در انتخابات اکتبر چه‌گذشت؟
نتایج انتخابات
در کل، نتایج چندان پیچیده نیست: میلی با اختلاف چشم‌گیر پیروز شد. حتی با درنظر گرفتن نزدیکی نتایج در برخی استان‌ها: ۶ استان با اختلاف کمتر از ۱درصد، ۲ استان با اختلاف کمتر از ۲درصد و حدود ۵ استان با اختلاف کمتر از ۵درصد تعیین‌تکلیف شدند. در مجلس سنا (که در هر استان دو کرسی به حزب اول و یک کرسی به حزب دوم اختصاص می‌دهد)، ائتلاف «آزادی به پیش» در ۶ استان از ۸ استانِ دارای انتخابات، مقام نخست را کسب کرد و ۱۲کرسی به دست آورد، به‌علاوه یک کرسی دیگر در استان «ریو نگرو» که با کسب رتبه دوم نصیبش شد. چون هیچ کرسی‌ای از قبل در معرض از دست رفتن نداشت، اکنون در مجموع ۲۰ کرسی از ۷۲ کرسی سنا را در اختیار دارد.
حزب «پِرونیست» در «سانتیاگو دل استرو» با دو فهرست انتخاباتی جداگانه توانست مقام اول و دوم را بگیرد، در «ریو نگرو» اول شد و در بقیه استان‌ها، به‌جز «نوکِوِن سالتا» که سوم شد، در جایگاه دوم قرار گرفت. این نتیجه برای آنها بسیار ضعیف بود: از ۱۳ کرسی در معرض خطر، نیمی را از دست دادند و حالا فقط ۸ کرسی دارند. بزرگ‌ترین بازندگان، احزاب میانه‌رو و منطقه‌ای بودند که با وجود در اختیار داشتن ۱۱ کرسی در معرض رقابت، تنها ۲ کرسی به دست آوردند (یکی در نوکوئن و یکی در سالتا).
در مجلس نمایندگان، که بر اساس نظام نمایندگی نسبی در سطح استان‌ها برگزار می‌شود، میلی با کسب ۴۱درصد آرا توانست ۶۴ کرسی از ۱۲۷ کرسی در دسترس را از آنِ خود کند (که پیش‌تر ۳۵ کرسی داشت) و تعداد کل کرسی‌هایش را به حدود ۱۱۰کرسی رساند. در مقابل، حزب پِرونیست با کسب حدود ۴۵کرسی عملا همان وضعیت پیشین خود را حفظ کرد (در حدود ۱۰۰کرسی). احزاب میانه‌رو به‌شدت آسیب دیدند و تنها ۱۳کرسی از مجموع ۴۷کرسی در معرض خطر را حفظ کردند.
میلی در ۱۶ استان از ۲۴ استان کشور پیروز شد، از جمله پیروزی شکننده در استان بوئنوس آیرس، که نسبت به انتخابات استانی سپتامبر، چرخشی ۱۵درصدی را نشان می‌دهد (از ۳۴درصد برای میلی و ۴۷درصد برای پِرونیست‌ها در سپتامبر، به ۴۱درصد و ۳۲درصد در این انتخابات).
پِرونیسم با کسب ۳۲درصد آرا (در برابر ۳۸درصد در سال ۲۰۲۳) عملکرد ضعیفی داشت؛ هرچند توانست از ریزش گسترده‌تر آرا جلوگیری کند. این حزب هفت استان را برد، که نسبت به ۴ استان در سال ۲۰۲۳پیشرفت است، اما هنوز کمتر از ۹ استانِ ۲۰۲۱ است.
ائتلاف میلی همچنین در هر پنج استان بزرگ کشور (بوئنوس آیرس، کوردوبا، سانتافه، مندوسا و شهر بوئنوس آیرس) پیروز شد.
ضعف‌های کارزار میلی
نکته شگفت‌آور در نتایج، عملکرد ضعیف کارزار انتخاباتی میلی و حزبش بود. از سپتامبر به بعد، آنها در بزرگ‌ترین استان کشور با اختلاف ۱۴درصدی شکست خوردند؛ انتخاباتی که مشارکت پایین و تغییرات شدید آرای مردمی از ویژگی‌هایش بود.
در همان استان، اقتصاددان آزادی‌خواه خوزه لوئیس اِسپِرت، نامزد برجسته حزب، به‌عنوان فردی مورد توجه در پرونده قاچاقچی مواد مخدر آمریکایی فِرِد ماچادو معرفی شد.
سپس موجی از جنایت‌های هولناک علیه زنان، وزیر امنیت را در مورد خشونت جنسیتی زیر فشار شدید افکار عمومی قرار داد. کنسرت عجیب رئیس‌جمهور، که در آن آهنگ «هاوا ناگیلا» را اجرا کرد و از چارلی کِرک تجلیل نمود، در شبکه‌های اجتماعی به تمسخر عمومی گرفته شد.
در همین حال، نرخ ارز به بالاترین سطح مجاز رسید، که منجر به مداخله مالی گسترده شد: پرداخت ۲.۲میلیارد دلار از سوی خزانه‌داری، فروش ۱.۲میلیارد دلار از سوی بانک مرکزی، و خرید شایعه‌شده ۲.۱میلیارد دلار پزو از سوی خزانه‌داری ایالات متحده.
در مجموع، ۵.۵میلیارد دلار طی ۴۵ روز برای مهار نرخ ارز هزینه شد.
چهار عامل کلیدی
چهار عامل اصلی در نتایج نقش داشتند:
۱. تورم: از حدود ۱۲درصد ماهانه پیش از انتخاب میلی (25.5درصد در دسامبر ۲۰۲۳ و 20.6درصد در ژانویه ۲۰۲۴ که ناشی از اصلاحات اولیه اقتصادی بود) به حدود ۲درصد در شش ماه اخیر کاهش یافته است. با‌این‌حال، از ماه ژوئن به بعد کاهش بیشتری نداشته، که برخی انتظار داشتند باعث فرسایش محبوبیت دولت شود؛ اما چنین نشد.
۲. رکود اقتصادی: تولید ناخالص داخلی در چهار ماه متوالی (مه تا اوت) کاهش یافته و احتمالا در سپتامبر و اکتبر نیز منفی بوده است.
۳. درآمد و اشتغال: دستمزدها از میانه سال تقریبا راکد مانده‌اند و بازار کار از اواخر سال گذشته به‌طور مداوم رو به وخامت گذاشته است.
در مجموع، اگرچه کارنامه اقتصادی میلی پر از چالش است، ولی پیروزی قاطع او نشان می‌دهد که هنوز بخش بزرگی از رأی‌دهندگان آرژانتینی به وعده‌های «دگرگونی بنیادی» و «ضدسیستمی» او باور دارند؛ هرچند شکاف میان شعارها و عملکرد دولت روزبه‌روز آشکارتر می‌شود.
* پژوهشگر اقتصادی
