید، به خودتان یادآوری کنید که برای این فعالیت خلاقانه جا باز می‌کنید چون برایتان اهمیت دارد. پرینگل می‌گوید: «همه‌چیز از حس هویت شروع می‌شود. ما کارهایی را انجام می‌دهیم که با شخصیت و ارزش‌های‌مان هم‌راستا هستند. اگر این موضوع را درک کنید، می‌توانید از خودتان بپرسید: چطور برایش وقت پیدا کنم؟ اما قدم اول این است که بدانید به عنوان یک انسان چه چیزی برایتان مهم است و چرا باید برای آن وقت بگذارید.»
۲. با فشار کم پیش بروید
والدین یا کسانی که چند شغل دارند، معمولا زمان آزاد زیادی برای اختصاص دادن به سرگرمی‌های خلاقانه ندارند. اما حتی کسانی که وقتشان بسیار محدود است، می‌توانند لحظات کوچک روزمره را با حس بازیگوشی همراه کنند. مثلا در مسیر رفت‌وآمد یا هنگام خرید، به اطرافیان‌تان نگاه کنید و برایشان داستان‌های خیالی بسازید. یا بعد از شام، پیش از شستن ظرف‌ها، یک کاغذ بردارید و چند خط بکشید. هولمن می‌گوید: «لازم نیست به خودتان فشار زیادی بیاورید. نتیجه مهم نیست. همین لحظه نشستن، خط‌خطی کردن، بازی با رنگ‌ها و کشیدن چند نوار ساده هم خوب است.»
اگر می‌خواهید سرگرمی قدیمی‌تان را دوباره از سر بگیرید، زیاد درگیر مهارت فنی یا کمبود آن نشوید. ممکن است پس از سال‌ها گیتار را بردارید و متوجه شوید از آنچه فکر می‌کردید بیشتر از تمرین فاصله گرفته‌اید. پرینگل می‌گوید: «این وضعیت ممکن است اعتمادبه‌نفس افراد را تضعیف کند.»
او در ادامه می‌گوید اعتمادبه‌نفس نقش مهمی در حفظ عادت‌های خلاقانه دارد و این اعتماد از پیشرفت حاصل می‌شود و هر پیشرفتی، اعتماد بیشتری ایجاد می‌کند. بنابراین، فقط به‌خاطر اینکه در حال حاضر با چالش روبه‌رو هستید یا نتیجه کارتان عالی نیست، خودتان را از ادامه دادن منصرف نکنید. هولمن می‌گوید: «در واقع، هر چقدر در طول زمان پیشرفت کنید، سود اصلی از خود انجام دادن فعالیت می‌آید، نه از نتیجه نهایی آن. از خودتان بپرسید موفقیت واقعی چه شکلی است. آیا باید کیکی در حد قنادی‌های حرفه‌ای بپزید، یا کافیست چند ماده غذایی را با هم ترکیب کنید و از اینکه چیزی را از صفر خلق کرده‌اید، احساس رضایت داشته باشید؟»
۳. فروش مهم نیست؛ آثار خود را به اشتراک بگذارید
در فرهنگ پرشتاب امروزی، خیلی از افراد وسوسه می‌شوند که سرگرمی‌های خود را به کسب‌وکار درآمدزا تبدیل کنند. در کنار این انگیزه واضح – یعنی درآمد بیشتر – هولمن می‌گوید که انگیزه پول درآوردن از سرگرمی‌ها، اغلب از تمایل به دیده شدن آثارتان ناشی می‌شود. پس می‌توانید به‌جای راه‌اندازی فروشگاه آنلاین و قیمت‌گذاری روی طراحی‌های ساده‌تان، روی آنها یادداشتی بنویسید و برای دوستان یا اعضای خانواده‌تان بفرستید. این کار هم حس اشتراک‌گذاری را ارضا می‌کند و هم جنبه انسانی و خلاقانه فعالیت‌تان را حفظ می‌کند.
به گفته پرینگل، تبدیل سرگرمی‌ها به منبع درآمد می‌تواند مانعی برای خلاقیت باشد. وقتی هدف از خلق کردن، کسب سود مالی باشد، فشار بهره‌وری بر فرد وارد می‌شود و این فشار باعث می‌شود فضای لازم برای کشف و تجربه‌های آزادانه از بین برود. او توضیح می‌دهد: «وقتی فقط به این فکر می‌کنید که پول بیشتری درآورید تا بیشتر بفروشید، فضای اکتشاف خلاقانه را به روی خود می‌بندید. دیگر جایی برای آزمون و خطا باقی نمی‌ماند. ما حاضر نیستیم کاری را فقط به‌خاطر لذت انجامش انجام دهیم، یا وارد مسیری شویم که نمی‌دانیم به کجا ختم می‌شود. در حالی‌که همین بی‌برنامگی و کنجکاوی، عناصر ضروری خلاقیت هستند. اگر در هر لحظه دقیقا بدانید چه می‌کنید، در واقع مشغول کار خلاقانه نیستید.»
برای دعوت خلاقیت به زندگی‌تان، باید محدودیت‌ها و قوانین را کمتر کنید - نه بیشتر. سعی کنید خودتان را از باورهایی مثل «باید این کار را انجام دهم» یا «راه درست بازی کردن چیست» رها کنید.
هولمن می‌گوید: «بازی چیزی نیست که باید در آن مهارت پیدا کنید. قرار نیست یک مهارت دیگر یا مدال افتخار کسب کنید. بازی می‌تواند در هر کاری که انجام می‌دهید حضور داشته باشد و در واقع باعث شود نسبت به سایر بخش‌های زندگی‌تان احساس بهتری داشته باشید، چون در آن خود واقعی‌تان را تجربه می‌کنید.»
منبع: Vox.com
