توفان علیه دیزنی
اما دلیل این تغییر موضع شرکت والت دیزنی چه بود؟ آن‌طور که این شرکت با ضعفی آشکار توضیح داد: «چهارشنبه گذشته، ما تصمیم گرفتیم تولید برنامه را متوقف کنیم تا از تشدید بیشتر یک وضعیت پرتنش در لحظه‌ای احساسی برای کشورمان جلوگیری کنیم. این تصمیمی بود که گرفتیم، زیرا احساس می‌کردیم برخی از نظرات، بی‌موقع و در نتیجه بی‌ملاحظه بودند.»
در روزهای پس از تصمیم ABC، واکنش‌های منفی علیه دیزنی به سطح یک توفان سهمگین رسید. حداقل پنج اتحادیه صنعت سرگرمی، با بیش از ۴۰۰هزار عضو، علیه این تصمیم موضع‌گیری کردند و اتحادیه فیلم‌نامه‌نویسان، دیزنی را به «بزدلی سازمانی» متهم کرد. چهره‌های مشهوری چون تام هنکس و مریل استریپ، «تهدیدهای دولتی علیه آزادی بیان ما» را محکوم کردند. کیمل از سوی همکارانش در برنامه‌های آخر شب، از جمله استیون کلبر، جیمی فلن، ست مایرز و جان اولیور حمایت شد و همه آنها با طنزی تیز و برنده، دیزنی و ABC را به باد انتقاد گرفتند. جان استوارت برنامه خود را به رسوا کردن بزدلی دیزنی اختصاص داد.
استعدادهای خود دیزنی نیز به‌شدت خشمگین بودند. دیمون لیندلوف، یکی از خالقان سریال «لاست» از شبکه ABC، تهدید کرد که اگر برنامه کیمل از سر گرفته نشود، او «با وجدان راحت نمی‌تواند برای شرکتی کار کند که چنین تصمیمی را تحمیل کرده است». مایکل آیزنر، مدیرعامل سابق دیزنی، نیز در یک توبیخ عمومی نادر به این جمع پیوست. حتی سناتور جمهوری‌خواه راست‌گرا، تد کروز، نیز ابراز نگرانی کرد و گفت که کار (رئیس FCC) مانند یک مافیایی صحبت می‌کند و تهدیدهای او برای انتقام‌جویی از شرکت‌های رسانه‌ای را «به‌شدت خطرناک» خواند.
تا روز دوشنبه، خودِ کار نیز مشغول کم‌اهمیت جلوه دادن نقشش در کل این ماجرا بود – او انکار کرد که تهدید به لغو مجوز ایستگاه‌های ABC کرده است (و گفت این اتفاق «به هیچ شکل و فرمی رخ نداده است») – و مسوولیت را بر گردن دیزنی انداخت که در واکنش به بازخوردهای منفی بینندگان، یک «تصمیم تجاری» گرفته است. کار ادعا کرد: «جیمی کیمل به خاطر آمار بینندگانش در این وضعیت قرار گرفته، نه به خاطر اتفاقی در سطح دولت فدرال.» اما شدیدترین فشار از سوی بینندگان و مشتریان دیزنی وارد شد که بلافاصله شروع به لغو اشتراک‌های دیزنی‌پلاس و هولو کردند و تهدید به یک تحریم مصرف‌کننده گسترده‌تر کردند. برخی از ستاره‌ها، مانند تاتیانا مازلانی، ستاره سریال «شی-هالک: وکیل دادگستری» از دیزنی‌پلاس، و رزی اودانل مردم را به لغو اشتراک‌هایشان ترغیب کردند.
اما به نظر می‌رسد تحریم مصرف‌کننده تقریبا بلافاصله آغاز شد. کمی پس از اعلام تعلیق برنامه کیمل، سهام دیزنی حدود ۳.۵درصد سقوط کرد و در روزهای بعد نیز به روند نزولی خود ادامه داد. این کاهش ارزش بازار به حدود ۴میلیارد دلار رسیده است. سرمایه‌گذاران پیام را دریافت کردند. مصرف‌کنندگان ناراضی بودند و این یعنی محصولات و خدمات کمتری از دیزنی خواهند خرید که به معنای سود کمتر بود. هیچ‌گاه تنها یک دلیل برای فراز‌و‌نشیب‌های ارزش سهام یک شرکت خاص وجود ندارد، اما زمان‌بندی در اینجا تقریبا دقیق بوده است.
خلاصه کلام این است که مصرف‌کنندگان قدرت فوق‌العاده‌ای دارند. آنها اکثریت قاطع هستند. دیزنی، مانند هر شرکت بزرگ دیگری – به‌ویژه شرکتی که مستقیما به مصرف‌کنندگان می‌فروشد – به آنها متکی است. حتی اگر نتوانیم روی سیاستمداران منتخب خود برای حفاظت از حقوق متمم اول قانون اساسی‌مان حساب کنیم، می‌توانیم روی خودمان حساب کنیم. وقتی خشم ما به خودداری از خرج کردن پول‌هایمان به‌عنوان مصرف‌کننده تبدیل می‌شود، یک شرکت بزرگ مانند دیزنی مجبور می‌شود گوش دهد و پاسخ دهد.
* ستون‌نویس گاردین
