علیرضا خان‌محمدی

در اقتصاد ایران کمتر بازاری را می‌توان یافت که مانند طلا چنین ریشه‌دار و قابل لمس در زندگی روزمره مردم حضور داشته باشد. طلای زینتی، سکه و شمش، نه فقط ابزار سرمایه‌گذاری که بخشی از فرهنگ ایرانی است. از هدیه گرفته تا پس‌اندازی برای روز مبادا. با این حال، آنچه در سال‌های اخیر بیش از پیش اهمیت پیدا کرده، نگاه تازه‌ای است که به طلا به‌عنوان یک دارایی مالی شکل گرفته است. دیگر طلا صرفا دارایی فیزیکی در گاوصندوق نیست، بلکه در قالب ابزارهای متنوعی در بورس کالا و صندوق‌های سرمایه‌گذاری به جریان افتاده و به گزینه‌ای قابل‌دسترس برای همه سرمایه‌گذاران تبدیل شده است.

بورس تهران در آستانه فشارهای بین‌المللی بر بازار سرمایه ایران بار دیگر در نقطه‌ای حساس ایستاده است؛ نقطه‌ای که نه‌تنها از تحولات درونی اقتصاد، بلکه از ضرب‌آهنگ سیاست بین‌الملل نیز تاثیر می‌پذیرد. زمزمه‌های فعال شدن مکانیسم ماشه و احتمال تشدید تحریم‌ها، این پرسش اساسی را پیش روی فعالان اقتصادی قرار داده است که بورس تهران در برابر فشارهای خارجی چه واکنشی نشان خواهد داد و سرمایه‌گذاران چگونه باید استراتژی خود را تنظیم کنند؟

این یادداشت به سه محور کلیدی می‌پردازد: آیا این بحران صرفا نتیجه جنگ است یا ریشه‌های ساختاری دارد؟ چگونه مثلث نرخ بهره بالا، نرخ ارز غیرواقعی، و قیمت‌گذاری دستوری بازار را به تله رکود کشانده؟ و نهایتا، سیاست‌های انقباضی دولت چه تاثیری بر آینده بازار دارد؟

در عصری که بحران‌های اقتصادی، چالش‌های ژئوپلیتیک و تغییرات فناوری، بنیان‌های سنتی بازارها را متزلزل کرده‌اند ، بازار سرمایه نیز در مسیر تعیین‌کننده‌ای قرار گرفته است. در چنین شرایطی، بازنگری در سیاستگذاری بازار سرمایه به‌ویژه در صنایع راهبردی، نه تنها ضرورتی اقتصادی، بلکه الزامی راهبردی برای آینده کشور است.